Τυχόν μετατροπή του ΕΝΦΙΑ σε ΦΑΠ θα δώσει τη χαριστική βολή κυρίως στη μεσαία ιδιοκτησία
Συνέδριο ΠΟΜΙΔΑ
|> Οι δραματικές επιπτώσεις που επέφερε στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία η φορολογική εξόντωση των ιδιοκτητών ακινήτων με την επιβολή του ΕΝΦΙΑ και οι επαπειλούμενες ακόμη δυσμενέστερες εξελίξεις το 2018 με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες και την αύξηση της φορολογίας για τη μεσαία ιδιοκτησία, παρουσιάστηκαν στο 35ο επετειακό Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ που πραγματοποιήθηκε χθες Σάββατο στην ιστορική αίθουσα του Μεγάρου της Παλαιάς Βουλής, παρουσία πλήθους ιδιοκτητών και στελεχών της ΠΟΜΙΔΑ από όλη τη χώρα, εκπροσώπων πολιτικών κομμάτων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κτηματαγοράς.
Οι επιπτώσεις της φορολογίας στην ιδιοκτησία καταγράφονται μεταξύ άλλων σε πανελλαδική έρευνα της “Κάπα Research” για λογαριασμό της ΠΟΜΙΔΑ (αναλυτική αναφορά στη συνέχεια, επισυνάπτεται η πλήρης παρουσίαση της έρευνας).
Στην έναρξη του συνεδρίου παρουσιάστηκε μαγνητοσκοπημένος χαιρετισμός του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος επανέλαβε τη δέσμευση της ΝΔ για μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% σε διάστημα δύο ετών, προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στο επίπεδο των πραγματικών και θέσπιση κινήτρων με φοροαπαλλαγές για τις δαπάνες αναβάθμισης και ανακαίνισης των κτιρίων.
Παρόντες στο συνέδριο ήταν ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης ως εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης, ο Γιάννης Κουτσούκος, εκπρόσωπος του Κινήματος Αλλαγής, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης, ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Μπρούλιας, ο πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου Γιώργος Ρούσκας, ο αντιπρόεδρος του ΤΕΕ Θεόδωρος Σεραφείδης, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών κ. Δημήτρης Καψιμάλης, ο πρόεδρος του Συλλόγου Εφοριακών Αττικής Βασίλης Σπανάκης, η γενική γραμματέας του Συνδέσμου Υποθηκοφυλάκων Ιωάννα Τζινιέρη, ο επίτιμος πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκτιμητικής Χαράλαμπος Χαραλαμπόπουλος και ο επίτιμος πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Νίκος Δίγκας – Χαρδαλιάς.
Στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στράτος Παραδιάς (φωτό) επεσήμανε ότι τυχόν μετατροπή του ΕΝΦΙΑ σε ΦΑΠ θα δώσει τη χαριστική βολή όχι μόνο στη μεγάλη αλλά κυρίως στη μεσαία ιδιοκτησία και θα εκθέσει χιλιάδες φορολογούμενους σε αστικούς και ποινικούς κινδύνους. Υπογράμμισε ότι με το ισχύον φορολογικό καθεστώς και πολύ περισσότερο στην περίπτωση που αυτό γίνει ακόμη πιο επαχθές δεν μπορεί κανείς να περιμένει επενδύσεις στην κτηματαγορά. Κάτι που φαίνεται και από το ανύπαρκτο μέχρι στιγμής ενδιαφέρον συμμετοχής στους πλειστηριασμούς ακινήτων. Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ επανέλαβε το αίτημα για απαγόρευση πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας από το Δημόσιο για οφειλές κάτω των 50.000 ευρώ, αντί του σήμερα ισχύοντος ορίου των 500 ευρώ. Αναφερόμενος εξ άλλου στην τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, με την οποία δίνεται παράταση τριών μηνών για τη διόρθωση λαθών που έχουν γίνει στο Κτηματολόγιο, σε περιοχές που είχαν οριστικοποιηθεί οι κτηματογραφήσεις πριν από μια πενταετία ο κ. Παραδιάς χαρακτήρισε ανεπαρκέστατη τη ρύθμιση και επεσήμανε την ανάγκη να οριστεί 20ετής προθεσμία για τη διόρθωση σφαλμάτων σε βάρος των πολιτών, ίση με την προθεσμία που ισχύει για την έκτακτη χρησικτησία, διαφορετικά όπως τόνισε η ρύθμιση αυτή που είναι κατάφωρα αντισυνταγματική, οδηγεί – όπως έχει προειδοποιήσει κατ επανάληψη η ΠΟΜΙΔΑ – σε δήμευση ακινήτων μέσω του Κτηματολογίου.
