Ελληνική οικονομία και ανάπτυξη, όπως παρουσιάστηκαν στο τραπέζι της Συζήτησης του ‘Economist’
Τσίπρας: “Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα”
|> Αρκετά ενδιαφέρουσα η χθεσινή δεύτερη και τελευταία ημέρα της “22ης Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση” του ‘Economist’ sto Grand Resort Lagonissi. Ένα διήμερο σημαντικό για τη χώρα μας, καθώς ακούστηκαν θέσεις και απόψεις που δεν εκφράζονται τόσο συχνά… Τελευταίος μίλησε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίο έστειλε το… τρίπτυχο μήνυμα: «Ο απεγκλωβισμός από τα μνημόνια είναι πλέον γεγονός», «Η Ελλάδα γυρίζει σελίδα» και «Όσοι δεν το καταλαβαίνουν, αντιπροσωπεύουν την Ελλάδα του χθες, την Ελλάδα της μιζέριας».
Ο κ. Τσίπρας εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, μιλώντας για μεγέθυνση στους οικονομικούς δείκτες, ακόμη και ψήφο εμπιστοσύνης των αγορών στα ελληνικά ομόλογα. «Αισθάνομαι περήφανος που καταφέραμε να αναβαθμίσουμε τον ρόλο της χώρας στο διεθνές γίγνεσθαι», σε άλλη αποστροφή του λόγου του, με ιδιαίτερη μνεία στη συμφωνία της ΠΓΔΜ. Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτήρισε τα Βαλκάνια κατεξοχήν ευνοϊκό τόπο για ελληνικές επενδύσεις και για ενίσχυση των ελληνικών εξαγωγών. Μίλησε μάλιστα για ιστορικής σημασίας διπλωματική επιτυχία, με πολλαπλά οφέλη και στο οικονομικό πεδίο. «Η ελληνική οικονομία ανακάμπτει και αποκτά νέους φίλους και συμμάχους στο διεθνές στερέωμα. Γι’ αυτό κι έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό των εταίρων της χώρας», είπε ο κ. Τσίπρας, χαρακτηρίζοντας παράλληλα την Ελλάδα πρωταθλήτρια στις μεταρρυθμίσεις. Επίσης, χαρακτήρισε «τελευταία εκκρεμότητα» τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 21 Ιουνίου. «Χρειαζόμαστε σαφές μήνυμα, χωρίς αστερίσκους», είπε, για το ζήτημα του χρέους. «Η επιτυχία της Ελλάδας δεν θα είναι μόνο επιτυχία της Ελλάδας αλλά επιτυχία της Ευρώπης», πρόσθεσε, λέγοντας πως γι’ αυτό έχει την αισιοδοξία ότι θα βρεθεί «η σωστή λύση» το βράδυ της επόμενης Πέμπτης. «Το τελευταίο και πιο σημαντικό success story, που θα σηματοδοτήσει το τέλος της κρίσης στην Ευρωζώνη», είπε ο κ. Τσίπρας.
Χθες από το βήμα του ‘Economist’ μίλησαν οι:
Γιώργος Σταθάκης
Το επενδυτικό ενδιαφέρον στις διαγωνιστικές διαδικασίες για τις ΑΠΕ τόνισε κατά την εισήγησή του στο συνέδριο του Economist -μεταξύ άλλων- ο Έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, ο οποίος αναφέρθηκε εισαγωγικά στις εξελίξεις των τελευταίων μηνών και τη συμφωνία με τη FYROM – γεγονότα που έρχονται να επιβεβαιώσουν τις θέσεις της κυβέρνησης για τον σημαντικό ρόλο της Ελλάδας στον χώρο των Βαλκανίων.
Μίλησε για τα σχέδια αξιοποίησης των ευκαιριών στην περιοχή, ενώ αναφέρθηκε και στους στόχους που έχουν τεθεί από την ΕΕ στα ενεργειακά. Σημείωσε ότι για το 2030 οι χώρες συγκλίνουν στο 32% όσον αφορά τη συμμετοχή των ΑΠΕ στη συνολική κατανάλωση. «Για την Ελλάδα, οι στόχοι αυτοί συνεπάγονται σημαντική αναδιάρθρωση του ενεργειακού μας μίγματος ώστε το μερίδιο των ΑΠΕ να αυξηθεί, να φτάσει πάνω από το 50%, το μερίδιο του λιγνίτη να σταθεροποιηθεί μειώνοντας το ειδικό του βάρος και το φυσικό αέριο να παίξει έναν πιο διευρυμένο ρόλο από ό,τι σήμερα για λόγους ασφαλείας και σταθερότητας του συστήματος».
Σχετικά με τις επενδύσεις στον τομέα των ΑΠΕ, υπενθύμισε τη θέσπιση πλαισίου που αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα του 2019 και την ολοκλήρωση της περιόδου εγγυημένων τιμών με αποτέλεσμα πλέον η ανάπτυξη των ΑΠΕ να στηρίζεται στις διαγωνιστικές διαδικασίες οι οποίες ήδη ξεκίνησαν.
Μάλιστα, υπογράμμισε το ενδιαφέρον των επενδυτών που είναι πολύ υψηλό και το γεγονός ότι την προσεχή τριετία θα προκηρυχθούν έργα ΑΠΕ ισχύος 2.600 MWh που αφορούν επενδύσεις 2,5 ως 3 δις ευρώ.
Ο υπουργός έδωσε το στίγμα για τις εξελίξεις σε ΔΕΠΑ και ΑΔΜΗΕ και αναφορικά με τα έργα για το φυσικό αέριο σημείωσε ότι το ελληνικό τμήμα του ΤΑΡ θα είναι έτοιμο στη ώρα του, ενώ ο ΙGB είναι στο ώριμο στάδιο της έναρξης των εργασιών του και προβλέπεται ότι μέχρι το τέλος του Ιουνίου θα υπογραφεί η σχετική συμφωνία έναρξης κατασκευής του IGB. Στον East Med στις αρχές του φθινοπώρου θα γίνει σαφές το χρονοδιάγραμμα.
Χρήστος Σπίρτζης
«Φυσικά και πρέπει να υπάρχει πολιτικό πρόσημο σε ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων», τόνισε κατά την ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο του Economist με την ελληνική κυβέρνηση ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, ενώ μίλησε για «κοινωνικό και ανταποδοτικό αποτύπωμα» των ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο εκτίμησε ότι η κυβέρνηση κατάφερε να ενσωματώσει σε περιπτώσεις όπως το project του Ελληνικού, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ο αερολιμένας Ελευθέριος Βενιζέλος. Τόνισε την ανάγκη ανάπτυξης μιας πιο ορθολογικής και βιώσιμης προσέγγισης στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, ενώ αναφέρθηκε σε ένα «κομβικό μονοπάτι αναβάθμισης γηρασμένων κρίσιμων υποδομών και επομένως ενός νέου επενδυτικού κύκλου». Ο υπουργός επίσης υογράμμισε τη σημασία της στενής συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η οποία θα πρέπει να συνδέεται με την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και αναφέρθηκε στον εγγυητικό ρόλο του δημοσίου όσον αφορά το κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα των επενδύσεων.
Έκανε ιδιαίτερη μνεία της επένδυσης που αφορά το αεροδρόμιο στο Καστέλλι της Κρήτης, καθώς και του διαγωνισμού για το Θριάσιο και έργων όπως η σύνδεση των λιμανιών της Βόρειας Ελλάδας με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, τα εμπορευματικά κέντρα, η επέκταση του οδικού δικτύου.
Εστίασε στην ανάγκη σύνδεσης των δημόσιων προμηθειών με την παραγωγική δομή της χώρας, φέρνοντας ως παράδειγμα τη δυνατότητα συμπαραγωγής λεωφορείων για την ανανέωση του στόλου αλλά και στον «επιστημονικά τεκμηριωμένο εθνικό χάρτη» που θα κρίνει τη βιωσιμότητα των υποδομών για τα επόμενα 25 χρόνια, ένα στοιχείο σημαντικό για την προσέλκυση επενδύσεων.
Τέλος, εξήρε τη σημασία συμφωνιών όπως αυτή με την ΠΓΔΜ για την υλοποίηση υποδομών που θα συνδέουν την Ελλάδα με τις μεγάλες αγορές και θα καθιστούν τη χώρα παραγωγικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής.
