|> Μαρίνα Κουρμπέλα
marinakourbela@gmail.com 

Ανοίγει ο δρόμος για μεγάλη ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων της ΕΕ με τον Καναδά, με τη συμφωνία που αναμένεται να υπογραφεί τον Οκτώβριο του 2016, και αν εξαιρέσουμε το θέμα της ελληνικής φέτας, οι Έλληνες επιχειρηματίες μπορούν να αποκομίσουν μεγάλα οφέλη από τη συμφωνία αυτή.

Ωστόσο, χρειάζεται  καλή και έγκαιρη προετοιμασία, διότι  από την πρώτη ημέρα εφαρμογής τής συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά· (σ.σ. η συμφωνία αυτή είναι γνωστή ως Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία ή CETA) θα καταργηθούν σχεδόν όλοι οι δασμοί.Εκτιμάται, πως από την πρώτη ημέρα της εφαρμογής της συμφωνίας, ο Καναδάς θα καταργήσει δασμούς ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ για προϊόντα καταγωγής ΕΕ.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker σε δηλώσεις που έκανε χθες, χαρακτήρισε  τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά ως την καλύτερη και πιο προοδευτική εμπορική συμφωνία, και τόνισε, πως θέλει να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό. Παρέχει, είπε, νέες ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, προάγοντας παράλληλα τα υψηλά μας πρότυπα προς όφελος των πολιτών μας. Εξέτασα τα νομικά επιχειρήματα και άκουσα προσεκτικά τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων, καθώς και τα εθνικά κοινοβούλια. Τώρα είναι η στιγμή της υλοποίησης, επισήμανε.

Μεταξύ άλλων, με τη CETA επιτυγχάνεται:

Καλύτερη μεταχείριση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων

Με τη CETA θα βελτιωθούν σημαντικά οι επιχειρηματικές ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στον Καναδά. Χάρη στη CETA, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα απολαμβάνουν την καλύτερη μεταχείριση που έχει προσφέρει ο Καναδάς σε οποιονδήποτε εμπορικό εταίρο, με αποτέλεσμα να εξασφαλίζονται για τις επιχειρήσεις της ΕΕ ισότιμοι όροι ανταγωνισμού στην αγορά του Καναδά.

Μείωση των τελωνειακών δασμών 

Σύμφωνα με την Επιτροπή,η CETA θα έχει απτά οφέλη για τους ευρωπαίους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, με την κατάργηση ή τη μείωση των δασμών, στις περισσότερες περιπτώσεις αμέσως μόλις η CETA τεθεί σε ισχύ. Από την πρώτη ημέρα της εφαρμογής της συμφωνίας, ο Καναδάς θα καταργήσει δασμούς ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ για προϊόντα καταγωγής ΕΕ. Στο τέλος των μεταβατικών περιόδων για την κατάργηση των δασμών, το ποσό αυτό θα ανέλθει σε 590 εκατ. ευρώ ετησίως. Το άνοιγμα των αγορών μπορεί επίσης να διατηρήσει τις τιμές σε χαμηλά επίπεδα και να παράσχει στους καταναλωτές περισσότερες επιλογές. Ταυτόχρονα, το ελεύθερο εμπόριο δεν συνεπάγεται υποβάθμιση ή αλλαγή των προτύπων της ΕΕ που προστατεύουν την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια, τα δικαιώματα των καταναλωτών και το περιβάλλον. Αυτά τα πρότυπα θα παραμείνουν αμετάβλητα και οι εισαγωγές από τον Καναδά θα πρέπει να πληρούν όλους τους κανόνες και τους κανονισμούς της ΕΕ για τα προϊόντα — χωρίς καμία εξαίρεση.

