Συνταγματική Αναθεώρηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη
Εκδήλωση ΤΕΕ με συμμετοχή κορυφαίων παραγόντων και θεσμικών του δημόσιου βίου
|> Διακεκριμένοι νομικοί, με τη συμμετοχή του τ. Πρωθυπουργού και Προέδρου του ΣτΕ Παναγιώτη Πικραμένου, της Προέδρου του ΣτΕ Ειρήνης Σακελλαροπούλου και του Α’ Αντιπροέδρου του ΣτΕ Αθανάσιου Ράντου, κορυφαίοι παράγοντες των παραγωγικών φορέων και οι θεσμικοί εκπρόσωποι των επιστημονικών φορέων και της Αυτοδιοίκησης, σε τρείς ξεχωριστές ενότητες συζητήσεων στρογγυλού τραπεζιού, ανέπτυξαν τις θέσεις και τις προτάσεις τους για την Συνταγματική αναθεώρηση, στο πλαίσιο της εκδήλωσης που διοργάνωσε χθες το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, υπό την αιγίδα του Προεδρείου της Βουλής, με τίτλο «Συνταγματική Αναθεώρηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη». Στις θεματικές συζητήσεις της εκδήλωσης του ΤΕΕ αναπτύχθηκαν οι ακόλουθες τοποθετήσεις:
Η άποψη των παραγωγικών φορέων
«Είναι υπαρκτή η ανάγκη αναθεώρησης επιλεγμένων διατάξεών του Συντάγματος με στόχο την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς, με όρους υγιούς ανταγωνισμού και βιώσιμης ανάπτυξης», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΒ Θεόδωρος Φέσσας, μιλώντας στην εκδήλωση που πραγματοποίησε το ΤΕΕ, με τίτλο: «Συνταγματική Αναθεώρηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη», παρουσία εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας, του νομικού κόσμου των παραγωγικών και επιστημονικών φορέων.
Ο κ. Φέσσας κατέγραψε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του τις προτάσεις του ΣΕΒ που είναι:
- Αντικατάσταση της έννοιας της «αειφορίας» από την έννοια της «βιώσιμης ανάπτυξης», προκειμένου η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος να ασκείται ταυτόχρονα με την υποχρέωση προστασίας του δικαιώματος στην ιδιοκτησία, την οικονομική ελευθερία και την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων (άρθρο 24).
- Ρητή κατάργηση της δυνατότητας διαδοχικών παρατάσεων του χρόνου παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου, στα πλαίσια της συνταγματικά κατοχυρωμένης απαγόρευσης της αναδρομικής φορολόγησης, ως ελάχιστο κανόνα και προϋπόθεση ασφάλειας δικαίου για την ανάπτυξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, την ενεργό προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία ενός κύκλου πραγματικής αξιοποίησης, επανεπένδυσης και πολλαπλασιασμού των δημόσιων και ιδιωτικών πόρων (άρθρο 78).
- Ρητή κατοχύρωση της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού ως δομικού στοιχείου διαφύλαξης του δικαιώματος ανάπτυξης της οικονομικής ελευθερίας και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας (άρθρο 106).
- Άρση της απαγόρευσης ίδρυσης ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων για την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η προσφορά πληθώρας άρτιων και αξιόλογων υπηρεσιών εκπαίδευσης. Μεγαλύτερη προσφορά σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες για όλους (άρθρο 16).
- Υποχρεωτική κωδικοποίηση της νομοθεσίας και ψήφιση των νόμων στην κωδικοποιημένη τους μορφή, προς άρση της ανασφάλειας δικαίου που προκαλείται σε πολίτες, επιχειρήσεις αλλά και στους ίδιους τους εφαρμόζοντες τον νόμο (εισαγωγή νέου άρθρου).
- Καθιέρωση απλούστερων και ταχύτερων διαδικασιών αναθεώρησης των μη θεμελιωδών διατάξεων του Συντάγματος, ώστε στο πρότυπο της «ανοικτής δημοκρατίας» να παρέχεται μεγαλύτερη ευελιξία στη διαδικασία αναθεώρησης διατάξεων όπως οι ανωτέρω (άρθρο 110).