Νίκος Παππάς
Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί κόμβος τηλεπικοινωνιών, αλλά θα πρέπει να κάνει ένα άλμα ώστε να συγκλίνει με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. σε επίπεδο συνδεσιμότητας, τόνισε κατά την ομιλία του στο συνέδριο του Economist o υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκος Παππάς, μιλώντας για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης το οποίο θα πρέπει να επιζητεί η χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Παππάς ανέφερε ότι έχουν σχεδιαστεί έργα ύψους 700 εκατ. «Μπορεί ο ιδιωτικός τομέας να εγγυηθεί από μόνος του ότι θα υλοποιήσει επαρκώς το εγχείρημα;», διερωτήθηκε για να απαντήσει αρνητικά, τασσόμενος υπέρ μιας «ισχυρής δημόσιας παρέμβασης» για την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ορίζοντα το 2025 (το 50% των νοικοκυριών και το 100% των δημοσίων φορέων θα πρέπει να έχουν σύνδεση τουλάχιστον 100 Mbps συμμετρική, upload-download). Όπου δεν εκφράζει εμπορικό ενδιαφέρον ο ιδιωτικός τομέας, θα πρέπει να παρέμβει το κράτος, σύμφωνα με τον κ. Παππά. Ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη συντονισμού των πολιτικών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Βασίλης Κικίλιας
«Είναι ανάγκη, τώρα όσο ποτέ άλλοτε, μια ενιαία και συνολική εφαρμοσμένη στρατηγική ασφάλεια και άμυνας στην Ευρώπη. Η αξιοποίηση της τεχνολογίας δε μπορεί παρά να είναι στην καρδιά αυτής της πολιτικής», υπογράμμισε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist με τη ελληνική κυβέρνηση ο βουλευτής και τομεάρχης Εθνικής Άμυνας της Νέας Δημοκρατίας, Βασίλης Κικίλιας.
Ο ίδιος επεσήμανε τη σημασία της αποδοχής πρωτοκόλλων ασφάλειας, καναλιών επικοινωνίας και δικλείδων ασφαλείας μεταξύ εταίρων, συμμάχων και φίλων. Κάτι που, όπως είπε, είναι επιβεβλημένο να γίνει και μεταξύ χωρών που έχουν καταγεγραμμένες διαφορές και αντίθετα συμφέροντα.
«Είναι ευρέως γνωστό ότι προκειμένου να υπάρχουν επενδύσεις και άρα συνθήκες για οικονομική ανάπτυξη που θα φέρουν νέες θέσεις εργασίας και άνοδο του βιοτικού επιπέδου ενός λαού, η ασφάλεια είναι ικανή και αναγκαία συνθήκη. Εμείς στην Ελλάδα, το σταυροδρόμι τριών ηπείρων, βρισκόμαστε σε κρίση με περιοριστικές οικονομικές πολιτικές τα τελευταία 9 χρόνια. Για αυτό χρειαζόμαστε και δουλεύουμε και για τα τρία: ασφάλεια, επενδύσεις και ανάπτυξη», σημείωσε ο κ. Κικίλιας.
Geoffrey Pyatt
«Οι δυνάμεις μας στον κόλπο της Σούδας είναι πιο κρίσιμες από ποτέ», διεμήνυσε από το βήμα του Economist ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Geoffrey Pyatt,τονίζοντας ότι τέσσερα πλοία φιλοξενήθηκαν σε τέσσερα διαφορετικά λιμάνια της Ελλάδας, στη Ρόδο, στη Σούδα, στον Πειραιά και πρόσφατα στην Κέρκυρα.
«Στόχος μας είναι να εμβαθύνουμε ακόμα περισσότερο τη σχέση μας σε αυτό το επίπεδο, ώστε να μπορούμε να συνεχίσουμε να εγγυώμαστε την ασφάλεια στην περιοχή», συμπλήρωσε ο Αμερικανός Πρέσβης, ο οποίος μετέφερε ότι οι ΗΠΑ εκτιμούν την προσπάθεια της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλους σημαντικούς παίκτες στην περιοχή, όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στις σχέσεις των ΗΠΑ με την ΕΕ, που είναι «οι μεγαλύτεροι επενδυτές και σύμμαχοι στην παγκόσμια αγορά», αντιπροσωπεύοντας το 1/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ και παράγοντας 1 τρις δολάρια στις διμερείς τους συναλλαγές – 5 τρις δολάρια, ευρύτερα. Όπως είπε, το 54% των ξένων άμεσων επενδύσεων στις ΗΠΑ προέρχεται από την Ευρώπη και το 64% των ξένων άμεσων επενδύσεων στην Ευρώπη προέρχεται από τις ΗΠΑ.
Αναφερόμενος στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ, σημείωσε ότι κεντρικό και πρακτικό στοιχείο της είναι ο διαμοιρασμός του βάρους, φέρνοντας ως παράδειγμα προς μίμηση το γεγονός ότι η Ελλάδα δαπανά τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ της για την αμυντική πολιτική της.
Οι ΗΠΑ τάσσονται αναμφισβήτητα υπέρ της ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ, υπογράμμισε ο κ. Pyatt σε άλλη αποστροφή του λόγου του, συμπληρώνοντας ότι το ερώτημα είναι με ποιους τρόπους και προς ποια κατεύθυνση πετυχαίνεις την ενεργειακή διαφοροποίηση.
Alejandro Alvargonzález
Τις προκλήσεις που τροφοδοτεί ένας επικίνδυνος κόσμος, σε μια εποχή κατά την οποία είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς την αλήθεια από το ψέμα, τον πόλεμο από την κρίση, την ειρήνη από την εικονική πραγματικότητα, την τρομοκρατία από το οργανωμένο έγκλημα, επεσήμανε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist ο βοηθός γενικός γραμματέας για πολιτικές υποθέσεις και πολιτική ασφάλειας του ΝΑΤΟ Alejandro Alvargonzález , τονίζοντας ότι ορισμένοι προσπαθούν να εκμεταλλεύονται αυτήν τη σύγχυση.
Σύμφωνα με τον κ. Alvargonzález, οι απολυταρχικές δυνάμεις ψάχνουν να βρουν τις αδυναμίες της φιλελεύθερης τάξης, δείχνοντας την οικονομική και τη μεταναστευτική κρίση, το Brexit και τον λαϊκισμό. Αυτά τα στοιχεία, τόνισε, βελτιώνονται μέρα με τη μέρα και η σημερινή κρίση δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα αυτό είναι το μοντέλο που προσφέρει την καλύτερη προοπτική στις χώρες τις οποίες υπηρετεί.
Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι ενωμένοι στον στόχο για την ευημερία, υπογράμμισε ο κ. Alvargonzález. «Είναι ανάγκη να το κάνουμε και αυτή η ανάγκη είναι ο ισχυρότερος δεσμός μας», ανέφερε χαρακτηριστικά, καταλήγοντας: «Τα πράγματα δεν είναι απαραίτητο να είναι για πάντα όπως σήμερα. Αν αλλάξουν οι συνθήκες, θα αλλάξει και το ΝΑΤΟ, και θα είναι καλό για όλους».
Emilia Kraleva
«Οι αξίες, οι αρχές και οι δεσμεύσεις μας καθιστούν τον πυρήνα των συμμαχιών μας -την ΕΕ και το ΝΑΤΟ- αμετάβλητο», διεμήνυσε από το βήμα του Economist η υφυπουργός Εξωτερικών της Βουλγαρίας Emilia Kraleva.
Όπως είπε, η ανάπτυξη μιας καλύτερα ενοποιημένης ευρωπαϊκής Άμυνας δεν θα προκαλέσει κατά κανέναν τρόπο το ΝΑΤΟ, «το οποίο θα παραμείνει ο μοναδικός ακρογωνιαίος λίθος της συλλογικής μας άμυνας».
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την κ. Kraleva, το ΝΑΤΟ χρειάζεται ισχυρότερα ευρωπαϊκά κράτη ως συμμάχους και εταίρους, «συμπληρώνοντας τις προσπάθειές του, ενισχύοντας τη στρατηγική σχέση ΕΕ και ΝΑΤΟ, και έτσι ενδυναμώνοντας την ευρωατλαντική ασφάλεια».
