Την πρόταση αυτή ακολούθησαν τρεις αξιολογήσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας ανεξάρτητης αξιολόγησης η οποία είχε ήδη προγραμματιστεί όταν θεσπίστηκε το ΕΤΣΕ. Τα πορίσματά τους συνοψίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής και θα ληφθούν υπ΄όψιν στη νομοθετική συζήτηση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής.

Στη Σύνοδο Κορυφής των 27 στη Μπρατισλάβα στις 15 Σεπτεμβρίου, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, τα κράτη μέλη δεσμεύθηκαν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη διαπραγματευτική τους θέση όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής κατά τη διάσκεψη του Ecofin της 6ης Δεκεμβρίου, λαμβάνοντας υπ΄όψιν την ανεξάρτητη αξιολόγηση.

-Η Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεσή της στις 14 Σεπτεμβρίου.

-Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων -στρατηγικός εταίρος της Επιτροπής στο Επενδυτικό Σχέδιο- παρουσίασε την αξιολόγησή της στις 5 Οκτωβρίου.

Τέλος, η παγκόσμια εταιρεία παροχής λογιστικών υπηρεσιών EY δημοσίευσε μια εξωτερική, ανεξάρτητη αξιολόγηση στις 14 Νοεμβρίου. Και οι τρεις εκθέσεις καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το ΕΤΣΕ έχει ήδη αυξήσει την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και έχει κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια, ενώ προσδιορίζουν τομείς στους οποίους μπορεί να ενισχυθεί το Επενδυτικό Σχέδιο.

Ο Ζαν-Κλωντ Γιουνκέρ δήλωσε τα εξής: «Το Επενδυτικό Σχέδιο αποτελεί την εμβληματική πολιτική μας. Έχει ήδη δείξει ότι συμβάλλει στην βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη. Αφουγκραστήκαμε τους εμπλεκόμενους παράγοντες και διδαχθήκαμε από τις πρώτες εμπειρίες. Η ανατροφοδότηση που λάβαμε συνάδει με την πρότασή μας για περαιτέρω βελτίωση, επέκταση και ενίσχυση του Σχεδίου».

Ο αντιπρόεδρος  Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για την απασχόληση, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, δήλωσε τα εξής: «Το Επενδυτικό Σχέδιο φέρνει απτά αποτελέσματα και έχει ήδη ωφελήσει άτομα και επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη. Οι επιχειρήσεις μπορούν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους, να προσλάβουν νέους εργαζόμενους και να επενδύσουν περισσότερο στην έρευνα και την ανάπτυξη. Τα έργα που έχει εγκρίνει η ΕΤΕπ στο πλαίσιο του ΕΤΣΕ έχουν κινητοποιήσει επενδύσεις συνολικού ύψους 154 δισεκατομμυρίων ευρώ στα 27 κράτη μέλη και υποστηρίζουν σχεδόν 380.000 ΜΜΕ. Καλούμε τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εγκρίνουν την πρότασή μας για το ΕΤΣΕ 2.0 χωρίς καθυστέρηση, ώστε να μας βοηθήσουν να υποστηρίξουμε την πραγματοποίηση βιώσιμων επενδύσεων για να επαναφέρουμε τους Ευρωπαίους πολίτες στην απασχόληση και να τονώσουμε την οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ».

Τα πορίσματα των τριών αξιολογήσεων έχουν σε μεγάλο βαθμό συμπεριληφθεί στην πρόταση της Επιτροπής για διπλασιασμό της διάρκειας και των κονδυλίων του ΕΤΣΕ, παρατείνοντας, σε πρώτη φάση, τη διάρκειά του μέχρι το τέλος του 2020 και αυξάνοντας τον συνολικό επενδυτικό στόχο από 315 δισεκατομμύρια ευρώ σε τουλάχιστον μισό τρισεκατομμύριο. Η πρόταση επικεντρώνεται ήδη περισσότερο στις εισφορές του ιδιωτικού τομέα και, επιπρόσθετα, στην παράλληλη ενίσχυση της διαφάνειας στην επιλογή των έργων.

Και οι τρεις αξιολογήσεις επισημαίνουν τις μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης νέων μορφών συνεργασίας μεταξύ του ΕΤΣΕ και άλλων πηγών χρηματοδότησης της ΕΕ. Υπογραμμίζουν, επίσης, την ανάγκη για προσεκτική παρακολούθηση του ενδεχόμενου ανταγωνισμού μεταξύ ορισμένων από τα εν λόγω κονδύλια και του ΕΤΣΕ.