Επιπλέον, για τον ΣΕΒ υπάρχουν τρία ακόμη πεδία, ως απόλυτα αναγκαία, για την εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας, που αφορούν στη σταθερότητα των εκλογικών κύκλων, ώστε να μην επηρεάζεται δυσμενώς η οικονομία από συχνές πολιτικές αλλαγές, στην ανάγκη διάρρηξης των πελατειακών σχέσεων που παρεμποδίζουν την υλοποίηση αναγκαίων μεταρρυθμίσεων υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και, τέλος, στην πρόβλεψη κανόνων, με στόχο την αναβάθμιση των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
«Ελπίζω να μη χαθεί άλλη μία δεκαετία, για την Συνταγματική αναθεώρηση» είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός (φωτό), τονίζοντας τη σημασία να εισαχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη στην αναθεώρηση του Συντάγματος και υπογράμμισε πως «εμείς οι μηχανικοί είμαστε άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον όρο ανάπτυξη και την αναζητούμε, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να επιβιώσουμε σαν κλάδος». «Αναφέρθηκα στην αληθινή ανάπτυξη, γιατί για να είναι δίκαιη πρέπει πρώτα να υπάρχει», ανέφερε χαρακτηριστικά. Επανέλαβε την ανάγκη για τη θέσπιση ενός ενιαίου ψηφιακού χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές, προκειμένου να ξέρει ο καθένας τι μπορεί να κάνει και πώς.
Ο κ. Στασινός εξηγώντας τις αδικίες σε σχέση με τον κλάδο των μηχανικών επεσήμανε ότι το 80% οφείλουν εισφορές. «Οι εισφορές είναι οι μεγαλύτερες που μπορεί να υπάρξουν και φθάνουν στο 38%», ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι 15.000 -20.000 μηχανικοί έχουν ήδη φύγει στο εξωτερικό. «Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Δεν υπάρχει η δικαιοσύνη και η ισονομία που προβλέπονται από το Σύνταγμα», ανέφερε ο κ. Στασινός.
«Η επιχειρηματικότητα είναι ένα κομμάτι στο οποίο υπάρχει μεγάλο θεσμικό πρόβλημα στη χώρα», ανέφερε, συμπληρώνοντας ότι «μπορούμε να λύσουμε αυτά τα ζητήματα, γιατί δεν κοστίζουν. Είναι ζήτημα αποφάσεων»» είπε.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ αναφέρθηκε επίσης ότι «οι χρόνοι που απαιτούνται για τις διαδικασίες ανάθεσης ενός έργου διαρκούν ακόμα περισσότερο και από το ίδιο το έργο. Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που πρέπει να λυθούν για ένα κράτος δικαίου είναι να επιταχυνθούν οι χρόνοι απονομής δικαιοσύνης», καθώς όπως είπε, «είναι ένας από τους βασικούς λόγους που δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη στη χώρα».
Ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας αναγνώρισε ότι το υπάρχον Σύνταγμα άντεξε, αλλά από την άλλη πλευρά δεν διασφαλίζει το πλαίσιο για να γίνουν οι αλλαγές που χρειάζονται. Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Βέττας για την ανάγκη σαφέστερων Συνταγματικών προβλέψεων όσον αφορά τη δημοσιονομική σταθερότητα του κράτους και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου σε σχέση με το δημογραφικό και τις συνέπειες που θα προκύψουν σε σχέση και με την εκπαίδευση. Ο βασικός νόμος της χώρας μας να μπορεί να διασφαλίζει την απαραίτητη συνέχεια, προκειμένου η χώρα μας να προχωράει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Πόσο προστατευμένες και προβεβλημένες είναι οι ανεξάρτητες αρχές, έχει να κάνει με συνέχεια στη δημόσια διοίκηση, να προχωρήσει ο διαχωρισμός της εκάστοτε κυβέρνησης και του κράτους, προκειμένου να υπάρχει μία συνέχεια. Πρέπει να υπάρχει ασφάλεια δικαίου και μία συνέχεια, έτσι ώστε να μην σκέφτεται κάποιος ότι ανά εξάμηνο τα πάντα μπορεί να αλλάξουν. Ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη αλλαγής και του άρθρου 16 του Συντάγματος. «Σε μία διεθνή οικονομία πρέπει συνεχώς να προσαρμόζεσαι στις αλλαγές που θα έρθουν». Κινητήριος μοχλός της ανάπτυξης για 4 δεκαετίες ήταν η οικοδομή και οι κατασκευές. Πρέπει να σκεφτούμε το θεσμικό πλαίσιο για μία γρήγορη ροή επενδύσεων για να αναβαθμιστεί.