Vladimir Chizhov
«Οι Ρώσοι δεν δίνουν ποτέ μαθήματα σε κανέναν. Είναι ακρογωνιαίος λίθος της εξωτερικής πολιτικής μας. Αλλά αναμένουμε να μας μεταχειρίζονται με τον ίδιο σεβασμό, χωρίς επιπλήξεις σε διδακτικό τόνο», ανέφερε χαρακτηριστικά από το βήμα του Economist ο Πρέσβης Vladimir Chizhov, μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ρώσος Πρέσβης διεμήνυσε ότι η Μόσχα επιθυμεί να βλέπει μια ενωμένη και ευημερούσα Ευρωπαϊκή Ένωση, που είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός και οικονομικός εταίρος της. Όσο περισσότερα είναι τα προβλήματα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο μεγαλύτερα είναι τα ρίσκα και οι αβεβαιότητες για τη Ρωσία, τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα του διατηρεί στο ευρώ το 40% των αποθεμάτων της σε χρυσό και συνάλλαγμα. «Γιατί να προκαλέσουμε αναταράξεις στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα ως παράγωγο ενός κλυδωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης;», διερωτήθηκε ρητορικά.
«Είχαμε προειδοποιήσει εκ των προτέρων πού θα οδηγούσαν οι επικίνδυνες επιχειρήσεις στο Ιράκ και τη Λιβύη. Οι εξελίξεις στην Ουκρανία μετά το πραξικόπημα του 2014 ήταν επίσης προβλέψιμες (ήταν αναμφίβολα ένα πραξικόπημα, λαμβάνοντας υπόψη πώς συνέβη η αλλαγή της εξουσίας και τις συνέπειές της). Λυπούμαστε που οι προειδοποιήσεις μας δεν εισακούστηκαν», πρόσθεσε ο κ. Chizhov.
«Από την άλλη πλευρά, για παράδειγμα, υπήρξαν προσπάθειες να πειστούμε ότι το πρότζεκτ «Ανατολική Εταιρική Σχέση» της ΕΕ δήθεν δεν στόχευε σε βάρος των συμφερόντων της Ρωσίας. Ωστόσο, είμαστε μάρτυρες μιας αρκετά λυπηρής εικόνας στην Ουκρανία που κάποτε παρουσιάστηκε με την επιλογή: είτε «προς ένα λαμπρό μέλλον» με τη Δύση ή «πίσω στο σκοτεινό παρελθόν» με τη Ρωσία», σχολίασε παράλληλα ο Ρώσος Πρέσβης.
Επιπλέον, ανέφερε ότι οι φιλοδοξίες των βαλκανικών χωρών να ενταχθούν στην ΕΕ δεν ήταν ποτέ θέμα για τη Ρωσία και πως έγκεινται στο δικό τους δικαίωμα. «Τα Βαλκάνια δεν θα πρέπει να αποτελούν μια περιοχή αναμέτρησης αλλά μια πλατφόρμα εγκαθίδρυσης αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας που θα ωφελήσει κυρίως την περιοχή», σημείωσε ο κ. Chizhov.
Ο ίδιος δήλωσε πεπεισμένος ότι η Ρωσία και οι χώρες της ΕΕ, «ως δύο πυλώνες του κοινού ευρωπαϊκού πολιτισμού», είναι προορισμένες να αλληλεπιδρούν. «Μας ενώνουν επίσης βαθείς ιστορικοί δεσμοί, ακόμη και αν μερικές φορές αμφισβητούνται, υπογράμμισε ο Ρώσος αξιωματούχος.
Παράλληλα, στάθηκε στο γεγονός ότι «η Μόσχα και η Αθήνα έχουν κοινή προσέγγιση σε πολλά επίκαιρα διεθνή θέματα» και πως «η Ρωσία και η Ελλάδα μπορούν να βασίζονται σθεναρά στην αμοιβαία συνδρομή για την ενδυνάμωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας του ευρωπαϊκής ηπείρου, όπως επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στη Μόσχα».
Laza Kekic
«Οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία είναι σήμερα περισσότερο τεταμένες από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ωστόσο, αυτό δεν είναι Ψυχρός Πόλεμος. Βεβαίως, κανείς δεν αποκλείει ότι μπορεί να είναι η αρχή για κάτι θερμότερο». Στη διαπίστωση αυτή προέβη κατά την εισήγησή του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο πρώην διευθυντής Ευρώπης και προβλέψεων του Economist Intelligence Unit Laza Kekic.
Όπως είπε, η Ρωσία περιγράφεται σήμερα ως η κύρια απειλή για την παγκόσμια ειρήνη. Ωστόσο, «η Ρωσία σήμερα δεν είναι Σοβιετική Ένωση, ούτε είναι μια υπερδύναμη».
Ο κ. Kekic στάθηκε στο γεγονός ότι η ρωσική οικονομική και στρατιωτική ισχύς είναι σήμερα ιδιαίτερα μειωμένη. Το ΑΕΠ της Ρωσίας σε αμερικανικά δολάρια, υπολογιζόμενο σε συναλλαγματικές ισοτιμίες αγοράς, εκτιμάται σε 1.283 τρις δολάρια το 2016 – λιγότερο από 7% του αμερικανικού, που ανέρχεται στα 18.562 τρις δολάρια. Ακόμη και σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης, το ρωσικό ΑΕΠ το 2016 ήταν μόλις το 20% του συνόλου των ΗΠΑ.
Σε όρους στρατιωτικής ικανότητας, το ΝΑΤΟ διαθέτει 3,6 εκατ. ένστολο προσωπικό – η Ρωσία 800.000. Το ΝΑΤΟ έχει 7.500 τανκς – η Ρωσία 2.750. Το ΝΑΤΟ έχει 5.900 μαχητικά αεροσκάφη – η Ρωσία 1.571. Το ΝΑΤΟ ξοδεύει 10 φορές περισσότερα απ’ ό,τι η Ρωσία. Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Kekic, έχει τεχνολογικό πλεονέκτημα, παρά το γεγονός ότι το κενό έχει ίσως μειωθεί από τη Ρωσία σε τομείς – κλειδιά τα τελευταία χρόνια.
Ο ίδιος πάντως τόνισε ότι οι διεθνείς σχέσεις σήμερα είναι λιγότερο προβλέψιμες απ’ ό,τι στον Ψυχρό Πόλεμο, όταν υπήρχε ένα πλαίσιο για τη διαχείριση συγκρούσεων μεταξύ των δύο παγκόσμιων υπερδυνάμεων.
Μιχάλης Βερροιόπουλος
Ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας την επόμενη δεκαετία είναι η αξιοποίηση των ΑΠΕ σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση ενέργειας και κυρίως την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μιχάλη Βερροιόπουλο, ο οποίος μετείχε στο ετήσιο συνέδριο του Economist.
Τόνισε τις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η εγχώρια αγορά μέχρι το 2025, περίοδο κατά την οποία η ανάπτυξη της οικονομίας αναμένεται μετριοπαθής. «Μακάρι το ΑΕΠ μας να αυξανόταν σε αυτό το διάστημα με ρυθμούς πάνω από 3%…», πρόσθεσε για να τονίσει την ανάγκη αποτελεσματικότερης και αποδοτικότερης εκμετάλλευσης της ενέργειας σε μια εποχή που το δημογραφικό αναδύεται ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη χώρα.
Σύμφωνα με τον κ. Βερροιόπουλο, στα επόμενα χρόνια ο μεγαλύτερος όγκος επενδύσεων θα κατευθυνθεί σε “έξυπνες επενδύσεις”. «Οι AΠΕ δεν αρκούν. Θα απαιτηθούν υποστηρικτικές πολιτικές την δεκαετία 2020-2030» τόνισε, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα διαθέτει τεχνογνωσία και φέροντας ως παράδειγμα την επιτυχία του προγράμματος “Εξοικονομώ κατ’ οίκον 2018”, για το οποίο σχεδιάζεται αναβάθμιση στόχου. Έκανε λόγο για επενδύσεις 1 δις ευρώ ανά έτος σχολιάζοντας ότι πρέπει να ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που συνδέονται με το πρόγραμμα.
«Χρειαζόμαστε κεφάλαια…» πρόσθεσε, εξηγώντας ότι οι ενεργειακές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών, πρέπει να αναπτύξουν δομές και να προωθήσουν την έρευνα σε συνεργασία με πανεπιστήμια και κατάλληλα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό.
«Δύσκολα η Ευρώπη θα αποχωριστεί τους κινητήρες καύσης. Η διείσδυση των ηλεκτροκινητήρων πιθανόν δεν θα γίνει πολύ γρήγορα» τόνισε ο γενικός γραμματέας και σχολίασε ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το κέρδος μας μειώνεται διότι μας λείπει η βιομηχανία που καταναλώνει αυτά τα προϊόντα. Επίσης για τα διυλιστήρια είπε ότι «αν θέλουν να επιζήσουν πρέπει να γίνουν καινοτόμα ενεργειακά κέντρα όλων των ειδών ενέργειας».
