
Ανατρέπονται οι θεμελιώδεις γνώσεις για την μικροκυκλοφορία στο σηπτικό σοκ
Έρευνα της ΜΕΘ του Τζανείου με το Ινστιτούτο Μεταφραστικής Ιατρικής και Θεραπευτικής του Πανεπιστημίου Perelman των ΗΠΑ
Δρ. Αθανάσιος Χαλκιάς* |> Την ώρα που η ιατρική κοινότητα πασχίζει να βελτιώσει τη λειτουργία της μικροκυκλοφορίας και τα συμβατικά συστήματα αιμοδυναμικής παρακολούθησης αδυνατούν να ανιχνεύσουν σημαντικές αλλαγές στα μικρά αγγεία των ασθενών με σηπτικό σοκ, πρωτοποριακή επιστημονική έρευνα από τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Τζανείου Νοσοκομείου και το Ινστιτούτο Μεταφραστικής Ιατρικής και Θεραπευτικής του Πανεπιστημίου Perelman των Η.Π.Α. αλλάζει τα ισχύοντα δεδομένα.
Χρησιμοποιώντας στοιχεία από υγιή άτομα και ασθενείς με σηπτικό σοκ και εξαιρετικά προηγμένες επιστημονικές τεχνικές, οι ειδικοί κατάφεραν για πρώτη φορά διεθνώς να αποδείξουν την σημαντική αύξηση των μικροαγγείων με ελικοειδή μορφή στους ασθενείς με σηπτικό σοκ.

Δρ. Αθαν. Χαλκιάς
Επιπλέον, έδειξαν για πρώτη φορά ότι το μαγνητικό πεδίο που προκαλείται από την κίνηση των ερυθρών κυττάρων στα ελικοειδή τριχοειδή των σηπτικών ασθενών είναι σημαντικά ισχυρότερο από αυτό των τριχοειδών των υγειών ατόμων.
Αυτό γίνεται γιατί τα ελικοειδή τριχοειδή αποκτούν ένα συγκεκριμένο σχήμα το οποίο μοιάζει πολύ με αυτό του ηλεκτρομαγνητικού πηνίου, δηλαδή έναν σπειροειδή ή ελικοειδή ηλεκτρικό αγωγό που δημιουργεί μαγνητικό πεδίο. Όσο ισχυρότερα ήταν τα μαγνητικά πεδία της μικροκυκλοφορίας των ασθενών τόσο μικρότερες ήταν οι διαταραχές του σηπτικού σοκ.

Εικόνα 1. Διαφορά στη συχνότητα εμφάνισης ελικοειδών τριχοειδών μεταξύ υγειών ατόμων (Α) και ασθενών με σηπτικό σοκ (Β). Κάθε σκούρο μπλε αστέρι υποδηλώνει την παρουσία συστροφής(ων) σε ένα τριχοειδές.
Η αλλαγή της μορφής των μικροαγγείων σε ελικοειδή και η επακόλουθη αύξηση των μαγνητικών τους πεδίων ενισχύει την οξυγόνωση των ιστών, τη λειτουργία των μιτοχονδρίων και την εξουδετέρωση των υπεύθυνων μικροβίων.
Τα ελικοειδή τριχοειδή λειτουργούν ως «βιομαγνητικά πηνία» που παράγουν πιο ισχυρά μαγνητικά πεδία, ενισχύοντας την αιμάτωση και την οξυγόνωση των παρακείμενων κυττάρων και ιστών και ως εκ τούτου την θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών με σηπτικό σοκ.

Εικόνα 2. Μικροκυκλοφορία ασθενούς με σηπτικό σοκ. Τα μπλε αστέρια υποδηλώνουν την παρουσία μονήρους συστροφής σε ένα τριχοειδές. Τα λευκά αστέρια υποδεικνύουν ελικοειδή τριχοειδή με συγκεκριμένο μοτίβο (μικροαγγειακά ή βιομαγνητικά πηνία).
Η συγκεκριμένη μελέτη συνεχίζεται δυναμικά από το ΙΤΜΑΤ που συνεργάζεται με τη ΜΕΘ του Τζανείου Νοσοκομείου Πειραιά και συγκεκριμένα με τους διευθυντές ΕΣΥ Παρασκευή Τσελιώτη και Αθανάσιο Πρεκατέ, το όραμα των οποίων για την προαγωγή της καινοτομίας σπανίζουν στον Ελλαδικό χώρο.
(*) Ο κ. Αθ. Χαλκιάς, είναι ιατρός καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια (Anesthesiology and Critical Care Medicine Physician-Scientist Institute for Translational Medicine and Therapeutics)
Bιβλιογραφία:
- Characterization of Sublingual Microvascular Tortuosity in Steady-State Physiology and Septic Shock (https://www.mdpi.com/2227-9059/13/3/691).
- On the Intensity of the Microvascular Magnetic Field in Normal State and Septic Shock” (https://www.mdpi.com/2077-0383/14/7/2496)