Άνοιγμα των υπηρεσιών και ενθάρρυνση των επενδύσεων

Η CETA αποτελεί μακράν την ευρύτερη συμφωνία που έχει ποτέ συνάψει η ΕΕ στον τομέα των υπηρεσιών και των επενδύσεων. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα αποκτήσουν νέα πλεονεκτήματα όσον αφορά την έγκριση επενδυτικών έργων στον Καναδά. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα έχουν επίσης περισσότερες ευκαιρίες να παρέχουν υπηρεσίες, π.χ. εξειδικευμένες ναυτιλιακές υπηρεσίες, όπως βυθοκόρησης, μεταφοράς κενών εμπορευματοκιβωτίων ή μεταφοράς ορισμένων φορτίων εντός του Καναδά. Σε άλλους τομείς υπηρεσιών, όπως οι περιβαλλοντικές, οι τηλεπικοινωνιακές και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, διασφαλίζεται πρόσβαση στην αγορά, τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και —για πρώτη φορά— σε επαρχιακό επίπεδο. Στη CETA —όπως σε όλες τις εμπορικές συμφωνίες της— η ΕΕ προστατεύει πλήρως τις δημόσιες υπηρεσίες.

Αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων

Η συμφωνία παρέχει ένα πλαίσιο για την έγκριση της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων για την άσκηση νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, όπως του αρχιτέκτονα, του λογιστή και του μηχανικού. Οι σχετικές επαγγελματικές οργανώσεις στην ΕΕ και τον Καναδά θα πρέπει να καθορίσουν από κοινού τις τεχνικές λεπτομέρειες για την αναγνώριση των αντίστοιχων επαγγελματικών προσόντων βάσει του πλαισίου. Οι αρμόδιες αρχές του Καναδά και της ΕΕ θα εγκρίνουν εν συνεχεία το έργο τους και θα του δώσουν νομική ισχύ.

Η CETA θα καταστήσει ευκολότερο για το προσωπικό επιχειρήσεων και άλλους επαγγελματίες να εργαστούν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς και για τις επιχειρήσεις να μετακινούν προσωρινά προσωπικό μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά.  Αυτό θα βοηθήσει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να ασκήσουν τις δραστηριότητές τους στον Καναδά.  Επιπλέον, θα καταστεί ευκολότερο για άλλους επαγγελματίες να παρέχουν προσωρινά νομικές, λογιστικές, αρχιτεκτονικές ή παρόμοιες υπηρεσίες.

Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην καναδική αγορά

Η CETA θα καταστήσει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές στην καναδική αγορά, διευκολύνοντας την παροχή υπηρεσιών μετά την πώληση. Αυτό θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ να εξαγάγουν εξοπλισμό, μηχανήματα και λογισμικά, καθώς θα τους παρέχει τη δυνατότητα να αποστέλλουν μηχανικούς συντήρησης και άλλους ειδικούς για να παρέχουν υπηρεσίες εξυπηρέτησης μετά την πώληση και άλλες συναφείς υπηρεσίες και υποστήριξη.

Δικαίωμα πρόσβασης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σε δημόσιους διαγωνισμούς

Ο Καναδάς άνοιξε τους δημόσιους διαγωνισμούς του στις επιχειρήσεις της ΕΕ σε βαθμό μεγαλύτερο απο ό,τι σε οποιονδήποτε άλλο εμπορικό εταίρο του. Οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα έχουν τη δυνατότητα υποβολής προσφορών σε διαγωνισμούς για την προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών όχι μόνο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αλλά και στο επίπεδο των διαγωνισμών που προκηρύσσουν επαρχίες και δήμοι του Καναδά, γεγονός που θα τις καταστήσει τις πρώτες μη καναδικές επιχειρήσεις με αυτήν τη δυνατότητα. Μάλιστα, εκτιμάται ότι η αγορά των δημόσιων συμβάσεων που προκηρύσσονται από καναδικές επαρχίες είναι μεγέθους διπλάσιου από το αντίστοιχο των συμβάσεων που προκηρύσσονται σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Ο Καναδάς έχει επίσης συμφωνήσει να ενισχύσει τη διαφάνεια, δημοσιεύοντας όλες τις δημόσιες προσκλήσεις υποβολής προσφορών σε μία ενιαία ιστοσελίδα δημοσίων συμβάσεων. Η απόκτηση πληροφοριών είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τις μικρότερες επιχειρήσεις όσον αφορά την πρόσβασή τους σε διεθνείς αγορές• συνεπώς, αυτό θα λειτουργήσει ευεργετικά για τις μικρές επιχειρήσεις στην Ευρώπη.