Εμμανουήλ Παναγιωτάκης
Η λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας χρειάζεται ριζική επανεξέταση σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Παναγιωτάκη, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ, ο οποίος από το βήμα του Economist επανέλαβε ότι «μόνο το 50% των καταναλωτών είναι στην αγορά. Το υπόλοιπο –και κατεξοχήν ζημιογόνο– βρίσκεται εκτός αγοράς, προσκολλημένο στη ΔΕΗ”. Επιπλέον, εξήγησε ότι «είναι ασυμβίβαστο με τους όρους της αγοράς και πρέπει να τερματιστεί η ανάθεση στη ΔΕΗ από την πολιτεία υλοποίησης πολιτικών δικής της ευθύνης».
Για τη χονδρική αγορά, είπε ότι το target model, που θα αντικαταστήσει το ξεπερασμένο και με παθογένειες σημερινό μοντέλο, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι η ΔΕΗ δεν θα είναι πια μετά την αποεπένδυση δεσπόζων παίχτης (το μερίδιό της στη χονδρική θα συρρικνωθεί περίπου στο 40%) και βασικό ζητούμενο είναι να υπάρχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερος χώρος για διμερή συμβόλαια. Για τα ΝΟΜΕ είπε ότι κάθε άλλο παρά ικανοποιητικά είναι ως προς το άνοιγμα της αγοράς. «Το μερίδιο της ΔΕΗ σε όρους προϊόντος έχει περιοριστεί στο 82% αλλά σε όρους πελατείας είναι πάνω από 95%», εξήγησε ο κ. Παναγιωτάκης.
Σε ό,τι αφορά στο ενεργειακό, θεώρησε ότι η Ελλάδα μετά το 2030-2035 θα διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να απολαμβάνει ενεργειακή ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση πλήρους αξιοποίησης των ΑΠΕ, τις οποίες χαρακτήρισε νέα ατμομηχανή ανάπτυξης της ΔΕΗ. Βέβαια, στα επόμενα 15 χρόνια θα είναι πρόκληση η ασφάλεια εφοδιασμού και ο έλεγχος του κόστους. «Ήδη τα μηνύματα είναι ανησυχητικά. Η άνοδος των διεθνών τιμών πετρελαίου και συνεπακόλουθα του αερίου, σε συνδυασμό με την αλματώδη άνοδο της τιμής των πιστοποιητικών CO2, αυξάνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής και πιέζουν ασφυκτικά για άνοδο των τιμών», σημείωσε και τόνισε ότι το ενεργειακό κόστος είναι ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία, κυρίως για τη βιομηχανία, η οποία έχασε εξαιτίας αυτού του κόστους τα οφέλη από την αύξηση της ανταγωνιστικότητας έως το 2014, συνεπεία της μείωσης του εργατικού κόστους.
Νικόλαος Χατζηαργυρίου
Ο ΔΕΔΔΗΕ διεκδικεί ρόλο ανεξάρτητο λειτουργικά και οργανωτικά για το δίκτυο και την αγορά – υπό τον έλεγχο προφανώς του ρυθμιστή, όπως ορίζει και η σχετική νομοθεσία – σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΕΔΔΗΕ Νικόλαο Χατζηαργυρίου, ο οποίος από το βήμα του Economist αναφέρθηκε σε έργα που θα οδηγήσουν στην αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη αξιοποίηση των παγίων της ΔΕΗ τα οποία διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηαργυρίου, στα ευρωπαϊκά δίκτυα θα επενδυθούν περίπου 600 δις ευρώ μέχρι το 2020. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχοντας την πλήρη και αποκλειστική ευθύνη για τη διαχείριση του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας σε ολόκληρη την Ελλάδα, υλοποιεί εδώ και τρία χρόνια πενταετές επιχειρηματικό πλάνο, συνολικών επενδύσεων 1,2 δις ευρώ.
Ενδεικτικά, o κ. Χατζηαργυρίου αναφέρθηκε στον εκσυγχρονισμό του Κέντρου Ελέγχου Δικτύων Αττικής, που έχει υλοποιηθεί κατά 75% και αναμένεται η ολοκλήρωσή του την επόμενη χρονιά, στο έργο για τη δημιουργία Κέντρου Ελέγχου Δικτύων νησιών (στο 50% η υλοποίηση), στην ανάπτυξη των «Έξυπνων Νησιών», με στόχο διείσδυση ΑΠΕ πάνω από 60%. Ο κ. Χατζηαργυρίου πρόσθεσε ότι έχει εγκριθεί από τη ΡΑΕ το σχέδιο για την εγκατάσταση σταθμών ηλεκτρικής φόρτισης για την ηλεκτροκίνηση στα νησιά, και μελετάται η χωροθέτηση άλλων 1.000-1.500 σταθμών φόρτισης πανελλαδικά.
Στο έργο των έξυπνων μετρητών, είπε ότι έχουν παραγγελθεί 224.000 «έξυπνοι» μετρητές και προκηρύσσεται η προμήθεια και εγκατάσταση του νέου Συστήματος Τηλεμέτρησης και Επεξεργασίας Μετρητικών Δεδομένων (Κύριου και Εφεδρικού) με δυναμικότητα επικοινωνίας 7.500.000 μετρητικών σημείων. Επιπλέον, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει μελετήσει και προτείνει την επιλογή του κατάλληλου επιχειρηματικού σχήματος για την υλοποίηση και χρηματοδότηση του έργου της πανελλαδικής τηλεμέτρησης.
Μάνος Μανουσάκης
Ο ΑΔΜΗΕ παίζει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια της χώρας να κλείσει το επενδυτικό κενό σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ Μάνο Μανουσάκη, που συμμετείχε σήμερα όπως ανέφερε στην ομιλία του, στη συμβολαιογραφική πράξη ίδρυσης της αγοράς ενέργειας (στο Χρηματιστήριο Αθηνών).
Αυτή η αγορά θα συμβάλει στην εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και στην προσέλκυση επενδύσεων στον κλάδο, είπε ο κ. Μανουσάκης, που παρουσίασε στο συνέδριο του Economist το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας – το οποίο περιλαμβάνει έργα συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ έως το 2021 και 2,3 δισ. ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας.
Σημείωσε ότι το νέο μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας, το οποίο έχει τις επενδύσεις στο επίκεντρό του με στόχο να κλείσει το επενδυτικό κενό (από το 2007 έως το 2017 οι επενδύσεις κατέγραψαν κάθετη πτώση, από 60 δις ευρώ σε 22,4 δις ευρώ αντίστοιχα) βρίσκει τον ΑΔΜΗΕ σε υποστηρικτικό ρόλο, με ενδεικτική την επένδυση της State Grid Corporation of China, ύψους 323 εκατ. ευρώ για την απόκτηση του 24% του ΑΔΜΗΕ, γεγονός που την καθιστά δεύτερο μεγαλύτερο μέτοχο μετά το Ελληνικό Δημόσιο.
«Η εξέλιξη αυτή εγγυάται την ηγετική θέση της εταιρείας στη νέα εποχή», τόνισε εξηγώντας τα οφέλη από μια διαδικασία μετασχηματισμού του ΑΔΜΗΕ, αφού μέσω της εισηγμένης ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών που κατέχει το 51% οι επενδυτές από Ελλάδα και εξωτερικό μπορούν να συμμετέχουν στην υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου του Διαχειριστή.
Με αυτόν τον τρόπο ο κ. Μανουσάκης απηύθυνε κάλεσμα στην επενδυτική κοινότητα, ενώ τόνισε ότι το πολύπλευρο επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ θα λειτουργήσει ως εφαλτήριο ανάπτυξης όχι μόνο των υποδομών Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας αλλά και γενικότερα της οικονομίας – δίνοντας έμφαση και στην επένδυση σε ανθρώπινο δυναμικό.
Roberto Potì
Σημαντικές είναι οι επενδύσεις που εξασφαλίζουν ενεργειακή ασφάλεια στην Ελλάδα αρκεί να υποστηρίζονται από μακροπόθεσμα πλάνα που θα συνεκτιμούν όμως την παρουσία του λιγνίτη, τόνισε ο από το βήμα του Economist ο ανώτερος σύμβουλος του διευθύνοντος συμβούλου της Edison Roberto Potì, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επενδυτικού ενδιαφέροντος στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ.
