Δύο 19χρονοι φοιτητές κατέβασαν την ναζιστική σημαία από τον Ιερό Βράχο

Ε Π Ε Τ Ε Ι Α Κ Ο |> «Κατά την νύκτα της 30ης προς 31ην Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και οι συνεργοί αυτών θα τιμωρηθούν διά της ποινής του θανάτου», ανέφερε η ανακοίνωση του φρουράρχου Αθηνών για την πρώτη πράξη αντίστασης κατά των γερμανικών αρχών κατοχής στην πρωτεύουσα, που έγινε σαν σήμερα 30 Μαΐου του 1941 από δύο φοιτητές, τον Μανώλη Γλέζο και τον Απόστολο (Λάκη) Σάντα.

|> Στέλιος Κοπανίδης

Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη, πέρα από τον συμβολικό της χαρακτήρα, είχε τεράστια απήχηση στη συνείδηση του δοκιμαζόμενου ελληνικού λαού ανυψώνοντας το ηθικό του. Ήδη είχε συμπληρωθεί ένας και πλέον μήνας από την παράδοση της Αθήνας στη ναζιστική Γερμανία, η οποία ολοκλήρωνε τις επιχειρήσεις της στην Ελλάδα με την κατάληψη της Κρήτης.

Οι δύο 19χρονοι πατριώτες, συμμαθητές στο 4ο Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και νέοι φοιτητές, ο μεν Γλέζος στην Ανωτάτη Εμπορική, ο δε Σάντας στη Νομική του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, έθεσαν σε εφαρμογή το παράτολμο σχέδιό τους καταφέροντας ισχυρό πλήγμα στο γόητρο της χιτλερικής Γερμανίας. Ύστερα από ενδελεχή μελέτη, ανακάλυψαν όλες τις κρυφές διόδους που οδηγούσαν στον Ιερό Βράχο και ακολουθώντας τη διαδρομή του Πανδρόσειου Άντρου, σκαρφάλωσαν στις σκαλωσιές που είχαν κατασκευάσει οι αρχαιολόγοι, ανέβηκαν στην Ακρόπολη και κατέβασαν από τον ιστό τη γερμανική σημαία, διαστάσεων 4 επί 2 μέτρων, που κυμάτιζε από τις 27 Απριλίου.

Ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο κατάφεραν να διαφύγουν, αφήνοντας προηγουμένως στον ιστό τα δακτυλικά τους αποτυπώματα προκειμένου να μην κατηγορηθούν για την ενέργειά τους οι Έλληνες φύλακες της Ακρόπολης.

Το επόμενο πρωί η γερμανική φρουρά έντρομη αντιλήφθηκε ότι η σημαία με τη σβάστικα ήταν απούσα, Ακολούθησαν ανακρίσεις.  Οι Γερμανοί άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, ενώ οι Έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν των καθηκόντων τους. Για τους δε Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα, που παρέμεναν άγνωστοι είχε προαναγγελθεί η ποινή του θανάτου! 

Το τολμηρό εκείνο εγχείρημα προκάλεσε κύμα ενθουσιασμού σε Ελλάδα και εξωτερικό και η πράξη τους ενέπνευσε τον δοκιμαζόμενο λαό της χώρας που αντιστεκόταν στον κατακτητή. Ο Γάλλος στρατηγός Σαρλ Ντε Γκωλ χαρακτήρισε Γλέζο και Σάντα ως τους «πρώτους παρτιζάνους της Ευρώπης».

Θα ακολουθήσουν λαμπρές πράξεις αντίστασης κατά του Άξονα, που θα αποτελέσουν χρυσές σελίδες της ελληνικής Ιστορίας. Τον Σεπτέμβριο του 1941 θα ιδρυθούν οι δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις, ΕΑΜ και ΕΔΕΣ, η δράση των οποίων προκάλεσε σοβαρά πλήγματα στους κατακτητές, με κοινό σημείο αναφοράς τη συνεργασία τους στην επιχείρηση «Γοργοπόταμος» και την ανατίναξη της ομώνυμης γέφυρας, διακόπτοντας έτσι τον ανεφοδιασμό της γερμανικής στρατιάς του Ρόμελ στη Βόρεια Αφρική.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ο Μανώλης Γλέζος θα συλληφθεί τρεις φορές από τους Γερμανούς αλλά θα καταφέρει να αποδράσει, ενώ ο Λάκης Σάντας θα συνεχίσει τον αγώνα του μέσα από τις τάξεις του ΕΛΑΣ. Η πράξη τους θα αποτελέσει σημείο αναφοράς, η οποία αξίζει τον σεβασμό και τη μνήμη του ελληνικού λαού. Γιατί οι λαοί έχουν μέλλον μόνο όταν οι μνήμες παραμένουν άσβεστες…