Στο Ίδρυμα Βαρδινογιάννη

Ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης, παρευρέθηκε  στη διήμερη Διεθνή Συνάντηση των Αθηνών «Φιλόξενες Πόλεις για τους Πρόσφυγες: Προωθώντας την ένταξη και προστατεύοντας τα δικαιώματα», που διοργάνωσε το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», σε συνεργασία με την UNESCO, την Τρίτη και την Τετάρτη, 22-23/11.

Ο Γιάννης Μώραλης μίλησε στην τελετή έναρξης της Διεθνούς Συνάντησης, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, της γενικής διευθύντριας της UNESCO  Irina Bokova, της Πρέσβεως Καλής Θελήσεως της UNESCO και προέδρου του ιδρύματος Μαριάννας Βαρδινογιάννη, υπουργών κ.α., στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Επίσης, ο δήμαρχος Πειραιά, συμμετείχε στο πάνελ της συζήτησης που είχε ως θέμα «Η ελληνική εμπειρία – Πρακτικές» του προσφυγικού ζητήματος, όπου μίλησαν οι: 26η Κυβερνήτης του Καναδά και πρόεδρος του Ινστιτούτου Καναδικής Ιθαγένειας Andrienne Clarkson, ο  εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ Philipe Leclerc, ο πρόεδρος των Global Migration Policy Associates Patrick Taran,  η διευθύντρια της  Platform for International Cooperation on Undocumented Migrants (Βέλγιο) Michele LeVoy, ο ιδρυτής του IamSyria.org (ΗΠΑ) Andrew Beiter, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας και δήμαρχος Αμαρουσίου Γιώργος Πατούλης, ο δήμαρχος Λέσβου Σπύρος Γαληνός, ο δήμαρχος Χίου Μανώλης Βουρνούς, ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Λευτέρης  Παπαδογιαννάκης, η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής και Αλληλεγγύης του δήμου Θεσσαλονίκης Καλυψώ Γούλα κ.ά.

Ακόμη, ο δήμαρχος Πειραιά, συμμετείχε στις εργασίες και της δεύτερης ημέρας της Διεθνούς Συνάντησης των Αθηνών που πραγματοποιήθηκε χθες 23/11, στο Ζάππειο Μέγαρο. Σε μια κλειστή συνεδρίαση εργασίας, 30 εμπειρογνώμονες απ’ όλο τον κόσμο και την Ελλάδα, συζήτησαν επεξεργάστηκαν και ολοκλήρωσαν το σχέδιο ενός πρακτικού οδηγού – εγχειριδίου που θα εκδοθεί από την UNESCO και το «Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» και θα απευθύνεται στις τοπικές αρχές και σε όλους τους εμπλεκόμενους με το μεταναστευτικό ζήτημα φορείς. Το εγχειρίδιο θα περιλαμβάνει χρήσιμες ιδέες και πρακτικές για να γίνουν οι πόλεις φιλόξενες για τους πρόσφυγες.

Ο Γιάννης Μώραλης, στην ομιλία του κατά την τελετή έναρξης της Διεθνούς Συνάντησης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, είπε:

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω την UNESCO και την κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη για την ευκαιρία που μου έδωσε, να  βρεθώ σήμερα εδώ,  ως Δήμαρχος του Πειραιά. Σε αυτή τη συνάντηση των πόλεων, των φιλόξενων,  για τους πρόσφυγες,  πόλεων.

Επίσης θα ήθελα να συγχαρώ την UNESCO και την κυρία  Βαρδινογιάννη για την δουλειά που κάνουν σε ό,τι αφορά  στη διαχείριση  του προσφυγικού ζητήματος. Θα ήθελα σήμερα εδώ,  να μεταφέρω την εμπειρία όπως την αποκόμισα ως Δήμαρχος, όταν κληθήκαμε να διαχειριστούμε έναν σημαντικό αριθμό προσφύγων,  χωρίς να είμαστε προετοιμασμένοι, χωρίς να γνωρίζουμε περί καλών πρακτικών, χωρίς να υπάρχει ένα σχέδιο και κεντρικός συντονισμός από την Ελληνική κυβέρνηση.

Άκουσα προηγουμένως από πολλούς ομιλητές, πολύ ενδιαφέροντα πράγματα, ομολογώ όμως  ότι έχω μια αδυναμία στον αρμόδιο υπουργό κ. Μουζάλα, διότι είναι ένας επιστήμονας  ο οποίος αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική και να συνδράμει στο μεγάλο αυτό ζήτημα.  Είπε ότι δεν υπήρχε σχέδιο, ότι ξαφνιάστηκε η Πολιτεία, αλλά κατά κάποιο τρόπο τα κατάφερε. Ακούσαμε έναν άνθρωπο, ο οποίος παραδέχτηκε ότι έγιναν λάθη. Αυτό τον τιμά.