Το καθαρό ενεργειακό πακέτο σε όλη την Ευρώπη έχει στόχο να εξασφαλίσει ενεργειακή ισορροπία μέσω αποκέντρωσης της ηλεκτροκίνησης και αξιοποίησης των ΑΠΕ στο νομοθετικό πλαίσιο, σχολίασε και τόνισε ότι «το Ευρωκοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να βρουν ένα κοινό σημείο ως το τέλος του 2018 για την ενεργειακή επάρκεια”. Εξήγησε ότι λαμβάνεται υπόψη η ηλεκτροκίνηση ως μοχλός ανάπτυξης αλλά και οι ΑΠΕ, με το στόχο για διείσδυση σε ποσοστό 32% στην κατανάλωση να γίνεται πιο φιλόδοξος το 2030.
Μιλώντας για την ελληνική ενεργειακή αγορά τόνισε τη σημασία της ανταγωνιστικότητας με την ολοκλήρωση της διαδικασίας απελευθέρωσης της αγοράς. Είπε ότι εξετάζεται το θέμα των τιμών, υπάρχουν νέοι παίκτες, νέα δεδομένα στις χρεώσεις, νέο πλαίσιο στο κοινωνικό κόστος. Ωστόσο, όπως πρόσθεσε, οι Βρυξέλλες προσανατολίζονται σε αναβάθμιση των παραπάνω στόχων, ενώ φαίνεται ότι η κυβέρνηση εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στην ασφάλεια και όχι στη βιωσιμότητα.
Όπως είπε, το 45% των λιγνιτών απαιτεί νέες επενδύσεις στα υφιστάμενα εργοστάσια, ενώ χρειάζονται επίσης και μηχανισμοί ευελιξίας. Μάλιστα, συμφώνησε με τον πρόεδρο της ΔΕΗ αναφορικά με τον ανταγωνισμό, καθώς τα ΝΟΜΕ δεν βοήθησαν στο άνοιγμα της αγοράς, αφού το μερίδιο του βασικού παίκτη φθάνει πάνω από 80%. Ο κ. Potì είπε επίσης ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα και χαρακτήρισε σπουδαίους τους νέους μετρητές, ώστε να υπάρξει ένα καλύτερο μοντέλο στην αγορά.
Αντώνης Μεταξάς
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στην αγορά της ενέργειας, ο διαχειριστής-εταίρος της δικηγορικής εταιρείας Μεταξάς και Συνεργάτες Αντώνης Μεταξάς σημείωσε ότι ζητούμενο για την Ενωσιακή αγορά ενέργειας είναι η ρυθμιστική συνοχή.
«Η ενεργειακή αγορά είναι σε φάση μετάβασης, τουλάχιστον την τελευταία πενταετία. Χρησιμοποιούμε τον όρο μετάβαση αλλά πρέπει να πουμε πόσο διάστημα βρίσκεται σε μετάβαση, καθώς αυτό δημιουργεί προβληματισμό για το αν υπήρξαν οι πολιτικές πρωτοβουλίες όλο αυτό το διάστημα».
Ο κ. Μεταξάς σχολίασε ειδικότερα την ομιλία του προέδρου της ΔΕΗ, σημειώνοντας την ανάγκη η ΔΕΗ να διαδραματίσει νέο ρόλο όντας απαγκίστρωμένη από βάρη πολιτικής φύσης.
Σχολίασε επίσης το θέμα των λιγνιτικών μονάδων σημειώνοντας ότι η αποεπένδυση στο θέμα των λιγνιτών ενέχει επιχειρηματικά αλλά και νομικά ζητήματα που πρέπει να ελεγχθούν, δεδομένου ότι στην αγορά δραστηριοποιούνται σχήματα από τρίτες χώρες που πρέπει να εξεταστούν.
Γιώργος Λακκοτρύπης
Στις σημαντικές εξελίξεις που μεσολάβησαν το τελευταίο έτος, όπως η νέα ανακάλυψη στο κοίτασμα Καλυψώ, που χαρακτήρισε τη βορειότερη ανακάλυψη (πιο βόρεια δηλαδή από το Δέλτα του Νείλου, όπου εντοπίζονται οι πόροι που δημιουργούν τους υδρογονάνθρακες) αναφέρθηκε στο συνέδριο του Economist ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης.
Πρόκειται για ανακάλυψη που προσθέτει νέους πόρους στο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο τη Κύπρου, ενώ έπεται των ερευνών στο τεμαχιο 11, όπου δεν ανακαλύφθηκαν αξιόλογοι πόροι.
Μιλώντας για τη στάση της Τουρκίας, ο κ. Λακκοτρύπης σημείωσε ότι «σε πλήρη αναντιστοιχία με το διεθνές δίκαιο απείλησε με βία τις εργασίες των πλοίων που βρέθηκαν εκεί για τις ανάγκες των ερευνών κι ενώ εμείς προσπαθούμε να προωθήσουμε τη συνεργασία μεταξύ των όμορων χωρών…». Εξήγησε ότι ο λόγος που παρουσίασε η Τουρκία για την παρέμβασή της ήταν η προστασία των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων και αμφισβήτησε το κατά πόσον περιορίζοντας την κυπριακή AOZ η Τουρκία εξυπηρετεί τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων.
Ο κ. Λακκοτρύπης μίλησε επίσης για το κοίτασμα της Αφροδίτης, σημειώνοντας ότι η Κύπρος είναι σε προχωρημένο στάδιο συνεργασίας με την ΕΕ για προώθηση διακρατικών συνεργασιών και σχολίασε την αύξηση της συμμετοχής της ΕΕ στον East Med με δύο νέα project 100 εκατ. ευρώ για την όδευση του φυσικού αερίου και για τις μελέτες του αγωγού προϋπολογισμού 135 εκατ. ευρω.
Τους επόμενους μηνες η χώρα αρχίζει τις εργασίες και στο τεμάχιο 10 με την ExxonMobil και η προσμονή είναι μεγάλη. Καλύτερη εικόνα αναμένεται και για το κοίτασμα Καλυψώ, ενώ εξελίξεις κυοφορούνται και για το τεμάχιο 3 με ENI και Total.
Η ανακάλυψη του Kαλυψώ τροφοδοτεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και για τα υπόλοιπα οικόπεδα, σύμφωνα με τον κ. Λακκοτρύπη που μίλησε επίσης για τις διακρατικές συνεργασίες τόσο με την Αίγυπτο όσο και με την Ελλάδα, το Ισραήλ και άλλες εμπλεκόμενες χώρες.
Pierre Vergerio
Σε πλήρη εξέλιξη είναι τα έργα που προωθεί η ΕΕ στο πλαίσιο των στόχων που έχουν τεθεί για την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή, σύμφωνα με τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο, Gas Midstream, Energy Management & Optimization της Edison και διευθύνοντα σύμβουλο της IGI Poseidon Pierre Vergerio.
Μίλησε για την κατανάλωση στην Ευρώπη και το κενό που δημιουργείται ως το 2035, το οποίο θα αφορά πάνω από 200 bcm λόγω κάποιων τομέων που τείνουν σε εξάντληση. Όπως είπε, οι διαδρομές στην Ευρώπη δεν επαρκούν και χρειάζεται να σχεδιαστούν και να αναπτυχθούν νέες διαδρομές.
Ο κ. Vergerio αναφέρθηκε στον αγωγό IGI Poseidon, που φτιάχτηκε πριν από 10 χρόνια. Παρουσίασε το έργο ως τη ραχοκοκαλιά των νέων υποδομών για την Ευρώπη και τη διασύνδεση με την Τουρκία, καθώς και τα τμήματα του East Med. «Στόχος είναι η μεταφορά αερίου στην Ελλάδα και τις άλλες βαλκανικές χώρες, καθώς και η μεταφορά ενεργειακών πόρων από την Ανατολική Μεσόγειο μέσω του αγωγού», πρόσθεσε, για να εξηγήσει ότι το project τρέχει γρήγορα και μέχρι τα μέσα του 2019 αναμένεται η τελική επενδυτική απόφαση.
Θα σημάνει, όπως είπε, διαφοροποίηση πόρων προς την Ευρώπη και ενίσχυση της ασφάλειας, χωρίς κίνδυνο για τους καταναλωτές και επίσης θα εξισορροπήσει την κατάσταση σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπoυς πόρους αερίου που έρχονται από Λιβύη και άλλα σημεία της Β.Αφρικής.
