Ήρθαν οι θεσμοί για “κόκκινα δάνεια” και “νόμο Κατσέλη”
Σήμερα το απόγευμα η συνάντηση στο υπουργείο Δικαιοσύνης για τα χρηματοπιστωτικά
|> Σήμερα Τρίτη 22/1 στις 5 μμ θα ξεκινήσουν οι συναντήσεις του οικονομικού επιτελείου με τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών, για την αξιολόγηση της πορείας της οικονομίας στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής παρακολούθησης.
Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται στο κτίριο του υπουργείου Δικαιοσύνης. Στις 17.00 θα πραγματοποιηθεί η εναρκτήρια συνάντηση, ενώ στις 18.00 η συζήτηση θα αφορά στα χρηματοπιστωτικά («κόκκινα» δάνεια, νέο σχήμα που θα αντικαταστήσει τον «νόμο Κατσέλη»).
Τα θέματα αυτά, όπως και εκείνα της τοποθέτησης γεν. γραμματέων στο Δημόσιο και των αποκρατικοποιήσεων αποτελούν, σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, τα σοβαρότερα μεταξύ των 16 δράσεων που καλείται να υλοποιήσει η κυβέρνηση.
Τα κλιμάκια αναμένεται να παραμείνουν στην Αθήνα έως την Παρασκευή. Αμέσως μετά, το ΔΝΤ (εκπρόσωπος του οποίου μετέχει στην αποστολή) θα εκδώσει σχετική αναφορά.
Η δε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με βάση την οποία το Eurogroup της 11ης Μαρτίου θα εγκρίνει την εκταμίευση των ANFAs και SNPs (τα κέρδη από ελληνικά ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και ευρωπαϊκές εθνικές τράπεζες), θα δημοσιοποιηθεί στις 27 Φεβρουαρίου.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΒΕΠ – ΕΕΑ
Σε σχετική ενημέρωση προχώρησαν φορείς της αγοράς, όπως το Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς (ΕΒΕΠ) και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΕΑ).
Το ΕΒΕΠ
Το ΕΒΕΠ ενημερώνει για την εβδομάδα των διαπραγματεύσεων που ξεκινούν με την άφιξη στην Αθήνα των επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών στο πλαίσιο της 2ης αξιολόγησης της μεταμνημονιακής περιόδου και περιοδικού ελέγχου των 16 εκκρεμών προαπαιτουμένων. Ουσιαστικά, οι συναντήσεις θα αρχίσουν από την Τρίτη με την επιστροφή του υπουργού Οικονομικών από το Eurogroup και οι θεσμοί αναμένεται να παραμείνουν στην Ελλάδα έως την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου. Στις σημαντικές εκκρεμότητες της αξιολόγησης, είναι τα «χρηματοοικονομικά» που αποτελούν το πιο πολύπλοκο θέμα, τόσο όσον αφορά στο διάδοχο σχήμα του «νόμου Κατσέλη», όσο και στη μείωση των «κόκκινων» δανείων των τραπεζών. Η βασική ατζέντα των διαπραγματεύσεων με τους επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να είναι η ακόλουθη:
- Για το θέμα της πρώτης κατοικίας, θα υπάρξει και σχετική συνάντηση σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, ενώ το νέο πλαίσιο θα βρίσκεται πολύ κοντά στο κυπριακό μοντέλο «Εστία» με την επιδότηση, από το κράτος, των δόσεων του δανείου. Η συζήτηση με τις τράπεζες θα αφορά στο εάν και πώς θα γίνεται «κούρεμα» του δανείου, σε αντιστοιχία με την αντικειμενική αξία του ακινήτου, όταν η αξία του ακινήτου είναι μεγαλύτερη από το υπόλοιπο του δανείου, ενώ ίσως τεθεί μειωμένο όριο αξίας ακινήτου για την υπαγωγή στο νέο πλαίσιο.
- Για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, θεωρείται πιο εύκολο να εγκριθεί από την Κομισιόν και να εφαρμοστεί το σχέδιο του ΤΧΣ (APS), το οποίο έχει ήδη υλοποιηθεί στην Ιταλία. Πρόβλημα δεν αποτελεί το ύψος των κρατικών εγγυήσεων, αφού θα ληφθεί βαθμολογία από δείγμα χαρτοφυλακίου «κόκκινων» δανείων. Το σχέδιο της Τραπέζης της Ελλάδος ίσως ενσωματωθεί σε 2η φάση, εάν λάβει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
- Για τις ρυθμίσεις οφειλών έως 120 δόσεις προς ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία, θα ζητηθεί να εφαρμοστούν στο αμέσως προσεχές διάστημα, τόσο από το υπουργείο Εργασίας, με επανυπολογισμό των οφειλών έως 31/12/2016 και ένταξη, χωρίς επανυπολογισμό, των οφειλών έως 31/12/2017, όσο και του υπουργείου Οικονομικών. Ωστόσο, η ολιστική ρύθμιση για οφειλές σε εφορία, ταμεία και τράπεζες, με «Μόνιμο Εξωδικαστικό Μηχανισμό» που σχεδιάζεται, αναμένεται να εφαρμοστεί το β΄ εξάμηνο του 2019. Ο δε «ακατάσχετος» λογαριασμός των οφειλετών, συμπεριλαμβανομένου και του «επαγγελματικού», θα «χτίζεται» ανάλογα με την καταβολή των δόσεων.
