Επείγουσα ανάγκη λήψης των κατάλληλων μέτρων για όλους που βρίσκονται ή εργάζονται στις περιοχές που κατακαίει η φωτιά 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ |> Η ΓΣΕΕ και το σύνολο της εργατικής τάξης της χώρας μας, συμπαρατάσσεται απολύτως με τους πυρόπληκτους συνανθρώπους μας και εκφράζει την αλληλεγγύη της στους συναδέλφους όλων των ειδικοτήτων που βρίσκονται στις μάχες πυρόσβεσης για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών, αλλά και φυσικού και ζωικού κεφαλαίου. Τα προβλήματα της επόμενης μέρας είναι τεράστια, σοβαρά και αμείλικτα, όπως και οι αιτίες πρόκλησής τους, γι’ αυτό είναι απαραίτητη η επαγρύπνηση όλων μας για την έμπρακτη αλληλεγγύη, αλλά και για την απόδοση ευθυνών.

Η Συνομοσπονδία δίνει στη δημοσιότητα τη βασική πληροφόρηση προς τους εργαζόμενους που διαμένουν ή εργάζονται στις πληττόμενες περιοχές και ζητά τη συνεχή έκδοση από τα συναρμόδια Υπουργεία των απαραίτητων οδηγιών.

Α. Σε ό,τι αφορά στα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας των εργαζομένων που οφείλουν να τηρούν οι εργοδότες που έχουν αναλάβει τον καθαρισμό των περιοχών και συνοπτικά είναι: α) η λήψη των κατάλληλων οργανωτικών μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κατά περίπτωση, β) η χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων γ) η χορήγηση στους εργαζόμενους των κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας (υποδήματα ασφαλείας, μάσκες, προστατευτικά γυαλιά, γάντια, κράνη κλπ) και η αυστηρή επίβλεψη της χρήσης τους. Επιπλέον, σε περιπτώσεις απομάκρυνσης επικίνδυνων υλικών, οι εργασίες θα πρέπει να γίνονται από εξειδικευμένο συνεργείο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία.

Β. Σε ό,τι αφορά στη μετάβαση στην εργασία τους, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα που δεν θα μπορέσουν να προσέλθουν στις εργασίες τους λόγω των πυρκαγιών (ΑΚ 657-658), εφόσον οι επιχειρήσεις τους λειτουργήσουν, θα λάβουν κανονικά την αμοιβή τους, σύμφωνα με το νόμο ή τυχόν ευνοϊκότερη συλλογική ρύθμιση από διάταξη ΣΣΕ, Κανονισμού Εργασίας, από επιχειρησιακή πρακτική κλπ.

Γ. Σύμφωνα με την από 42654/12.8.2024 Εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για τα «Έκτακτα μέτρα για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα από τις πυρκαγιές» https://ypergasias.gov.gr/ypochreotiki-pafsi-cheironaktikon-ergasion-se-exoteriko-choro-gia-tous-ergazomenous-tou-idiotikou-tomea-ston-voreioanatoliko-tomea-attikis-exaitias-ton-pyrkagion/ :

• Οι εργοδότες επιχειρήσεων που βρίσκονται σε περιοχές που πλήττονται από τις πυρκαγιές οφείλουν, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρ.32, ν.5053/2023, να συμμορφώνονται άμεσα με τα μέτρα που λαμβάνουν οι αρμόδιες δημόσιες αρχές, ιδίως μέτρα που αφορούν στην υποχρεωτική εκκένωση ή την προληπτική απομάκρυνση πολιτών.
• Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται στον Βορειανατολικό Τομέα Αττικής και για τις ημέρες Δευτέρα 12.08.2024 και Τρίτη 13.08.2024, καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο, ενδεικτικά αναφερόμενες, εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα (delivery) κ.λπ.
• Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών, της κοινής ωφέλειας και των μέσων μαζικής ενημέρωσης (M.M.E), καθώς και των υπηρεσιών/εργασιών που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση των εξελισσόμενων πυρκαγιών και τη διάσωση και περίθαλψη ανθρώπων και ζώων. Η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την προστασία της ζωής είναι και σε αυτές τις περιπτώσεις υποχρεωτική.
• Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας παραγράφου επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας στις εν λόγω επιχειρήσεις, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν.3996/2011 (Α’ 170), χρηματικό πρόστιμο δυο χιλιάδων ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.
• Σε κάθε περίπτωση, οι εργοδότες επιχειρήσεων σε όλες τις περιοχές που γειτνιάζουν με εστίες πυρκαγιάς οφείλουν, στο πλαίσιο της θεσμικά προβλεπόμενης υποχρέωσης αυτών για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων τους (Κώδικας νόμων για την Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων, ν.3850/2010) να λαμβάνουν μέτρα ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η υγεία τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, όπως ενδεικτικά η παροχή μέσων ατομικής προστασίας όπου χρειάζεται, η μέριμνα ιδίως για εργαζόμενους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, η λήψη οργανωτικών μέτρων (π.χ. παροχή εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας, εφόσον αυτό είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας) κ.λπ.