Bernard Clement,
Για το επενδυτικό ενδιαφέρον της Total για την ελληνική αγορά ενέργειας πέραν του τμήματος πώλησης λιπαντικών που διαθέτει, μίλησε από το βήμα του Economist ο αντιπρόεδρος Κασπίας και νότιας Ευρώπης της Total Exploration & Production Bernard Clement.
Προανήγγειλε νέες εταιρικές συνεργασίες στην Ελλάδα μέσω των Ελληνικών Πετρελαίων και της Edison και έδωσε έμφαση στα έργα εξόρυξης, σημειώνοντας ότι τα project ξεκινούν με τον προσδιορισμό της δυναμικότητας μιας περιοχής και μετά προσδιορίζονται τα σημεία εξόρυξης ενώ στη συνέχεια γίνεται η έρευνα. Όλη αυτή η διαδικασία διαρκεί 3-4 χρόνια τουλάχιστον.
«Είμαστε σε φάση διερεύνησης με τους εταίρους μας. Χρειαζόμαστε τεχνογνωσία. Με την τεχνογνωσία της Edison και των ΕΛΠΕ σε συνδυασμό και με την εμπειρία της Τotal δημιουργούμε μια πολύ δυνατή ομάδα…» είπε μεταξύ άλλων, προσθέτοντας ότι η Total δραστηριοποιείται και στην Αίγυπτο, στο Λίβανο, στην Αλγερία κ.α..
O κ. Clement τόνισε επίσης ότι η εταιρεία σε αυτές τις αγορές διασφαλίζει υψηλά περιβαλλοντικά standards και κατέληξε ότι τα σχέδια υπεράκτιας εξόρυξης αερίου είναι σημαντικά, παρόλα αυτά χρειάζονται fast track ενέργειες υποστηριζόμενες από τις τοπικές κοινωνίες και κυβερνήσεις.
Γιάννης Μπασιάς
Στα 4 σημαντικά σημεία που λαμβάνει υπόψη η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) εστίασε την παρέμβασή του κατά το συνέδριο του Economist ο πρόεδρος κι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γιάννης Μπασιάς.
Όπως είπε, προτεραιοποιεί τη γεωγραφική εστίαση, τα βάθη των υδάτων, το ισοζύγιο εισαγωγών/εξαγωγών και την ασφάλεια.
Ο κ. Μπασιάς ενημέρωσε το κοινό αναφορικά με τα βυθοτεμάχια, εκφράζοντας την εκτίμηση για γρήγορη ανάθεση ώστε να ξεκινήσει η έρευνα στη χώρα μας στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Εξήγησε επίσης ότι όταν η βιομηχανία αποφασίσει να κάνει μια έρευνα λαμβάνει υπόψη κατά κύριο λόγο τα βάθη, που είναι διαφορετικά σε διάφορα σημεία του χάρτη, για αυτό και είναι πολύ σημαντικό να αξιοποιηθούν οι κατάλληλες τεχολογίες υπολογισμού τους, οι οποίες θα διευκολύνουν αυτές τις διαδικασίες. Ο κ. Μπασιάς προσέθεσε επίσης ότι σημαντικό ρόλο έχουν και οι ασφαλιστικές εταιρείες. Οι δύο αυτοί παράγοντες αποτελούν προϋποθέσεις ώστε οι χώρες να έχουν τα εχέγγυα που απαιτούνται για να προχωρήσουν στις σχετικές διαδικασίες.
Δημήτρης Τζώρτζης
Ενόψει της μεταβίβασης πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της ΔΕΠΑ ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Δημήτρης Τζώρτζης αναφέρθηκε από το βήμα του Economist στην πορεία της και τη σημαντική συνεισφορά της στην οικονομία.
Όπως είπε, διαθέτει διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, μια υγιή χρηματοοικονομική εικόνα και ετήσια έσοδα 2 δις ευρώ, ενώ οι επενδύσεις της ανέρχονται σε 3 δις ευρώ σε 30 χρόνια. Ο κ. Τζώρτζης σημείωσε ότι η εταιρεία έχει συμφωνήσει με την ΕΝΙ Gas την πώληση του 51% της ΖΕΝΙΘ (Εταιρείας Προμήθειας Αερίου Θεσσαλλονίκης- Θεσσαλίας). Η συζήτηση με τη Shell συνεχίζεται, πρόσθεσε, ενώ τόνισε ότι όταν ολοκληρωθεί ο μετασχηματισμός της ΔΕΠΑ θα διαθέτει δραστηριότητα σε λιανική και υποδομές.
Ο κ. Τζώρτζης προέβλεψε ότι τα επόμενα χρόνια η εταιρεία θα επεκταθεί και ευρύτερα ως περιφερειακός διανομέας. «Η Ελλάδα είναι το σύνορο της ΕΕ. Μιλώντας στρατηγικά, είμαστε το σταυροδρόμι διαφορετικών πόρων και οδεύσεων. Όλα τα project που διαχειριζόμαστε είναι υψηλού ενδιαφέροντος για την ΕΕ…», πρόσθεσε.
«Προχωρούμε στο πλαίσιο διακρατικής συμφωνίας και η κατασκευή θα αρχίσει στα τέλη του 2018», σημείωσε μιλώντας για τα σχέδια ενόψει του 2019, όταν θα εισφερθούν οι ποσότητες αερίου από τον ΤΑP ενώ επενδύσεις 34,5 εκατ. ευρω αναμένεται να φέρουν αποτελέσματα μέσω τεχνικών μελετών.
Κατερίνα Παπαλεξανδρή
«Ως τμήμα του νότιου διαδρόμου αερίου, το TAP αποτελεί μια ιστορική εξέλιξη που ανοίγει έναν νέο δρόμο παροχής φυσικού αερίου μήκους 3.500 χιλιομέτρων φέρνοντας μια νέα πηγή ενέργειας στην Ευρώπη», ανέφερε κατά την ομιλίας της η διευθύντρια Ελλάδος του TAP Κατερίνα Παπαλεξανδρή, η οποία εημέρωσε τους συνέδρους σχετικά με την εξέλιξη της επένδυσης.
Η κυρία Παπαλεξανδρή αναφέρθηκε στη σημασία του έργου τονίζοντας ότι τόσο ο TAP όσο και ο SGC είναι απτά έργα που υλοποιούνται με ταχείς ρυθμούς. Πρόσφατα, στα τέλη Μαΐου, εγκαινιάστηκε ο βασικός τερματικός σταθμός του SGC στο Sangachal. Και όσον αφορά την TAP, το 70% των τεχνικών έργων για τον αγωγό έχει ολοκληρωθεί στις χώρες υποδοχής.
«Ο αγωγός θα διαφοροποιήσει τον ενεργειακό εφοδιασμό στην Ευρώπη, έναν βασικό και στρατηγικό στόχο της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ. Στο πλαίσιο, αυτό η εταιρεία TAP υποστηρίζει τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ μέσω συμβολής στην αντιμετώπιση των ενεργειακών προκλήσεων στη ΝΑ Ευρώπη, διευκόλυνσης των συνδέσεων στην περιοχή – και εδικότερα σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο ΤΑP σημειώνει πρόοδο και στις τρεις Βόρειες Περιφέρειες που διασχίζει ο αγωγός, ενώ υπάρχει σεβασμός στους Έλληνες γαιοκτήμονες”.
Ειδικότερα για τους ιδιοκτήτες, η κυρία Παπαλεξανδρή ανέφερε χαρακτηριστικά ότι (α) όσον αφορά τους ιδιοκτήτες υπάρχουν 144 κοινότητες στη Βόρεια Ελλάδα που επηρεάζονται από το έργο και υπογράφονται συμφωνίες ενώ η γη αποκαθίσταται και επιστρέφεται στους ιδιοκτήτες οι οποίοι αναλαμβάνουν εκ νέου τις γεωργικές τους δραστηριότητες. Πάνω από 2.500 αγροτεμάχια συνολικά έχουν επιστραφεί στους αγρότες. β) ως προς τις δασικές εκτάσεις η TAP ΑΕ θα φυτεύσει περίπου 400.000 ποικιλίες δένδρων και θάμνων.
