Επανεκκίνηση κρουαζιέρας από Aida, Celebrity, Costa, Hapag Lloyd, MSC, Norwegian, Royal Caribbean, Seabourn, Silversea, TUI και Celestyal

Βασίλης Κορκίδης* |> Η θερινή τουριστική περίοδος της Ελλάδας ξεκίνησε επίσημα στις 14 Μαΐου, με 52 αεροπορικές εταιρείες και 40 κρουαζιερόπλοια να είναι έτοιμα για να εξυπηρετήσουν την ελληνική αγορά. Επισκέπτες από την ΕΕ και 21 επιπλέον χώρες με απόδειξη εμβολιασμού, αρνητική ή ανακτημένη κατάσταση COVID-19 μπορούν πλέον να επισκεφθούν τη χώρα χωρίς καραντίνα, ενώ τα εσωτερικά ταξίδια έχουν επίσης ανοίξει. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κορυφαίους 10 ταχύτερα αναπτυσσόμενους προορισμούς για αεροπορικά ταξίδια στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό οργανισμό διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας Eurocontrol.

Εφέτος, το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών θα εξυπηρετείται από 52 αεροπορικές εταιρείες, που συνδέονται με 130 προορισμούς παγκοσμίως. Πάνω από 40 κρουαζιερόπλοια προγραμματίζονται να επισκεφθούν 45 ελληνικά λιμάνια μεταξύ Μαΐου και Νοεμβρίου φέτος, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από τον εθνικό οργανισμό κρουαζιερόπλοιων ESEK.

Δυναμικά επανεκκινεί λοιπόν η κρουαζιέρα από την Ελλάδα και το λιμάνι του Πειραιά. Οι Aida, Celebrity, Costa, Hapag Lloyd, MSC, Norwegian, Royal Caribbean, Seabourn, Silversea και TUI, μαζί με την Celestyal Cruises, έχουν σχεδιάσει σημαντικά προγράμματα κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο για αυτήν την καλοκαιρινή σεζόν. Ο Πειραιάς θα είναι το homeport για κρουαζιερόπλοια της Azamara Cruises, Celebrity Cruises, της Celestyal Cruises, της Holland America Cruise Line, της Norwegian Cruise Line, της Seabourn Cruises και της Silversea Cruises. Μάλιστα η Celebrity επέλεξε το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας για το παγκόσμιο ντεμπούτο του νεότερου σκάφους της, του «Celebrity Apex». Ακόμα, η Κέρκυρα και το Ηράκλειο στην Ελλάδα είναι λιμάνια που ξεχωρίζουν στο σχεδιασμό των εταιρειών για homeporting. Η συνεισφορά της κρουαζιέρας στην ελληνική οικονομία αγγίζει το 1 δις ευρώ σε ετήσια έσοδα και προσφέρει σχεδόν 12.000 θέσεις εργασίας.

Στις συζητήσεις με την Ελληνική Κυβέρνηση, η CLIA είχε επισημάνει ότι πέρα από τις εταιρείες κρουαζιέρας, η ζημιά από τη διακοπή της δραστηριότητας του κλάδου είναι μεγάλη και για τις οικονομίες των χωρών, που αποτελούν προορισμούς κρουαζιέρας, όπως η Ελλάδα, οι οποίες επίσης προσβλέπουν στην επανέναρξη των δραστηριοτήτων. Η υποχρεωτική αναστολή λειτουργίας, υπολογίζεται ότι έχει προκαλέσει απώλειες τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία και έθεσε σε κίνδυνο περισσότερες από 1.700 θέσεις εργασίας. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας ότι η κρουαζιέρα αποτελεί σημαντικό κομμάτι των εσόδων από τον τουρισμό, καθώς εκπροσωπεί πάνω από το 15% των συνολικά 33 εκατ. επισκεπτών στη χώρα κάθε χρόνο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η νησιωτική οικονομία της χώρας από την κρουαζιέρα, αλλά και από το yachting είναι «διπλά ωφελημένη» δεδομένου ότι οι επιβάτες που επισκέπτονται νησιωτικούς προορισμούς επιστρέφοντας λειτουργούν διαφημιστικά για τους προορισμούς αυτούς στο στενό και όχι μόνο περιβάλλον τους, γεγονός που λειτουργεί επιβοηθητικά στην αύξηση του ενδιαφέροντος για τον θαλάσσιο τουρισμό στην χώρα μας. Πρέπει να αποδώσουμε εύσημα στους υπουργούς Γιάννη Πλακιωτάκη και Χάρη Θεοχάρη, καθώς όλο αυτό το διάστημα της «αναγκαστικής απραξίας» για την κρουαζιέρα τα συναρμόδια υπουργεία Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής, αλλά και Τουρισμού διατήρησαν ανοικτά τα κανάλια επικοινωνίας με υψηλόβαθμα στελέχη του τομέα της παγκόσμιας κρουαζιέρας γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα να εμπεδωθεί το «αίσθημα ασφαλείας», καθώς και τα δύο υπουργεία διατήρησαν καθαρό τον ορίζοντα ως προς τα πρωτόκολλα ασφαλείας.