Μείωση του κόστους των επιχειρήσεων χωρίς περικοπές στα πρότυπα

Η ΕΕ και ο Καναδάς συμφώνησαν να αποδέχονται αμοιβαία τα εκατέρωθεν πιστοποιητικά αξιολόγησης της συμμόρφωσης σε τομείς όπως οι ηλεκτρικές συσκευές, ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και ο ραδιοεξοπλισμός, τα παιχνίδια, οι μηχανές και ο εξοπλισμός μετρήσεων. Αυτό σημαίνει ότι, υπό ορισμένες συνθήκες, οι οργανισμοί αξιολόγησης της συμμόρφωσης στην ΕΕ θα μπορούν να αξιολογούν ευρωπαϊκά προϊόντα προς εξαγωγή στον Καναδά σύμφωνα με τους καναδικούς κανόνες, και αντιστρόφως. Με τον τρόπο αυτόν, θα αποφεύγεται η διεξαγωγή των ίδιων δοκιμών από αμφότερες τις πλευρές, γεγονός που μπορεί να μειώσει σημαντικά το κόστος τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές. Μάλιστα, το γεγονός αυτό έχει ιδιαίτερη αξία για τις μικρότερες επιχειρήσεις, για τις οποίες η διπλή πληρωμή της ίδιας δοκιμής μπορεί να είναι απαγορευτική.

Προστασία φορέων καινοτομίας, καλλιτεχνών και διακεκριμένων τροφίμων και ποτών

Η CETA θα διαμορφώσει πιο ισότιμους όρους ανταγωνισμού μεταξύ του Καναδά και της ΕΕ στο πεδίο των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ). Για παράδειγμα, θα ενισχύσει την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, μέσω της ευθυγράμμισης των καναδικών κανόνων με εκείνους της ΕΕ για την προστασία των τεχνολογικών μέτρων και για τη διαχείριση των ψηφιακών δικαιωμάτων. Θα οδηγήσει, επίσης, σε βελτίωση της προστασίας που παρέχει το καναδικό σύστημα δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για φαρμακευτικά προϊόντα της ΕΕ. Επιπλέον, θα ενισχύσει την επιβολή του σεβασμού τους, μέσω της πρόβλεψης της δυνατότητας λήψης προσωρινών και ασφαλιστικών μέτρων σε βάρος ενδιαμέσων που εμπλέκονται σε δραστηριότητες που παραβιάζουν τα δικαιώματα. Περαιτέρω, ο Καναδάς συμφώνησε να ενισχύσει τα συνοριακά μέτρα του κατά των προϊόντων που φέρουν εμπορικό σήμα το οποίο αποτελεί αντικείμενο παράνομης απομίμησης, των προϊόντων που συνδέονται με την παράνομη εκμετάλλευση δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας και των προϊόντων με γεωγραφική ένδειξη που αποτελεί αντικείμενο παράνομης απομίμησης.

Προστασία περιβάλλοντος και ατομικών δικαιωμάτων ευρωπαϊκής εμπορικής πολιτικής 

Στη CETA, η ΕΕ και ο Καναδάς επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή τους για αειφόρο ανάπτυξη. Τα σύο μέρη  συμφωνούν ότι η αύξηση του εμπορίου και των επενδύσεων θα πρέπει να προάγει την προστασία του περιβάλλοντος και τα δικαιώματα των εργαζομένων, και όχι να αποβαίνει σε βάρος τους. Η ΕΕ και ο Καναδάς έχουν δεσμευθεί να αξιοποιήσουν τη CETA κατά τρόπο που θα συμβάλει ώστε να διασφαλιστεί ότι η οικονομική μεγέθυνση, η κοινωνική ανάπτυξη και η προστασία του περιβάλλοντος θα αποτελούν πυλώνες που θα αλληλοενισχύονται. Η CETA ενσωματώνει τις υποχρεώσεις της ΕΕ και του Καναδά στους διεθνείς κανόνες σχετικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων και την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος. Η CETA δίνει έναν ισχυρό ρόλο στην κοινωνία των πολιτών της ΕΕ και του Καναδά, ώστε να συμμετέχει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων στους τομείς αυτούς στη CETA. Επιπλέον, η CETA θεσπίζει μια διαδικασία για την επίλυση συναφών διαφορών, η οποία συμπεριλαμβάνει κυβερνητικές διαβουλεύσεις και μια ομάδα εμπειρογνωμόνων.