Αν εκλεγεί ο Τραμπ…

Με όλη αυτή την κουβέντα που γίνεται χάρη στον Ντόναλντ Τραμπ για το μεγαλείο που πρέπει να αποκτήσει και πάλι η Αμερική, σκέπτομαι το μεγαλείο της Ευρώπης. Μπορεί μια χώρα, η Μεγάλη Βρετανία, να έχει το μεγαλείο ενσωματωμένο, αλλά κατά τα άλλα η ιδέα μοιάζει προβληματική. Η Ευρώπη υπήρξε μεγάλη- και υπέφερε από αυτό. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, γνωστός και ως The Great War (Μεγάλος Πόλεμος), είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 8,5 εκατομμύρια στρατιώτες και 13 εκατομμύρια άμαχοι. Δεν ήταν δηλαδή και τόσο μεγάλος. Πριν από αυτόν, γύρω στο ένα εκατομμύριο άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους στη Μεγάλη Πείνα της Ιρλανδίας.

* Ο Ρότζερ Κόεν είναι αρθρογράφος και ανταποκριτής των “New York Times” στο Παρίσι.

Οι μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες διαλύθηκαν, συχνά με τη συνοδεία αιματοχυσίας. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους πριν η Γαλλία αποχωρήσει από την Αλγερία. Δεν είναι περίεργο λοιπόν που η Μεγάλη Βρετανία σκέπτεται να διαλυθεί.

Από τη Σουηδία μέχρι τη Σικελία, το μεγαλείο ισοδυναμεί με επιθετικότητα, απογοήτευση και ύβρι. Το συμπέρασμα είναι ότι καλύτερα να περιορίσεις τις φιλοδοξίες σου και να γίνεις ένας άνθρωπος από το πλήθος, παρά να επιδιώκεις να σε κάνει εξώφυλλο το ΤΙΜΕ.

Παρ’ όλα αυτά, ένα πιθανό σύνθημα για τις προεδρικές εκλογές του 2017 στη Γαλλία είναι «Ας κάνουμε ξανά τη Γαλλία μεγάλη!». Με ποιον τρόπο; Πρώτα απ? όλα, με την πίστη στον Θεό, που οδηγεί στην πίστη στις θεόσταλτες αποστολές, που είναι εξ ορισμού καλές. Ίσως με την αποστολή ενός νεο- ναπολεοντικού στρατού δια μέσου της ηπείρου, ακόμη και μέχρι τη Μόσχα (αλλά χωρίς την οδυνηρή υποχώρηση). Με την απαγόρευση της κατήφειας, με προεδρικό διάταγμα. Με την κατάργηση του 35ώρου. Με την επιβολή κατασταλτικών μέτρων εναντίον κάποιου πράγματος (ίσως της μετανάστευσης). Με την προετοιμασία μιας πολύχρωμης εκστρατείας με σύνθημα «Η Γαλλία, Αιώνια Γη του Μεγαλείου». Θα ήταν υπέροχα.

Και γιατί όχι ένα σύνθημα «Ας κάνουμε ξανά την Ιταλία μεγάλη!». Εδώ είναι δύσκολο να διαλέξει κανείς από πού θα ξεκινήσει. Ένα πρώτο βήμα θα ήταν η αποκατάσταση των μονομαχιών στο Κολοσσαίο. Η λήψη μέτρων ώστε τα τρένα να ξεκινούν στην ώρα τους (ξανά). Η μαζική κατασκευή καπέλων που θα γράφουν «La Grandezza Italiana». Ανάλογη εκστρατεία θα μπορούσε να γίνει και στο Λουξεμβούργο.

Όμως όλα αυτά ανήκουν στη φαντασία. Το μεγαλείο αποτελεί αποκλειστικότητα της Αμερικής, μιας χώρας που δεν έχει ξεφουσκώσει ούτε από δύο πολέμους χωρίς νίκη. Ο Ρόναλντ Ρίγκαν είπε πριν από τρεις δεκαετίες: «Ας κάνουμε την Αμερική ξανά μεγάλη!» Ο Τραμπ είναι πιο κατηγορηματικός, προτιμώντας το σύνθημα: «Θα κάνουμε την Αμερική ξανά μεγάλη!» Και τα πηγαίνει μια χαρά. Έχει εντοπίσει μια αληθινή ανάγκη. Και υπάρχουν πολλά πράγματα να γίνουν.

Δεν είμαι σίγουρος, αλλά νομίζω πως μια μέρα που καθόμουν στο μετρό κι άρχισε να στάζει το ταβάνι από πάνω μου ενώ τα μεγάφωνα μετέδιδαν κάτι ακατάληπτο, τότε ακριβώς συνειδητοποίησα πως είχα επιστρέψει στη μεγαλύτερη χώρα του πλανήτη.

Ή πάλι, μπορεί να το σκέφτηκα όταν είδα έναν άντρα να καταλαμβάνει τρεις θέσεις αντί για μία, όταν γύρω μου οι άνθρωποι μιλούσαν πολύ πιο δυνατά απ΄ ό,τι χρειαζόταν, όταν προσπάθησα να αναγνωρίσω ένα σταθμό που δεν είχε καμιά ταμπέλα ή όταν η θερμοκρασία στο βαγόνι έφτασε τους σαράντα βαθμούς. Ίσως πάλι να μου συνέβη όταν άκουσα τον Τραμπ να μπερδεύει τη δύναμη Αλ-Κοντς του Ιράν με τους Κούρδους. Κάθε πόλεμος στο εξωτερικό- και θα υπάρξουν πολλοί αν ο Τραμπ κερδίσει την προεδρία- είναι ένα αμερικανικό μάθημα γεωγραφίας.

Η Αμερική μπορεί να είναι μεγάλη, αλλά το βέβαιο είναι πως δεν δείχνει μεγάλη. Η Ευρώπη, πάλι, δείχνει καλύτερη, αλλά έχει καταρρεύσει στο εσωτερικό της. Οι διαμάχες της μοιάζουν μ΄ αυτό που αποκαλούσε ο Φρόιντ «ναρκισσισμό των ελασσόνων διαφορών». Η Γηραιά Ήπειρος απορρίπτει ομόφωνα το μεγαλείο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους χωρίς αυτό.

Το πιο επικίνδυνο σημείο στο τόξο της ισχύος ενός έθνους είναι όταν περνά το απόγειο του μεγαλείου του, αλλά αρνείται να αρχίσει να κατεβαίνει. Εκεί βρίσκεται η Αμερική του Τραμπ.