Έτσι και στον Πειραιά, αρχικά λειτουργήσαμε ως πέρασμα. Το πρώτο κύμα το δέχθηκαν οι συνάδελφοι νησιώτες,  που τους αξίζουν  θερμά συγχαρητήρια γιατί τράβηξαν πολύ περισσότερα απ ότι εμείς. Όμως στην πορεία όλοι αυτοί οι άνθρωποι από τα νησιά, ήρθαν στο μεγάλο λιμάνι της χώρας,  τον Πειραιά. Έφτασαν κατά κύματα. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι λοιπόν πέρασαν αρχικά από τον Πειραιά για να οδηγηθούν στα βόρεια σύνορα προς την Ευρώπη,  που ήταν και επιθυμία τους. Μετά το κλείσιμο των συνόρων, τη δυσάρεστη αυτή εξέλιξη, κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε την παραμονή χιλιάδων ανθρώπων στους χώρους υποδοχής των τουριστών. Χίλιους ανθρώπους στην αρχή, 2.000 μετά, 3.000 και 6.000 -6.500 παρέμειναν για μήνες στους προβλήτες του λιμανιού του Πειραιά. Ως Δήμος εκφράσαμε τη διαφωνία μας, όχι γιατί έβλεπα  να πλήττεται ο τουρισμός, το γιώτινγκ ή η οικονομία του Πειραιά, αλλά γιατί δεν ήταν οι κατάλληλες συνθήκες  υγιεινής και ασφάλειας γι αυτούς τους ανθρώπους, ώστε να παραμένουν για μήνες σε αυτούς τους χώρους.

Προφανώς και η κυβέρνηση δεν είχε εναλλακτικές και καταλαβαίνουμε την πολυπλοκότητα του ζητήματος,  γι αυτό και δεν θέλουμε να ρίχνουμε εύκολα ευθύνες, απλά αναφέρουμε τα γεγονότα.

Προσέξτε όμως τώρα το οξύμωρο σε ό,τι αφορά τον Πειραιά. Η χερσαία λιμενική ζώνη, δεν ανήκει στον Δήμο Πειραιά,  ανήκει στην εταιρεία η οποία διαχειρίζεται το λιμάνι. Άρα ο Δήμος δεν είχε δικαιοδοσία να μπει στους χώρους αυτούς. Υπάρχει ένα φράγμα το οποίο χωρίζει το λιμάνι από την πόλη. Ο Δήμος Πειραιά,  δεν μπορούσε να μπει να καθαρίσει τους χώρους αυτούς. Δεν μπορούσε να παρέχει ασφάλεια στους ανθρώπους αυτούς. Δεν μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα. Τι κάναμε τότε  εμείς ως Δήμος στο πλαίσιο των δυνατοτήτων και των αρμοδιοτήτων μας;  Καταρχήν καταφέραμε να ενώσουμε όλη την πόλη και αυτό είναι που είπε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ. Καταφέραμε να ενώσουμε τους δημότες πρώτα απ όλα, τους  επιχειρηματίες, τους εμπόρους, την εκκλησία, τους κοινωνικούς φορείς, τις συλλογικότητες, τους αλληλέγγυους και να γίνουμε μια γροθιά ώστε να παρέχουμε στους ανθρώπους τουλάχιστον τη σίτισή τους, την υγειονομική περίθαλψη σε συνεργασία με  τον Ιατρικό Σύλλογο Πειραιά, με τους Γιατρούς του Κόσμου,  με το «Χαμόγελο του Παιδιού», με τον Ερυθρό Σταυρό.

Ο Δήμος είχε ένα συντονιστικό ρόλο όλων αυτών των ομάδων, ώστε να μπορέσουμε να διευκολύνουμε τη ζωή αυτών των ανθρώπων,  γι’ αυτήν την πολύμηνη  -κακώς- παραμονή τους στο λιμάνι του Πειραιά. Νομίζω, ότι  όπως είπε κι ο Υπουργός «κουτσά στραβά» τα καταφέραμε. Ως Δήμος καταφέραμε: τη σίτιση, την παροχή βοήθειας τώρα βλέπω μπροστά μου την κυρία Βαρδινογιάννη, η οποία κατέβηκε στο λιμάνι μαζί μας, αγαπητή φίλη η κυρία Βαρδινογιάννη, για  να εμβολιάσουμε παιδιά, να προσφέρουμε βοήθεια μαζί με  άλλες συλλογικότητες και οργανισμούς. Και αυτό το κάναμε με την καρδιά μας, χωρίς όμως ένα κεντρικό συντονισμό, γι αυτό υπήρξαν και αστοχίες, υπήρξαν σφάλματα  και λάθη. Σήμερα λοιπόν ρωτώ  τον Υπουργό: Συμφωνούμε ότι τότε δεν ήμασταν προετοιμασμένοι, αν ξανασυμβεί έχουμε σχέδιο; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα.