Συντονιστής της ενότητας ήταν ο δημοσιογράφος Νίκος Φιλιππίδης.
Η άποψη της νομικής επιστήμης
Ο τ. Πρωθυπουργός και τ. Πρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας Παναγιώτης Πικραμένος τόνισε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ότι «τα ζητήματα που τίθενται σήμερα, τα έχει επισημάνει το ΣτΕ εδώ και 30 χρόνια», προσθέτοντας ότι «φοβάμαι ότι ασχολούμαστε πολύ αργά». Όπως είπε, το ΣτΕ έχει ήδη χειριστεί από το 2004 το ζήτημα της βιώσιμης ανάπτυξης ισότιμα με την αειφορία. Σύμφωνα με τον κ. Πικραμένο, «θα ήταν καλό να μπει η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και αν δεν προχωρήσει, το Σύνταγμα το χειρίζεται με ταυτόσημο τρόπο με την αειφορία, καθώς οι δύο αυτές έννοιες συμπίπτουν». Επιπλέον ο κ. Πικραμένος, προέτρεψε το ΤΕΕ να αναλάβει την πρωτοβουλία για μία ημερίδα για τα αυθαίρετα.
Όσον αφορά τη συζήτηση για την Συνταγματική αναθεώρηση σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό, αυτή «πρέπει να γίνει σε ένα κλίμα συναινέσεως», καθώς όπως είπε, «αυτή τη στιγμή η χώρα δεν είναι στο καλύτερο σημείο της». «Το Σύνταγμα θα μπορούσε μέχρι ενός σημείου να συμβάλει στην αλλαγή του κλίματος», προσθέτοντας ότι το ζητούμενο είναι αν μπορεί «να γίνει λιγότερο διαχωριστικό, αν μπορεί να εξασφαλίσει μία συνέχεια του κράτους». Επεσήμανε το ζήτημα εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας, και την ανάγκη διασφάλισης ενός σταθερού εκλογικού κύκλου. Σε σχέση με τη δημοσιονομική σταθερότητα, επεσήμανε ότι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός δημιουργήθηκε εξαιτίας των ελλειμμάτων, και αυτό όπως είπε, δημιουργεί σκέψεις για την εισαγωγή άρθρου για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, «αλλά αυτή η διάταξη να μην είναι άκαμπτη», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως είπε, εάν προκύψει ανάγκη, να δίνεται η δυνατότητα στον υπουργό Οικονομικών, με 180 ψήφους, να καταθέτει μη ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Ενώ πρόσθεσε την ανάγκη για πρόβλεψη αυξημένης πλειοψηφίας σε σχέση με τις προσλήψεις στο δημόσιο. Επιπλέον, τόνισε ότι «θα μπορούσε να ενισχυθεί το πεδίο προστασίας επενδύσεων που προέρχονται από το εξωτερικό». Τέλος, όπως τόνισε ο κ. Πικραμένος, «αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι σύμπνοια, ομόνοια, συναίνεση».
