Οι εκκλησίες όλες με αυλές, στρωμένες με άσπρα και μαύρα βότσαλα…

|> Μόλις έχουμε αφήσει την επιβλητική παραλία του Αγίου Γεωργίου Δυσάλωνα με τα διάφανα κρυστάλλινα νερά. Το τοπίο γίνεται και πάλι άγριο και τραχύ. Σε λίγα λεπτά θα ξεπροβάλει ένας από τους πλέον εντυπωσιακούς νησιωτικούς οικισμούς της χώρας μας. Η Σύμη. Φυσικό λιμάνι της είναι ο Γιαλός γύρω από τον οποίο είναι κτισμένη η πόλη αμφιθεατρικά.

|> Στέλιος Κοπανίδης

Τα σπίτια χρωματιστά, διώροφα ή τριώροφα, με δίρριχτες κεραμοσκεπές, αληθινά κομψοτεχνήματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής, αναπτύσσονται κλιμακωτά από το λιμάνι στους λόφους κατά γειτονιές, με γκρίζα βράχια ενδιάμεσα.

Όλες οι γειτονιές της πόλης ενώνονται και απλώνονται σε ένα ομοιόμορφο τεθλασμένο επίπεδο. Οι εκκλησίες όλες με αυλές, στρωμένες με άσπρα και μαύρα βότσαλα, ξυλοσκάλιστα ή μαρμάρινα τέμπλα. Στην είσοδο του λιμανιού στέκει επιβλητικός ο Πύργος του Ρολογιού.

Η Σύμη για λόγους ασφαλείας από τις πειρατικές επιδρομές χτίστηκε στο ανώτερο τμήμα του λόφου. Στην κορυφή που βρίσκεται η Άνω Χώρα, δέσποζε η αρχαία ακρόπολη, στα απομεινάρια της οποίας οι Ιωαννίτες Ιππότες έχτισαν κάστρο με καταλύματα. Η πλούσια μυθική παράδοση αντικατοπτρίζει την ιστορία του νησιού που πρωτοκατοικήθηκε τους προϊστορικούς χρόνους.

Δώδεκα χιλιόμετρα νότια από τη Χώρα βρίσκεται το μοναστήρι του Άρχοντα Μιχαήλ του Πανορμίτη. Ο χρόνος ίδρυσής του παραμένει άγνωστος, με τις τελευταίες προσθήκες να έχουν γίνει το 1783. Το εσωτερικό της Μονής καλύπτεται με βυζαντινές αγιογραφίες που φιλοτέχνησαν οι ντόπιοι αγιογράφοι Νικήτας και Μιχαήλ Καρακωστής. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι γεμάτο με τάματα και αφιερώματα. Στη βιβλιοθήκη υπάρχουν αμέτρητα βιβλία και χειρόγραφοι κώδικες του 16ου και 17ου αιώνα.

Στη Σύμη, που απέχει μόλις 3,7 μίλια από τις τουρκικές ακτές, υπογράφηκε στις 8 Μαΐου 1945 το πρωτόκολλο παράδοσης των Δωδεκανήσων στις συμμαχικές δυνάμεις. Στην Ελλάδα ενσωματώθηκε οριστικά, όπως όλα τα νησιά των Δωδεκανήσων, το 1948.

Ο ήλιος έχει δύσει. Η Σύμη βρίσκεται σε στιγμές ανάτασης, καθώς μόλις έχει τελειώσει ο τελικός του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Εφήβων στο πόλο όπου η Εθνική μας στέφθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια επικρατώντας στον τελικό της Ισπανίας με 9-8. Η αρμύρα της θάλασσας ανακατεμένη με τις μυρωδιές της ρίγανης, του θυμαριού και της άγριας μέντας είναι η τελευταία γεύση που μας αφήνει το πανέμορφο ακριτικό νησί την ώρα του αποχαιρετισμού…