Λόης Λαμπριανίδης
«Η κατάσταση στην ελληνική οικονομία αλλάζει», τόνισε κατά την εισήγησή του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδυσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης Λόης Λαμπριανίδης και έφερε ως παράδειγμα μια σειρά από οικονομικούς δείκτες. Επεσήμανε ότι τις τελευταίες δεκαετίες η χώρα βρισκόταν «σε μια ενδιάμεση κατάσταση, μεταξύ ανεπτυγμένων και λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών, με τις κυβερνήσεις να μην αποφασίζουν προς τα πού θέλουν να την προσανατολίσουν». Με το αναπτυξιακό σχέδιο της παρούσας κυβέρνησης, ο κ. Λαμπριανίδης εκτίμησε ότι η χώρα προσανατολίζεται προς προϊόντα και υπηρεσίες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Ο γενικός γραμματέας τόνισε επίσης ότι η Ελλάδα είναι ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, εστιάζοντας σε παραμέτρους όπως η εδραιωμένη δημοκρατία, οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει και θα συνεχίσουν να γίνονται, η ευκολότερη αδειοδότηση επιχειρήσεων, η μείωση της γραφειοκρατίας κ.ά. Αναφέρθηκε στην ποιότητα ζωής ως παράγοντα προσέλκυσης ταλέντων από άλλες χώρες, στη δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητικών κέντρων πολυεθνικών επιχειρήσεων, καθώς και στην ανάγκη, πέρα από τους κλάδους στους οποίους η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα, π.χ. τουρισμός, αγροδιατροφικά, ενέργεια, να στηριχθούν και άλλοι κλάδοι, υψηλής προστιθέμενης αξίας. Τέλος, έκανε μνεία στον αναπτυξιακό νόμο, βάσει του οποίου επιδοτείται έως και το 55% του κόστους μιας επένδυσης αλλά και στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων μέσω διαδικασιών fast track.
Hubert Cottogni
Στην επιτυχημένη, όπως τη χαρακτήρισε, συνεργασία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων με την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αναφέρθηκε από το βήμα του Economist ο διευθυντής και προϊστάμενος mandate management του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων Hubert Cottogni. Μίλησε για ένα «οικοσύστημα εναλλακτικής χρηματοδότησης» και τόνισε την ανάγκη «να βγούμε έξω από τις τράπεζες» με την εξεύρεση και άλλων πόρων. Επεσήμανε τις δυσκολίες χρηματοδότησης που αντιμετώπισαν οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τη σημασία της πρόσβασής τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στα equity funds που ξεκίνησαν, καθώς και στον θεσμό του micro-finance, που χαρακτήρισε πολύ σημαντικό για την Ελλάδα. Μίλησε για επιτάχυνση της εναλλακτικής χρηματοδότησης ως βασικού παράγοντα σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί για τη χώρα το 2019. Εξήρε την απορρόφηση των πόρων του πακέτου Γιούνκερ από την Ελλάδα και τέλος αναφέρθηκε στην ανάγκη επέκτασης της συνεργασίας του ταμείου με την Ελλάδα σε τομείς όπως η αγροτική οικονομία.
Ηλίας Αθανασίου
«Όλοι οι δείκτες είναι σε θετικό έδαφος», υπογράμμισε από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Enterprise Greece Ηλίας Αθανασίου, δίνοντας έμφαση στην αναβάθμιση των ομολόγων τριών συστημικών τραπεζών, καθώς και στη μείωση του δανεισμού των τραπεζών από τον ELA, που σημαίνει μείωση του κόστους τους. Αναφέρθηκε στον επενδυτικό νόμο αλλά και στη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων. Μίλησε για έργα ύψους 22 δις στον τομέα της υποδομής έως το 2021-22. Από αυτά το 40%-45% αφορούν την ενέργεια και το 25% τις μεταφορές. Τόνισε ότι αυτά τα έργα θα επηρεάσουν θετικά και άλλους τομείς της οικονομίας. «Η ζήτηση για επενδύσεις ξεπερνάει την προσφορά έργων», είπε χαρακτηριστικά. Εστίασε ιδιαίτερα στη συμβολή του Enterprise Greece, σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο, στην ωρίμανση δημόσιων έργων, και την ανάγκη αυτό να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα.
Ράνια Αικατερινάρη
Στον ρόλο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας αναφέρθηκε διεξοδικά κατά την εισήγησή της στο ετήσιο συνέδριο του Economist η διευθύνουσα σύμβουλός της Ράνια Αικατερινάρη, τονίζοντας ότι στόχος της είναι να προστατεύσει την αξία των περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού κράτους, αλλά και να την ενισχύσει, ώστε να δημιουργηθούν μερίσματα τα οποία θα πηγαίνουν είτε για την αποπληρωμή του χρέους είτε για επενδύσεις. «Έχουμε μάθει πολλά από την κρίση», είπε χαρακτηριστικά, «να είμαστε πιο ευέλικτοι, να παίρνουμε πολύ γρήγορα αποφάσεις». Αντιπαρέβαλε τη σκληρότητα των μεταρρυθμίσεων με το γεγονός ότι δεν προωθήθηκαν τόσο αποφασιστικά οι μεταρρυθμίσεις. Τόνισε ότι ευθύνες έχει και η επιχειρηματική κοινότητα, η οποία ήταν προσανατολισμένη προς το κράτος, με ισχνή παραγωγική βάση, επιβιώνοντας χάρη στις επιδοτήσεις και τον φθηνό δανεισμό.
Εξήρε το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις αλλάζουν, με περισσότερη εξωστρέφεια, ανάληψη ρίσκου, εισαγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών, και μίλησε για την ανάγκη να υπάρξει παρόμοιος μετασχηματισμός και στον δημόσιο τομέα. Έκανε ιδιαίτερη μνεία στις προσπάθειες που κατέβαλαν οι ΔΕΚΟ να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, αντιμετωπίζοντας πολύ μεγάλες προκλήσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. «Οι ΔΕΚO θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ανώνυμες εταιρείες, θα πρέπει να είναι κερδοφόρες», επεσήμανε. Αναφερόμενη στο ΤΑΙΠΕΔ, είπε ότι το momentum είναι πολύ καλό για ιδιωτικοποιήσεις.
Dominique Bolli
Στην ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού καθώς και στην ανάγκη άμεσων ξένων επενδύσεων αναφέρθηκε κατά την ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο head ofgovernment advisory της Henley & Partners Dominique Bolli. Μίλησε για έναν κόσμο «πιο διασυνδεδεμένο, πιο ψηφιακό». «Υπάρχουν εμπόδια, αλλά οι άνθρωποι θέλουν να ταξιδεύουν, να μετακινούνται», είπε χαρακτηριστικά. Έκανε μνεία στις λύσεις που προσφέρει η Henley & Partners στους «παγκόσμιους πολίτες», τονίζοντας ότι η εταιρεία υποστηρίζει γενικώς και την οικονομική ανάπτυξη των χωρών, φέρνοντας ως παράδειγμα το σχετικό πρόγραμμα Visa, ένα πρόγραμμα 1,5 δις ευρώ άμεσων επενδύσεων. Τέλος, αναφέρθηκε στη σημασία της «ροής ανθρώπων» για την παγκόσμια ευημερία, είτε μιλάμε για εργασία σε άλλη χώρα, είτε για σπουδές, είτε για επενδύσεις.
Δημήτριος Δημητρίου
«Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών είναι ένας από τους πυλώνες της ανάπτυξης της Ελλάδας», τόνισε κατά την ομιλία στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο πρόεδρος ΔΣ του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών Δημήτριος Δημητρίου. Ανέφερε ότι η κίνηση του αεροδρομίου αυξήθηκε κατά 73% από το 2013 έως το 2017. Ο ρυθμός αύξησης τον Μάιο του 2018 είναι σχεδόν 11%, ανέφερε, ενώ επεσήμανε ότι ο μεγάλος «πελάτης» του αεροδρομίου είναι οι επιβάτες που ταξιδεύουν για αναψυχή. «Το αεροδρόμιο λειτουργεί ως άμεση ξένη επένδυση», είπε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι η αύξηση της επιβατικής κίνησης δημιουργεί ένα boom σε δραστηριότητες σχετικές με την αναψυχή. Σημαντική συμβολή του αεροδρομίου στην ανάπτυξη είναι και το ανερχόμενο ποσοστό city breakers, δηλαδή, επισκεπτών μικρής διάρκειας στην Αττική, οι οποίοι έφτασαν το 1,4 εκατ. το 2017, και μάλιστα με περισσότερες κατά κεφαλήν διανυκτερεύσεις απ’ ό,τι ο μέσος όρος της Ευρώπης.