- Για τις ιδιωτικοποιήσεις, αναμένεται να επισπευστεί η απόφαση της προκήρυξης για την άδεια καζίνο στο «Ελληνικό» και να υπογραφεί η νέα σύμβαση του «Ελ. Βενιζέλος». Παράλληλα, θα προχωρήσει το θέμα των ΕΛΠΕ, και θα υπάρξουν νομοσχέδια από το υπουργείο Ενέργειας για τον διαχωρισμό των δικτύων και από το υπουργείο Ναυτιλίας για την παραχώρηση δραστηριοτήτων στα τέσσερα λιμάνια.
Αναφορικά με το δημοσιονομικό κόστος από τις δικαστικές αποφάσεις για αναδρομικά συντάξεων, δώρων και επιδομάτων στο Δημόσιο, καθώς και για το ύψος της αύξησης του κατώτατου μισθού, θα εξεταστεί η μελέτη από το υπουργείο Εργασίας και το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις και την κάλυψη ενός κόστους που ενδέχεται να φτάσει το 15% του ΑΕΠ. Στη περίπτωση καταβολής δώρων και συντάξεων αναδρομικά από το 2012, τότε αυτή θα πρέπει να γίνει σταδιακά σε βάθος χρόνου.
Σημειώνεται, τέλος, ότι στις 27 Φεβρουαρίου θα δημοσιοποιηθεί η έκθεση της Κομισιόν στο πλαίσιο της 2ης αξιολόγησης και θα αποφασιστεί στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου εάν θα εκταμιευθεί ή όχι, το ποσό των ANFAs και SNPs, τα κέρδη δηλαδή από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και ευρωπαϊκές εθνικές τράπεζες, τα οποία υπολογίζονται στα 750 εκ. ευρώ.\\
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ & ΠΕΣ Αττικής, Β. Κορκίδης, δήλωσε:
«…Μακάρι τα τέσσερα κυρίαρχα θέματα, μεταξύ της Κυβέρνησης και των τεσσάρων θεσμών, να συμφωνηθούν και να ανακουφίσουν άμεσα πάνω από 1 εκ. οφειλέτες, με τις δύο διαφορετικές ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, με τη προστασία της κύριας κατοικίας και τη διευθέτηση των «κόκκινων» δανείων, που μαζί με το ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού ίσως είναι τα πιο δύσκολα προβλήματα προς επίλυση από αυτή την επίσκεψη των δανειστών. Λύσεις, βεβαίως, πάντα υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει η βούληση να δοθούν...».
Το ΕΑΑ
Οι πυλώνες του νέου πλαισίου για την κύρια κατοικία είναι δύο και τα όρια αξίας του ακινήτου είναι τρία, δείγμα του ότι η διαβούλευση με τους ξένους τεχνοκράτες είναι εξαιρετικά σύνθετη.
Στην εξωδικαστική διαδικασία, ο δανειολήπτης θα υποβάλλει αίτηση στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Πέρα από την οφειλή του στεγαστικού δανείου, η πλατφόρμα θα αντλεί στοιχεία για όλες τις οφειλές του αιτούμενου ρύθμισης και έτσι θα σχηματίζει το οικονομικό του προφίλ, δηλαδή εισοδήματα, περιουσιακά στοιχεία και χρέη. Με την εκκίνηση της διαδικασίας, δηλαδή με την υποβολή της αίτησης ρύθμισης, θα ενεργοποιείται προστασία από μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης ήτοι από πλειστηριασμό. Κι εδώ μπαίνει το πρώτο όριο αξίας, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες δεν διαφωνούν στο να μπορεί να ρυθμίζεται το οποιοδήποτε στεγαστικό δάνειο με τυποποιημένες λύσεις, αλλά στο να προσφέρεται προστασία ανεξαρτήτως της αξίας του ακινήτου. Πρόκειται για ένα από τα πεδία διαφωνίας με την κυβέρνηση.
Σημείο τριβής αποτελεί, επίσης, η πρόβλεψη «κουρέματος» του υπολειπόμενου δανείου, καθώς οι τράπεζες επιμένουν ότι πρέπει να είναι σε αναλογία 1:1,2 με την τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου.
Και τι γίνεται αν ο δανειολήπτης δηλώσει αδυναμία πληρωμής; Εδώ μπαίνει το δεύτερο όριο αξίας ακινήτου, καθώς θα έρχεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός και θα επιδοτεί μέρος της δόσης, πιθανώς το 1/3 αυτής, για αδύναμα νοικοκυριά, με χαμηλά εισοδήματα και μικρή αξία ακίνητης περιουσίας. Το όριο αυτό θα είναι σε συνάρτηση με το προβλεπόμενο κονδύλι των 150 εκατ. Ευρώ.
Και τι θα συμβαίνει εάν κάποιος δεν μπορεί να ρυθμίσει εξωδικαστικά το στεγαστικό του δάνειο; Θα μπορεί να προσφύγει δικαστικά, καθώς όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, ο νόμος Κατσέλη ΔΕΝ καταργείται στο σύνολο του από την 1η Μαρτίου, αλλά μόνο το άρθρο 9 παράγραφος 2, που βάζει απαγορευτικό στους πλειστηριασμούς κύριας κατοικίας ως 280.000 ευρώ (για πολύτεκνους). Εδώ μπαίνει το τρίτο όριο αξίας ακινήτου, καθώς οι τράπεζες υποστηρίζουν ότι για να μπορεί κανείς να διεκδικήσει δικαστικά την προστασία, θα πρέπει η ακίνητη περιουσία του να μην υπερβαίνει κάποιο όριο, το οποίο παραμένει υπό συζήτηση με την κυβέρνηση.