Απ΄ την πλευρά της η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, πρόεδρος του ΣτΕ, ξεκαθάρισε ότι στην πάγια νομολογία η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης ενυπάρχει στο Σύνταγμα και έκρινε ότι δεν υπάρχει λόγος για ειδική αναφορά. Επιπλέον, τόνισε ότι «δεν είναι το Σύνταγμα ούτε το ΣτΕ που εμποδίζει τα έργα και τις επενδύσεις». Όπως τόνισε η κ. Σακελλαροπούλου, σημαντικό κομμάτι για τις καθυστερήσεις στις επενδύσεις είναι αυτό των ελλειμμάτων του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, η απουσία δασικών χαρτών, του κτηματολογίου, τα προβλήματα στη φορολογία, τα προβλήματα στο πεδίο του ανταγωνισμού, και τη νομοθεσία, καθώς επίσης και οι ελλείψεις στη διοίκηση, αλλά και η απουσία ενημέρωσης του κοινωνικού συνόλου.
Ο Α’ Αντιπρόεδρος Συμβουλίου της Επικρατείας, Αθανάσιος Ράντος τάχθηκε υπέρ της πρότασης του ΤΕΕ για έναν ολοκληρωμένο ψηφιακό χάρτη με όλα τα γεωχωρικά δεδομένα. Όπως είπε «εάν υπήρχε αυτή η μεταρρύθμιση, πολλά από αυτά που συζητάμε σήμερα δε θα χρειαζόταν να τα συζητάμε».
Προχωρώντας σημείωσε ότι «ο μεγάλος εχθρός είναι οι διατάξεις του Συντάγματος που είναι κενό γράμμα». Όπως είπε, «όσο βάζουμε καινούργιες διατάξεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν ή θα παραβιαστούν, κάνουμε κακό στην κοινωνία και το Σύνταγμα». Σύμφωνα με τον κ. Ράντο, «τρία είναι τα σημεία που πρέπει να αλλάξουν, γιατί έχουν αποδειχθεί αποτυχημένα: η πρόωρη διάλυση της Βουλής για μη εκλογή ΠτΔ, το θέμα της επιλογής ηγεσιών των Ανεξάρτητων Αρχών με αυξημένη πλειοψηφία και το θέμα της ευθύνης υπουργών. Τα υπόλοιπα είναι πολιτική», είπε.
Πρόσθεσε ότι «δεν πρέπει να θίγουμε στο Σύνταγμα ζητήματα που είναι λυμένα». Σύμφωνα με τον κ. Ράντο, στο «άρθρο 24 η βιώσιμη ανάπτυξη είναι δεδομένη και δεν αμφισβητείται. Οποιαδήποτε αλλαγή θα επιφέρει προβλήματα». Όπως επεσήμανε, «αυτό που πρέπει να δούμε είναι το ζήτημα των δασικών εκτάσεων. Δεν μπορούμε να ψάχνουμε να βρούμε τι ήταν δάσος το 1970». Ενώ, σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, των υδάτων κλπ, αυτά σύμφωνα με τον Α’ Αντιπρόεδρο του ΣτΕ, ρυθμίζονται από διεθνείς συμβάσεις.
Επίσης, για το ζήτημα της δημοσιονομικής πειθαρχίας σημείωσε ότι υπάρχει το σύμφωνο Σταθερότητας και «το ίδιο παροτρύνει τα κράτη να εισάγουν τη ρύθμιση στο σύνταγμά τους. Ας μείνουμε στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο που ούτως ή άλλως είναι δεσμευτικό και η περίπτωση της Ιταλίας αποδεικνύει πόσο δεσμευτικό είναι», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως τόνισε σε σχέση με την ανάγκη συνταγματικών προβλέψεων για την τόνωση της ανάπτυξης, «η ανάπτυξη θέλει εμπιστοσύνη και σταθερότητα πολιτική κατά βάση, θέλει μία ομοφωνία, θέλει μία καλύτερη δημόσια διοίκηση. Υπάρχει πρόβλημα στο χρόνο απονομής της δικαιοσύνης αλλά δεν είναι θέμα ανάπτυξης. Για την ανάπτυξη γενικά απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας όλων μας».
Συντονιστής της ενότητας ήταν ο εκδότης Νίκος Χατζηνικολάου.