Ο κ. Δημητρίου ανέφερε επίσης ότι ο ΔΑΑ έχει 340 πρόσθετες πτήσεις εβδομαδιαίως σε σχέση με πέρυσι, 49 νέους προορισμούς, 4 νέες αεροπορικές εταιρείες και 1 ακόμα εταιρεία που δημιούργησε βάση. Τέλος, χαρακτήρισε τις αερομεταφορές «ναυαρχίδα» για την αύξηση του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια, χρόνια κατά τα οποία πολλοί τομείς της οικονομίας δεν αναπτύσσονται ή δεν αναπτύσσονται γοργά και έκανε μνεία του «κοινωνικού προσήμου» του ΔΑΑ (εκπαίδευση, δημιουργία θέσεων εργασίας, παροχή υπηρεσιών υγείας).
Renato Mazzoncini
Στην εξαγορά της TΡΑΙΝΟΣΕ από τη Ferrovie dello Stato Italiane αναφέρθηκε από το βήμα του Economist ο διευθύνων σύμβουλος του Ferrovie dello Stato Italiane Group Renato Mazzoncini, εξηγώντας ότι η εταιρεία του είναι μεν μια ιταλική κρατική εταιρεία, αλλά θεωρεί ως αγορά της όλη την ΕΕ λόγω των δραστηριοτήτων της σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Ανέφερε ότι η Ευρώπη θέλει να χτίσει μια τεράστια σιδηροδρομική υποδομή, που θα συνδέει όλες τις χώρες, και ότι, μετά τη μέχρι τώρα θετική εμπειρία με την Ελλάδα, η εταιρεία προχωρά σε μια ακόμα επένδυση, καθώς έχει καταθέσει προσφορά για την εταιρεία συντήρησης του τροχαίου υλικού (ΕΕΣΣΤΥ). «Υπάρχει μια καλή σχέση, τα αποτελέσματα είναι απολύτως θετικά», τόνισε.
Ο κ. Mazzoncini έκανε εκτενή χρήση παραδειγμάτων από τα ισχύοντα στην Ιταλία, εστιάζοντας στη σιδηροδρομική σύνδεση Ρώμης-Μιλάνου προκειμένου να δείξει τις δυνατότητες που υπάρχουν στην Ελλάδα, συγκεκριμένα στη γραμμή Αθήνας-Θεσσαλονίκης, παρόμοιας απόστασης και βαρύτητας. Εξέθεσε τα οφέλη που μπορεί να έχουν οι επενδύσεις σε μέσα σταθερής τροχιάς για την οικονομία καθώς και τη συμβολή των δικτύων μεγάλης ταχύτητας στον εκσυγχρονισμό μιας χώρας. Τόνισε, τέλος, ότι η εταιρεία θα επενδύσει 500 εκατ. ευρώ για νέες υπηρεσίες και νέα τρένα.
Alexander Zinell
«Χρειαστήκαμε αρκετό χρόνο για να φτάσουμε στη γραμμή του τερματισμού», ανέφερε χαρακτηριστικά κατά την εισήγησή του στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της FraportGreece Alexander Zinell, αναφερόμενος στην παραχώρηση 14 ελληνικών αεροδρομίων στη Fraport. Ο σκοπός της εταιρείας είναι η λειτουργία αλλά και η επέκταση και αναβάθμιση αυτών των αεροδρομίων. Εξέθεσε τα οικονομικά οφέλη που έχει το ελληνικό δημόσιο από τη σύμβαση παραχώρησης, εστίασε όμως ιδιαίτερα και στα έμμεσα οφέλη για τη χώρα και την οικονομία, όπως τις 600 θέσεις εργασίας που έχει δημιουργήσει η εταιρεία, τους 12.000 ανθρώπους που δουλεύουν στα αεροδρόμια, την επίδραση των αεροδρομίων στον κρίσιμο για την Ελλάδα τουριστικό τομέα.
Ο κ. Zinell ανέφερε ότι η εταιρεία κατασκευάζει 5 εντελώς καινούρια terminals, επεκτείνει και αναβαθμίζει άλλα 5, ενώ αναδιαμορφώνει τα υπόλοιπα 4. Το 2017 η κίνηση ανέβηκε κατά 10,3%, ενώ φέτος θα αυξηθεί κατά 11%. Επεσήμανε, τέλος, την πολύ καλή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, καθώς και τη συμβολή των αεροδρομίων στις τοπικές κοινωνίες.
Viviane Reding
Οι τεχνολογικές ανατροπές δεν είναι κάτι καινούριο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Σήμερα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός οδηγεί τα πράγματα πολύ γρήγορα και οριζόντια, επηρεάζοντας όλους τους τομείς. Κάποιες χώρες θα προσαρμοστούν, άλλες θα μείνουν πίσω, με κίνδυνο να ξεπεραστούν από τις οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις. Στην παραδοχή αυτή προέβη από το βήμα του Economist η Ευρωβουλευτής και πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Viviane Reding, προτού στείλει το μήνυμα «κάτι πρέπει να κάνουμε».
Στο πλαίσιο αυτό, μίλησε για το εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο αφορά την ψηφιακή ενιαία αγορά. Η κ. Reding επεσήμανε ότι διατίθενται μέσα από τα ευρωπαϊκά εργαλεία 9,2 δις σε διάφορους τομείς. Αναφερόμενη στην τεχνητή νοημοσύνη και τις μαζικές αλλαγές τις οποίες επιφέρει, «από τις κυβερνήσεις μέχρι τα σχολεία και τη διοίκηση», υπογράμμισε ότι η Ευρώπη προσθέτει το ηθικό και νομικό στοιχείο στη διαδικασία και τη συζήτηση που τη συνοδεύει. Σε κάθε περίπτωση, η ίδια στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη ενότητας της ΕΕ, προκειμένου για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων. «Ό,τι κάνουμε, αν το κάνουμε μαζί, θα το καταφέρουμε, ως η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο».
Μανόλης Μανασσάκης
«Ξεκίνησε πριν από 8 χρόνια, με την απλή ιδέα να καλείς ένα αυτοκίνητο με το πάτημα ενός κουμπιού. Σήμερα επιχειρεί σε περισσότερες από 600 πόλεις ανά τον κόσμο, συνεργαζόμενη με 3 εκατ. οδηγούς». Με τον τρόπο αυτόν περιέγραψε το εγχείρημα της Uber στο ετήσιο συνέδριο του Economist ο γενικός διευθυντής της Uber Greece Μανόλης Μανασσάκης.
Αναφερόμενος ειδικά στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι οι νέες λύσεις μετακινήσεων, ως συμπληρωματικές στις υφιστάμενες, είναι επωφελείς για τρεις βασικούς λόγους: ενισχύουν το τουριστικό προϊόν της χώρας, δημιουργούν ευκαιρίες απασχόλησης και προσφέρουν στους Έλληνες περισσότερες επιλογές μετακινήσεων.
«Μόνο τον τελευταίο χρόνο, μέσω της υπηρεσίας μας, καταφέραμε να βοηθήσουμε τη δημιουργία περισσότερων από 1.500 θέσεων εργασίας και 250 ΜμΕ στην Ελλάδα. Παραμένουμε δεσμευμένοι στη συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση και όλους τους εμπλεκόμενους προκειμένου να βοηθήσουμε την Ελλάδα να επωφεληθεί από τις νέες τεχνολογικές αναβαθμίσεις στις μετακινήσεις», τόνισε ο κ. Μανασσάκης.
Κώστας Αξαρλόγλου
Οι τεχνολογικές αλλαγές είναι πράγματι ανατρεπτικές και πάντοτε γεννούν την ανάγκη για προσαρμογή στα δεδομένα που διαμορφώνουν. Στην παραδοχή αυτή στάθηκε κατά τον σχολιασμό του σε κύκλο εργασιών του ετήσιου συνεδρίου του Economist ο πρύτανης και καθηγητής διεθνών επιχειρηματικών σχέσεων και στρατηγικής του ALBA Graduate Business School, The American College of Greece Κώστας Αξαρλόγλου, προτρέποντας για την απαιτούμενη ζύμωση ανάμεσα στις εθνικές κυβερνήσεις, την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, τις επιχειρήσεις και τους ακαδημαϊκούς, όπως ακριβώς συνέβη πρακτικά στο πάνελ με θέμα “DIGITALISING THE FUTURE”, το οποίο έκλεισε το κύριο μέρος των εργασιών της 22ης Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης του Economist με την Ελληνική Κυβέρνηση.