Πολύ πρόσφατα έγινε γνωστή η ελληνική πρόταση για εφαρμογή ΦΠΑ δύο συντελεστών και δύο ταχυτήτων, ενός χαμηλού για τα τρόφιμα, τα φάρμακα και τα βιβλία και ενός ενιαίου για όλα τα υπόλοιπα προϊόντα και υπηρεσίες. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ προτάθηκε στους δανειστές ενιαίος συντελεστής 15% και διατήρηση του χαμηλού συντελεστή στο 6,5% για αγορές με πλαστικό χρήμα και επιβάρυνση επιπλέον 3% για πληρωμές με μετρητά.

Παρά το γεγονός ότι το ελληνικό εμπόριο δεν είναι υπέρ των συναλλακτικών περιορισμών, η εξοικονόμηση -3% είναι ένα αρκετά δελεαστικό κίνητρο για το καταναλωτή, να κάνει χρήση πλαστικού χρήματος, αντί των μετρητών, αρκεί η τραπεζική χρέωση των καρτών σε επιχείρηση και καταναλωτές να μην υπερκαλύπτει τη διαφορά.

Αναφορικά με παλαιότερες επιστημονικές μετρήσεις αλλαγών στο καθεστώς ΦΠΑ και όπως είχε υπολογιστεί από το 2014, η επίπτωση εφαρμογής ενός ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ 18% και αντίστοιχου χαμηλού, θα οδηγούσε σε αύξηση του τιμαρίθμου μεταξύ 2,4% έως 2,6%, που σήμερα θα μηδένιζαν τον διετή αποπληθωρισμό της τάξης του -2,1%. Αυξήσεις μπορούν να δημιουργηθούν από τη μετάταξη των αγαθών και υπηρεσιών του υφιστάμενου 6,5% και 13% στον ενιαίο συντελεστή 15%, ενώ όλα θα εξαρτηθούν από τα προϊόντα διατροφής που θα ενταχθούν στον χαμηλό συντελεστή. Ωστόσο, όπως γνωρίζουμε σε κάθε μεταβολή φόρων η αγορά, λόγω “ακινησίας”, συνήθως απορροφά οριακές αυξήσεις.

Το νέο πλαίσιο ΦΠΑ παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ελληνικό εμπόριο και μας δίνει μία θετική πρώτη προσέγγιση, αλλά με σχετική απόκλιση σε βασικούς κλάδους κατανάλωσης, εφόσον δεν γνωρίζουμε αναλυτικά τις αλλαγές στις κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Σημαντικές παρεμβάσεις στο ισχύον καθεστώς θα υπάρξουν στις φοροαπαλλαγές οι οποίες σύμφωνα με τον προϋπολογισμό κοστολογούνται σε ετήσια βάση στο 1 δις ευρώ. Θα πρέπει λοιπόν να περιμένουμε τη τελική διαμόρφωση της πρότασης, ώστε να μετρήσουμε ακριβώς στα νέα δεδομένα πως διαμορφώνονται τα ετήσια έσοδα 14,4 δις ευρώ από ΦΠΑ και να τοποθετηθούμε συγκεκριμένα και μετά την οριστική συμφωνία με τους δανειστές μας.
Στον ενιαίο συντελεστή 15% και μάλιστα χαμηλότερο κατά 8 μονάδες του σημερινού 23%, καθώς και στη διατήρηση του πολύ χαμηλού συντελεστή 6,5% είμαστε θετικοί, αφού το εμπόριο ευνοείται και άλλωστε αποτελεί μια πάγια θέση της ΕΣΕΕ. Ωστόσο, μας απασχολεί ιδιαίτερα τι θα επιφέρει ο ενιαίος συντελεστής στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ της νησιωτικής Ελλάδας το οποίο πρέπει πάσει θυσία να διατηρηθεί, καθώς και στα είδη πρώτης ανάγκης.

Παρά το γεγονός οτι το ραντεβού εφαρμογής του νέου ΦΠΑ μετατίθεται για τον Σεπτέμβριο, το Ινστιτούτο της ΕΣΕΕ ήδη επικαιροποιεί πολύ προσεκτικά τη σχετική μελέτη, για όλους τους κλάδους του εμπορίου, της διατροφής και των υπηρεσιών, καθώς και των χερσαίων και θαλάσσιων μεταφορών. Επίσης μελετά προτάσεις για τον τρόπο πρόσθεσης ή αφαίρεσης του 3% από την τελική τιμή επί του ταμείου στη λιανική και στα τιμολόγια χονδρικής, ενώ μετρά τη διαφορά που προκύπτει στον τελικό καταναλωτή για αγορές “μετρητοίς και επι πιστώσει”, ώστε να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων.

Τέλος θεωρούμε σωστή την απόφαση, οποιονδήποτε μεταβολή στο υφιστάμενο καθεστώς ΦΠΑ, να εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο και μετά την ολοκλήρωση της φετινής τουριστικής περιόδου.

Βασίλης Κορκίδης
Πρόεδρος ΕΣΕΕ & ΕΒΕΠ
20/5/15