Η άποψη επιστημονικών φορέων – αυτοδιοίκησης
Την ξεκάθαρη πρόβλεψη στο Σύνταγμα για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς πρότεινε ο Κωνσταντίνος Κόλλιας, πρόεδρος ΟΕΕ στην εκδήλωση που πραγματοποίησε το ΤΕΕ. «Η χώρα δεν μπορεί να επιστρέψει στο παρελθόν. Αυτή η πρόβλεψη είναι η καλύτερη δυνατή διασφάλιση ώστε η χώρα να μείνει στη σωστή τροχιά», δήλωσε. Τόνισε την ανάγκη, «στο νέο Σύνταγμα να υπάρχουν κανόνες που θα αποτρέπουν τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό του κράτους». Όπως είπε, ο κ. Κόλλιας «αν η Ελλάδα κατευθυνθεί σε αυτή την κατεύθυνση, τότε θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στη χώρα», προσθέτοντας ότι έτσι θα υπάρξει ουσιαστική συμβολή για την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού.
Απ’ την πλευρά του ο Σπύρος Μάμαλης, πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, επεσήμανε το ασφυκτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο διεξάγεται η συζήτηση για τη Συνταγματική αναθεώρηση στη χώρα. Σύμφωνα με τον κ. Μάμαλη, «προέχει η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, προκειμένου να μπορούμε να ανταγωνιστούμε στις διεθνείς αγορές», συμπληρώνοντας ότι απαιτείται μεγαλύτερη έμφαση στην παραγωγικότητα. «Υπάρχει αναγκαιότητα για βελτιώσεις στο άρθρο 24 και κυρίως προς τον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, καθώς συντρέχουν και λόγοι εθνικού συμφέροντος», ανέφερε ο κ. Μάμαλης, αναγνωρίζοντας ότι το συγκεκριμένο άρθρο λειτούργησε θετικά στην περίοδο της κρίσης προστατεύοντας ουσιαστικά τον δασικό πλούτο της χώρας. Επίσης, επεσήμανε την ανάγκη να ολοκληρωθεί το δασολόγιο και τόνισε ότι «πρέπει να υπάρχει προστασία της φύσης και του δάσους, αλλά πρέπει να εξυπηρετούνται και οι κοινωνικές ανάγκες». «Αυτά τα θέματα που τίθενται προς συζήτηση, πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά και με τη συμφωνία όλων», ανέφερε ο κ. Μάμαλης. «Αν συζητάμε με συνθήματα, τότε σίγουρα θα αποτύχουμε». Επίσης, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ, «θα πρέπει να απορριφθεί οποιαδήποτε σκέψη για αλλαγή του άρθρου 3 του Συντάγματος», καθώς όπως είπε «η Ορθοδοξία και ο Ελληνισμός μας καθιστούν ανταγωνιστικούς στο διεθνές περιβάλλον και πρέπει να ενισχυθούν και να μην τα απεμπολήσουμε».
Για την ανάγκη σύνθεσης, και συναίνεσης έκανε λόγο ο Γιώργος Πατούλης, πρόεδρος του ΙΣΑ και πρόεδρος της ΚΕΔΕ, όσον αφορά τη συζήτηση για τη Συνταγματική αναθεώρηση, καθώς «αφορά την τύχη της χώρα μας για τα επόμενα δέκα χρόνια». «Το ζητούμενο είναι να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη μέσα από τα λάθη και τις παραλείψεις που έχουν γίνει», σύμφωνα με τον κ. Πατούλη. «Οι νόμοι υπάρχουν αλλά δεν εφαρμόζονται», δήλωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, θέτοντας στον πυρήνα της συζήτησης την ελληνική κοινωνία. Το Σύνταγμα είναι επαρκείς σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τον κ. Πατούλη, ωστόσο ο νομοθέτης καλείται να προχωρήσει στις απαραίτητες ρυθμίσεις για την εφαρμογή του, ενώ ανέφερε ως παράδειγμα τις ελλείψεις στον πολεοδομικό σχεδιασμό. Επιπλέον, σύμφωνα με τον κ. Πατούλη, «όταν το δημογραφικό δεν αντιμετωπίζεται, και όταν αυτοί που εργάζονται είναι λιγότεροι από αυτούς που συνταξιοδοτούνται, τότε φταίει το Σύνταγμα ή όσοι δε δημιουργούν αναπτυξιακές προϋποθέσεις;» διερωτήθηκε. Επεσήμανε ότι πρέπει να ζητηθεί και η γνώμη των ΟΤΑ, σε ό,τι τους αφορά και ανέφερε ότι «ο Α’ βαθμός αυτοδιοίκησης γνωρίζει πώς μπορεί να συμβάλει για να υπάρξει τοπική ανάπτυξη». «Η αυτοδιοίκηση», όπως είπε, «έχει πολλά να προσφέρει στο ζητούμενο της ανάπτυξης στη χώρα».