Το γεγονός ότι τόσες εταιρίες έχουν επιλέξει ελληνικά λιμάνια για homeporting αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης. Πρέπει βεβαίως να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι, ότι φέτος θα ξεκινήσει η ανάκαμψη και διπλά προσεκτικοί στους νησιωτικούς προορισμούς μας ώστε να μην δημιουργηθούν θέματα με την πανδημία. Άλλωστε «σοφά πράττουσα» η κυβέρνηση έδωσε προτεραιότητα στους ολικούς εμβολιασμούς σε 36 νησιά τον Μάϊο και σύμφωνα με την επιχείρηση «Γαλάζια Ελευθερία» μέχρι τέλος Ιουνίου προχωρά σε 19 νησιωτικούς προορισμούς με συνολικό πληθυσμό 700.000 κατοίκων. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις η τρέχουσα περίοδος για την κρουαζιέρα θα είναι η αρχή της μείωσης των απωλειών που κατέγραψε ο συγκεκριμένος τομέα του θαλάσσιου τουρισμού με το προσεχές έτος να είναι πολλά υποσχόμενο καθώς οι προορισμοί της ευρωπαϊκής κρουαζιέρας με επίκεντρο την Μεσόγειο ήδη παρουσιάζουν αυξημένη δημοφιλία στο διεθνές κοινό της κρουαζιέρας.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών οι κρουαζιέρες θα έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν 31,7 εκατομμύρια επιβάτες το 2022 και να αυξηθούν σε 38,7 εκατομμύρια επιβάτες έως το 2027 υπό την βασική προϋπόθεση ότι η πανδημία θα έχει τιθασευτεί μέσα στο 2021 και στις αρχές του 2022 όταν ο παγκόσμιος στόλος θα αποτελείται από σχεδόν 450 πλοία. Να σημειωθεί ότι το «καταστροφικό» για τις εταιρίες κρουαζιερόπλοιων και τα λιμάνια υποδοχής τους 2020 «έκλεισε» με μόλις 5,7 εκατ. επιβάτες, δηλαδή κατά 22,1 εκατ. λιγότερους επιβάτες έναντι του 2019. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι το προηγούμενο έτος αλλά και σχεδόν το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους οι μεγάλες εταιρίες κρουαζιερόπλοιων κατέγραψαν σημαντικές οικονομικές απώλειες καθώς αναγκάστηκαν να διατηρήσουν «επ’ αγκύρα» τους στόλους τους και με τις ελάχιστες οργανικές συνθέσεις που προβλέπει ο ΙΜΟ.

Με βάση στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας μόνο οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες κρουαζιέρας στον κόσμο «έκαψαν» από τα ταμειακά διαθέσιμα λίγο περισσότερο από 1 δις δολάρια το μήνα. Η Carnival «έκλεισε» το τέταρτο τρίμηνο του 2020 με 500 εκατ. δολάρια το μήνα, ενώ οι υπολογισμοί με βάση τα νεότερα δεδομένα για το πρώτο τρίμηνο του 2021 ανέβασαν το ποσό ανά μήνα στα 600 εκατ. δολάρια. Αντίστοιχα η Royal Caribbean βρέθηκε στα 290 εκατ. δολάρια ενώ η Norwegian Cruise στα 190 εκατ. δολάρια με πρόσθετη απώλεια της τάξης των 15 εκατ. δολαρίων για τα πλοία που βρίσκονται σε φάση προετοιμασίας στο ενδεχόμενο «ανοίγματος» των πλόων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι 30 συνολικά νεότευκτα κρουαζιερόπλοια αναμένεται να «πέσουν στη θάλασσα» το τρέχον έτος με βάση τα στοιχεία των χρόνων παράδοσης από τα βιβλία παραγγελιών των ναυπηγείων. Σε αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν και τα 16 που παραδόθηκαν μέσα στο 2020 που χαρακτηρίστηκε έτος της πανδημίας και τα οποία ουσιαστικά περιμένουν να κάνουν το «ντεμπούτο» τους κατά το τρέχον έτος. Σύμφωνα με τα προ πανδημίας σενάρια για τον τομέα των κρουαζιερόπλοιων το 2021 αποτελούσε την χρονιά του «διπλασιασμού» της ζήτησης γεγονός που είχε ωθήσει τις εταιρίες να σπεύσουν για να τα παραγγείλουν. Ωστόσο το 2020 επεφύλαξε εκπλήξεις για τον τομέα, που «πάγωσε» από τα lockdown, καθώς «άνοιξε» και μάλιστα σε ιστορικά δεδομένα η αγορά «second hand», αλλά και το «scraping», ενώ η παγκόσμια αξία του στόλου σύμφωνα με αποτιμήσεις ειδικών αναλυτών μειώθηκε κατά σχεδόν 40 δις δολάρια. Όπως τόνισε και ο Πρωθυπουργός η πανδημία τελειώνει και η Ελλάδα «ανοίγει πανιά» στον τουρισμό με ασφάλεια, ενώ πάντα στο προσκήνιο του μεγάλου λιμανιού θα είναι η κρουαζιέρα.

(*) Ο κ. Β. Κορκίδης είναι πρόεδρος ΕΒΕΠ & πρόεδρος στο ΠΕΣΑ