Όπως η γαλήνη, το πέλαγος, ο άπορος, ο εύπορος, το υποβρύχιο, ο πειρατής, ο έμπορος, ο θαλασσοπόρος, το χάος, ο ποντοπόρος ή… sea, aqua κ.ά.

Τ/Π |> Υπάρχουν μερικές αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα (νεοελληνιστί: social media!), οι οποίες δεν πρέπει να περνούν απαρατήρητες και ούτε να μην γίνονται ευρύτερα γνωστές. Ένα από αυτά τα “διαμάντια” δημοσιοποίησε χθες από τη μερίδα της στο f/b η καλή συνάδελφος και φίλη Μαρία Δημητροπούλου και η ανάρτηση είναι λίγο… ντεμοντέ, επειδή αφορά τη Γλώσσα μας και τον πλούτο της…

Πρόκειται για μία αντιγραφή με πηγές: Άννα Τζιροπούλου-Ευσταθίου “Ο ΕΝ ΤΗΙ ΛΕΞΕΙ ΛΟΓΟΣ” & “ΕΛΛΗΝ ΛΟΓΟΣ” και το Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας των LIDELL & SCOTT (Χένρυ Λίντελ και Ρόμπερτ Σκοτ), με θέμα τη Θάλασσα και τις προσωνυμίες που είχε στην ελληνική αρχαιότητα, ανάλογα με την κατάστασή της από την επίδραση του ανέμου στην επιφάνειά της, δηλ. τα μποφόρ!

Διαβάστε:

• Με άνεμο 0 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Γαλήνη“.
• Με άνεμο 1 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Αλσάλος“.
• Με άνεμο 2 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Θάλαττα ή Θάλασσα“.
• Με άνεμο 3 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Μύρα” έτσι γεννιούνται οι λέξεις Λατ. Ιταλ: Mare, Γαλ: Mer, Ισπ. Πορτ.: Mar, Γερ: Meer, Ρωσ.: Mope, Φινλ.: Meri, Σλοβάκ.: Mora, Σλοβέν.: Morje, αλλά και Marin, Marina, Miro.. αλλά και Μαίρα (Νηρηίδα), από αυτή και το εβραϊκό Μυριάμ = κυρα τής θάλασσας. Σαν αντιδά­νειο, το όνομα Μαρία η συλλογική μνήμη το μετέτρεψε νεότερα σε “Μαίρη“, που είναι και ό αστέρας Σείριος. Μαρία, Μαρίνα, = θάλασσα. Από την ίδια λέξη και ρίζα της “Μύρα”, έχουμε τις ” Μύριοι” πολλοί όπως η θάλασσα, αλλά και “Μυρμιδόνες“.
• Με άνεμο 4 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Πέλαγος” έτσι έχουμε τις ονομασίες “Πελασγός” = πελαγίσιος, ταξιδευτής, Πελαγονία, Πελαγονική Χερσόνησος …….
• Με άνεμο 5 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Πόρος“, από το αρχ. Ελλ. ρήμα “Πείρω” = διαπερνώ, μεταβαίνω απέναντι, περνώ θάλασσα. Αλλά με τι περνώ την θάλασσα; Με πλωτό “Μέσον” Ναῦς… Από το αρχ. Ελλ. ρήμα “Πείρω” έχουμε και τις “Πειρατής” “Πειρατεία“. “Πόροι Αλός” λέγονται οι θαλάσσιοι δρόμοι. Όποιος ήταν μέσα στον “Πόρο” (στο πέρασμα, στον θαλασσινό δρόμο) και η πρόθεση που το δηλώνει αυτό είναι το “εν” (εντός) ήταν “έν-πορος“,”έμπορος” Από εκεί ξεκινά το εμπόριο. Γινόταν “Εύ-Πορος” πλούσιος δηλαδή ή αν δεν μπορούσε να ασχοληθεί με την θάλασσα ήταν “Ά-πορος” δηλ. χωρίς τα πλούτη που προσφέρει η θάλασσα. Σε μια αρχαιοτάτη καταγραφή στις πινακίδες της Γραμμικής Β’ (Η Γραμμική Β είναι η πρώτη γραφή της ελληνικής γλώσσας, μεταγενέστερη μορφή της Γραμμικής Α, και χρησιμοποιήθηκε στη Μυκηναϊκή Περίοδο, από το 17ο ως τον 13ο αι. π.Χ.) εντοπίζουμε την λέξη “ΤΑ “- “ΛΑ”- “ΣΟ” – “ΠΟ” – “ΡΟ”. Εναλλαγή των Του – Δου – Θου οδοντικών άηχων συμφώνων, είναι ο “Θαλασσοπόρος“.
• Με άνεμο 6 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Πόντος” έτσι έχουμε το “Ποντο-Πόρο” πλοίο, Πόντιους…
• Με άνεμο 7 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Κλύδων” έτσι έχουμε τον κλυδωνισμό…
• Με άνεμο 8 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Άχα“. Το Χάος (>χάfος), κατά τους Στωικούς εκ του Χέω = χύνω, άχα. Έτσι λοιπόν ταξιδεύει η λέξη και γίνεται Σουηδ. Δαν.: hav, Λατιν.: Aqua
• Με άνεμο 9 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Ρόθιον“.
• Με άνεμο 10 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Δόν – Δάν“. Δόν -Δάν = Δόνησις. Ταξιδεύει και αυτή η λέξη και έχουμε την Τούρκ.: deniz , αλλά και εκ της “Σείσεως” συνώνυμο της “Δονήσεως” έχουμε Αγγλ.: “Sea“, Ολλανδ.: “Zee“, Νορβ.: Sjø
• Με άνεμο 11 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Βρύξ“.
• Με άνεμο 12 μποφόρ, η θάλασσα λεγόταν “Βρύχα” αυτός που ήταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ήταν “Υπό Βρύχα“, έτσι έχουμε το υποβρύχιο κλπ.

> Στη φωτογραφία άγαλμά του θεού της Θάλασσας του Ποσειδώνα, – που βρέθηκε στο “Κλίμα” της Μήλου.