«Όλοι συμφωνούν διαφωνώντας. Θα είναι πάλι μία αναθεώρηση που δε θα μπούμε στην ουσία», δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ Κώστας Αγοραστός. «Ο πολίτης θέλει μία αναθεώρηση που θα συμβάλει στην επίλυση προβλημάτων και όχι μία κομματική αναθεώρηση», ανέφερε. Πρότεινε την προώθηση στο άρθρο 102 της Περιφερειακής Διακυβέρνησης, με κανονιστικό πλαίσιο, με συμμετοχή, με πόρους, με έλεγχο, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η δημοκρατία, έτσι ώστε το κράτος να διατηρήσει έναν επιτελικό ρόλο, ενώ έκανε λόγο για ένα κράτος δουλοκτητικό όπου οι δίκαιοι τιμωρούνται».
Το Σύνταγμα του 1975 είναι ένα άρτιο νομικό πόνημα, γι΄ αυτό και σε αυτό το κείμενο δεν έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές, δήλωσε οΔημήτρης Βερβεσός, πρόεδρος ΔΣΑ, προσθέτοντας ότι «το πρόβλημα της ανάπτυξης της χώρας δεν είναι Συνταγματικό ζήτημα». Παρόλα αυτά αναγνώρισε ότι χρειάζονται ρυθμίσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς ασκούνται πιέσεις από αντίρροπες δυνάμεις που αναζητούν την ανάπτυξη. «Εάν εκεί κάνουμε υποχωρήσεις, θα αλλοιωθεί ο πολιτισμός μας, καθώς αυτό είναι η ζωή μας». «Αυτό που χρειάζεται είναι να δούμε τι χρειάζεται στη λειτουργία και στις δομές του κράτους. Δε μας φταίει κανένα Σύνταγμα», ανέφερε, επισημαίνοντας την ανάγκη επιτάχυνσης και ανεξαρτησίας στην απονομή δικαιοσύνης, καθώς οι καθυστερήσεις λειτουργούν αποεπενδυτικά όπως είπε.
«Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που απονέμεται δικαιοσύνη», δήλωσε ο κ. Βερβεσός, επισημαίνοντας ότι το συγκεκριμένο πεδίο χρήζει Συνταγματικής αναθεώρησης και συμπληρώνοντας ότι «ο μόνος χώρος που λειτουργεί χωρίς αξιοκρατία είναι η δικαιοσύνη». Μάλιστα, έκανε λόγο για την ανάγκη ύπαρξης θεσμικών αντίβαρων και στη δικαιοσύνη και στην κυβέρνηση για να πάψει αυτό το “ταγκό”, όπως είπε, προσθέτοντας, ότι «ένας νόμος χρειάζεται να ψηφιστεί, αυτός που θα προβλέπει να εφαρμόζονται οι νόμοι».
Σε γραπτό χαιρετισμό που απέστειλε στην εκδήλωση ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος επεσήμανε, ότι «η επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης έχει απόλυτη ανάγκη από συνταγματικές προβλέψεις για την θεσμική θωράκιση της αγοράς εργασίας ειδικά μετά την απορρυθμιστική κληρονομιά της κρίσης και των Μνημονίων».
Συντονιστής της ενότητας ήταν ο δημοσιογράφος Άρης Ραβανός