Δ. Στο σύνδεσμο που ακολουθεί παρατίθενται οι Οδηγίες προστασίας από την έκθεση στον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια, που εξέδωσε στις 12.8.2024 η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία https://hts.org.gr/news/newsid510/2149, όπου αναφέρονται τα εξής:

Βασικές οδηγίες σε συνθήκες επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας από καπνό φωτιάς

– Άμεση απομάκρυνση από την εστία της φωτιάς.

-Πλήρης αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.

– Παραμονή όσο το δυνατόν σε κλειστούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Η χρήση κλιματισμού ανακυκλώνει τον αέρα του δωματίου και ενθαρρύνεται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, με την προϋπόθεση ότι το δωμάτιο είναι και μπορεί να παραμείνει προστατευμένο από τον εξωτερικό αέρα. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνεται η δημιουργία ενός προστατευμένου και κλιματιζόμενου δωματίου εντός της οικίας. Συνιστάται η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας.

-Αποφυγή άθλησης και σωματικής καταπόνησης.

– Εφ’ όσον η μετακίνηση κρίνεται απαραίτητη θα πρέπει να γίνεται χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2 ή 3) με καλή εφαρμογή. Οι «χειρουργικές» ή υφασμάτινεςμάσκες ΔΕΝ προστατεύουν από την εισπνοή καπνού ή στάχτης. Οι μετακινήσεις θα πρέπει να γίνονται σε ώρες χαμηλότερου θερμικού φορτίου, πχ το βράδυ.

– Όπως αναφέρθηκε ήδη, οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά νοσήματα δεν θα πρέπει να μετακινούνται, ειδικά αν δεν είναι εφικτή η χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας.

– Για τους ασθενείς με άσθμα και ΧΑΠ, παθήσεις που κατεξοχήν επιδεινώνονται από την περιβαλλοντική επιβάρυνση, απαιτείται η αυστηρή τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής, και επί οποιασδήποτε επιδείνωσης των συμπτωμάτων, η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα Πνευμονολόγο με σκοπό την προσαρμογή της αγωγής.

– Συστήνεται στους πολίτες, ειδικά τις ημέρες με ιδιαίτερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας λόγω πυρκαγιών, να παρακολουθούν τις ανακοινώσεις των επίσημων φορέων για την ποιότητα του αέρα και να μην εμπιστεύονται μόνο την οσμή και την όρασή τους. Επίσης στο διαδίκτυο υπάρχουν δυναμικοί χάρτες με δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης (κυρίως ΡΜ2.5) που ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο. Ενδεικτικά αναφέρονται η ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής πλατφόρμας μετρήσεων ποιότητας του αέρα, PurpleAir.

Ε. Οι κρίσιμες βασικές οδηγίες για τις δασικές πυρκαγιές του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας παρατίθενται εδώ https://civilprotection.gov.gr/odigies-prostasias/dasikes-pyrkagies

Σε κάθε περίπτωση η ΓΣΕΕ ζητά την ετοιμότητα της Πολιτείας για όλες τις πληττόμενες από τη φωτιά περιοχές ή για όσες έχουν αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς για την απομάκρυνση με ασφάλεια των κατοίκων και των εργαζομένων στις περιοχές αυτές, αλλά και των διαβιούντων είτε σε δομές φιλοξενίας, είτε σε άτυπους οικισμούς.

Εφ’ όσον εκδοθούν νεώτερες οδηγίες από τις Αρχές θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα της ΓΣΕΕ και του Κέντρου Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ – ΓΣΕΕ).