Η πρόταση της Επιτροπής δίνει επίσης έμφαση στα δυνητικά οφέλη του συνδυασμού του ΕΤΣΕ με άλλα κονδύλια της ΕΕ, αλλά και στη συγχρηματοδότηση από εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες, καθώς τα μέσα αυτά αποτελούν σημαντικούς τρόπους βελτίωσης της γεωγραφικής εμβέλειας του ΕΤΣΕ, συμβάλλοντας, ιδίως, στην ενίσχυσή του σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές και περιοχές διαμετακόμισης. Συνεπώς, η υποστήριξη των εν λόγω περιοχών διευρύνεται, μεταξύ άλλων, με τη σαφή αναφορά σε κάθε βιομηχανία η οποία, σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα καλυπτόταν από τους γενικούς στόχους του ΕΤΣΕ. Για να δημιουργηθεί μια σταθερή παροχή έργων και επενδυτικών πλατφορμών και για να αυξηθεί ο συνδυασμός των διαφόρων κονδυλίων της ΕΕ, η πρόταση περιλαμβάνει, επίσης, βελτιώσεις για τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών.

Η Επιτροπή έχει ήδη υποβάλει πρωτοβουλίες για τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Για παράδειγμα, τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από σαφέστερες κατευθυντήριες γραμμές για κανόνες δημόσιας λογιστικής, ιδίως στις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Η Eurostat και η ΕΤΕπ δημοσίευσαν τον Σεπτέμβριο έναν οδηγό για τη στατιστική αντιμετώπιση των ΣΔΙΤ.

Το ιστορικό

Από τον Νοέμβριο του 2014 η Επιτροπή έχει κινητοποιήσει σημαντικούς χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ με καινοτόμο τρόπο, ο οποίος μεγιστοποιεί τον αντίκτυπο των δημόσιων πόρων και κινητοποιεί ιδιωτικές επενδύσεις. Οι βιώσιμες επενδύσεις, ιδίως στις υποδομές και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής δράσης της Επιτροπής, ιδίως μέσω της αποτελεσματικότερης χρήσης των περιορισμένων πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ, συνοδευόμενης από μέτρα για τη βελτίωση του γενικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

Το Επενδυτικό Σχέδιο για την Ευρώπη αποτελείται από τρεις πυλώνες.

-Πρώτον, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, που παρέχει εγγύηση της ΕΕ για την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων.

-Δεύτερον, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων, τα οποία παρέχουν τεχνική βοήθεια και αυξάνουν την προβολή των επενδυτικών ευκαιριών, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στη διοχέτευση των επενδυτικών έργων στην πραγματική οικονομία.

-Τρίτον, την άρση των κανονιστικών φραγμών στις επενδύσεις τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ.

Στο πλαίσιο του πρώτου πυλώνα, η απορρόφηση από την αγορά υπήρξε ιδιαίτερα ταχεία στο πλαίσιο του αποκαλούμενου σκέλους για τις ΜΜΕ, όπου το ΕΤΣΕ αποδίδει πολύ πέραν των προσδοκιών. Προκειμένου να διασφαλιστεί η επάρκεια των διαθέσιμων πόρων ώστε να συνεχιστεί η παροχή χρηματοδότησης σε ΜΜΕ με τη στήριξη του ΕΤΣΕ, το σκέλος για τις ΜΜΕ ενισχύθηκε τον Ιούλιο του 2016 κατά 500 εκατ. ευρώ.

Στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα, ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 2015. Οι φορείς υλοποίησης έργων, οι δημόσιες αρχές και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να λαμβάνουν τεχνική υποστήριξη που θα συμβάλλει στη δρομολόγηση των έργων τους και την προσέλκυση επενδυτών. Μπορούν να εξασφαλίσουν συμβουλές σχετικά με τις κατάλληλες πηγές χρηματοδότησης και να έχουν πρόσβαση σε ένα μοναδικό φάσμα τεχνικής και χρηματοδοτικής εμπειρογνωσίας. Προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη προβολή των επενδυτικών ευκαιριών στην ΕΕ για τους επενδυτές, η Επιτροπή δημιούργησε την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων, η οποία άρχισε να λειτουργεί την 1η Ιουνίου 2016. Οι φορείς υλοποίησης έργων μπορούν να υποβάλλουν τα έργα τους σε απευθείας σύνδεση στο διαδίκτυο, όπου αυτά συνδυάζονται με συναφείς επενδυτικές ευκαιρίες – ένα είδος υπηρεσίας αντιστοίχισης.

Για την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις -ο τρίτος πυλώνας του Επενδυτικού Σχεδίου- η Επιτροπή έχει ήδη προτείνει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των επενδύσεων και τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας, όπως μείωση των κεφαλαιακών επιβαρύνσεων για τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις όσον αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές. Οι στρατηγικές σχετικά με την Ενεργειακή Ένωση, την Ένωση Κεφαλαιαγορών, την Ενιαία Αγορά και την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, καθώς και η δέσμη μέτρων για την Κυκλική Οικονομία, περιλαμβάνουν όλες συγκεκριμένα μέτρα τα οποία, αν εφαρμοστούν πλήρως, θα εξαλείψουν τα εμπόδια, θα προωθήσουν την καινοτομία και θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο το επενδυτικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να υλοποιούν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια στις επενδύσεις που εντοπίστηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, σε τομείς όπως η αφερεγγυότητα, οι δημόσιες συμβάσεις, τα δικαστικά συστήματα και η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης ή οι τομεακοί κανονισμοί.