Αυτό είναι το πρόβλημα της χώρας. Δεν είναι να ψάχνουμε να βρούμε αν είναι ένα πρόβλημα παγκόσμιο, το οποίο δεν έχει αντιμετωπιστεί. Είναι το αν έχουμε διδαχθεί από την εμπειρία μας αυτή, κι αν πράγματι δεν τηρηθεί η συμφωνία με την Τουρκία και έχουμε αυξημένες ροές, αν θα είμαστε  καλύτεροι στη διαχείριση του προβλήματος ή θα έχουμε τα  ίδια. Γνωρίζετε ότι στη χώρα μας,  η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Κεντρική Διοίκηση,   είτε σε ό,τι αφορά  πόρους, το ανθρώπινο δυναμικό είτε σε  μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών που πρέπει να λάβουμε για ένα τέτοιο κρίσιμο ζήτημα. Υπάρχουν αγκυλώσεις και δύσκολες διαδικασίες που δεν μας επιτρέπουν να πράξουμε και να πάρουμε πρωτοβουλίες από μόνοι μας. Άρα θέλω να πω ότι αυτό το διάστημα θα έπρεπε και θα πρέπει και στο μέλλον σύντομα να δούμε – και να κρατήσουμε αυτό που ανέφερε ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ προηγουμένως, πως θα διαχειριστούμε -αν προκύψει- νέο αυξημένο κύμα προσφύγων ή μεταναστών από οπουδήποτε. Διότι νιώθω μέσα μου, ότι πάλι θα  λειτουργήσουμε με τη φιλοξενία και τη φιλοτιμία που  είναι λέξεις ελληνικές,   με το θυμικό με την ευαισθησία μας, με την αξιοπρέπεια που διακρίνει τον  λαό μας. Αλλά αυτά επαναλαμβάνω είναι καλά στοιχεία του λαού μας,  τα οποία όμως δεν αρκούν για να διαχειριστούμε με επάρκεια και όπως θα θέλαμε το πρόβλημα αυτό. Πρέπει να υπάρξει σχέδιο και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση,  δεν υπάρχει για να είμαι ειλικρινής, σχέδιο ένταξης αυτών των ανθρώπων.  Εμείς πέντε δήμαρχοι της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά συμφωνήσαμε και συναινέσαμε προφανέστατα στο να γίνει στο Σχιστό ένα Κέντρο Φιλοξενίας. Εκεί παραμένουν ακόμα συνάνθρωποί μας. Στην πόλη φτάνουν ορισμένοι πρόσφυγες ακόμη και σήμερα. Αλλά θα πρέπει να δούμε ποιες είναι από δω και πέρα είναι οι καλές πρακτικές και πως θα τους  παρέχουμε στέγαση, σίτιση, υγεία, εκπαίδευση, εργασία σταδιακά ώστε να ενταχθούν στις κοινωνίες, ώστε να παραμείνουν ως ισότιμοι πολίτες με εμάς στις πόλεις και στη χώρα μας. Δεν έχουμε κάποιο πλάνο, το επεξεργαζόμαστε, υπάρχουν ενέργειες που γίνονται στιγμιαία για να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε κάποιον μικρό αριθμό ανθρώπων, οικογένειες, ασυνόδευτα παιδιά, αλλά δεν είναι αυτό το πλάνο.

Αυτή είναι η εμπειρία που  αποκομίσαμε ως Δήμος Πειραιά. Ήταν μια δύσκολη διαχείριση. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι  και τα ΜΜΕ στη Ελλάδα πρέπει να παίξουν ένα θετικό ρόλο. Το κυριότερο πρόβλημα που έχουμε στις πόλεις μας  είναι ο φόβος. Το κυριότερο πρόβλημα που έχουμε και που το εκμεταλλεύονται ακραίες φωνές, είναι ο φόβος των κατοίκων που δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα. Για τη συνύπαρξη με πολλές εθνικότητες, για τη συνύπαρξη των ανθρώπων που μιλούν άλλη γλώσσα, που έχουν άλλη θρησκεία, που έχουν άλλο χρώμα. Αυτά είναι που πρέπει να δουλέψουμε στη χώρα μας και κατά τη γνώμη μου και ο Δήμος και η Τοπική Αυτοδιοίκηση ώστε να είναι καλύτεροι στην επόμενη διαχείριση που πολύ  φοβάμαι ότι θα προκύψει».