Εξ άλλου παρουσίασε τα σημερινά αιτήματα της ΠΟΜΙΔΑ που είναι:
- Ένας και δημοτικός και όχι τρεις, οι ετήσιοι φόροι στα ακίνητα, με κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου και του ΤΑΠ!
- Διεύρυνση της φορολογικής βάσης προς αυτούς που δεν πληρώνουν καθόλου και όχι αυτούς που πληρώνουν ήδη τα περισσότερα!
- Μείωση τιμών ζώνης και συντελεστών εμπορικότητας, μειωτικός συντελεστής 0,50 για τα κενά κτίσματα.
- Φορολογία Μισθωμάτων: Να καθιερωθεί ενδιάμεσο κλιμάκιο 25% από 12.000 – 25.000€ και να καταργηθεί το κλιμάκιο του 45%.
- Κληρονομιά-δωρεά: Να εγκαταλειφθεί κάθε ιδέα επαύξησης της φορολογίας, εν όψει και του κινήματος «ΔΕΝ …ΚΛΗΡΟΝΟΜΩ!».
- Εκχώρηση ακινήτων προς εξόφληση φόρων ακινήτων: Να αναγνωριστεί ως μονομερές δικαίωμα των φορολογουμένων η δυνατότητα εκχώρησης αστικού ακινήτου πλήρους κυριότητας της επιλογής τους, εις εξόφληση χρεών άνω των 10.000€.
- Θέσπιση σοβαρών φορολογικών κινήτρων για την ενεργειακή αναβάθμιση και λειτουργική ανακαίνιση των υφισταμένων κτιρίων.
- Μείωση της γραφειοκρατίας κατά την κατάρτιση μεταβιβαστικών συμβολαίων που σήμερα είναι πραγματικός Γολγοθάς.
- Κατάργηση όλων των άχρηστων πιστοποιητικών τεχνικού χαρακτήρα που επιβλήθηκαν στις μεταβιβάσεις και μισθώσεις ακινήτων.
- Παράταση των προθεσμιών διόρθωσης των πρώτων εγγραφών για τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη μέχρι τη συμπλήρωση 20ετίας.
- Επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίου ακινήτων και των διεκδικήσεων του δημοσίου από τους δασικούς χάρτες.
- Αυτόματη άρση κάθε δέσμευσης ακινήτου από Κράτος ή ΟΤΑ μετά πενταετία.
Στις ομιλίες τους:
Ο κ. Καμίνης ευχαρίστησε την ΠΟΜΙΔΑ για την επαναλαμβανόμενη οικονομική στήριξη στο Κέντρο Υποδοχής Αστέγων του Δήμου ενώ αναφέρθηκε στις επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες από την ανάπτυξη των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων και των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος.
“Έχει παραγίνει με την υπερβολική φορολόγηση των ιδιοκτητών. Ο τομέας των ακινήτων δεν πρέπει να αποτελεί αντικείμενο για φορολογικό “ξεζούμισμα” αλλά μοχλός για ανάπτυξη της οικονομίας“, τόνισε ο αντιπρόεδρος της ΝΔ Κωστής Χατζηδάκης.
Ο κ. Πατούλης δήλωσε σύμφωνος με τα αιτήματα της ΠΟΜΙΔΑ για κατάργηση των αναδρομικών χρεώσεων δημοτικών τελών σε ακίνητα που τακτοποιούνται πολεοδομικά, απαλλαγή των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων από δημοτικά τέλη και παράταση της προθεσμίας ρύθμισης οφειλών προς τους Δήμους.
Στο πλαίσιο του εφετινού συνεδρίου τιμήθηκαν για τη συμβολή τους στην νομοθετική επίλυση σημαντικών προβλημάτων της ιδιοκτησίας οι:
- Γιάννης Παπαθανασίου, πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, για τη ρύθμιση των ανέλεγκτων υποθέσεων ΦΑΠ το 2009.
- Νάντια Βαλαβάνη, πρώην αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών για την επαναφορά της δυνατότητας εκχώρησης ανείσπρακτων μισθωμάτων στο Δημόσιο.
- Τρύφων Αλεξιάδης, πρώην αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών για τη ρύθμιση περί αναβολής φορολόγησης των ανείσπρακτων ενοικίων.
- Νικόλαος Κανελλόπουλος, πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις ρυθμίσεις με τις οποίες επιταχύνθηκε η διαδικασία απόδοσης μισθίου.
Τα θέματα που συζητήθηκαν στο συνέδριο περιλαμβάνουν ακόμη τα εξής:
- Φορολογία ακινήτων, αντικειμενικές αξίες, αντικατάσταση ΕΝΦΙΑ με ΦΑΠ, φόρος υπεραξίας.
- Φορολογία μισθωμάτων και νέα διαδικασία αναβολής φορολόγησης των ανείσπρακτων.
- Εμπορικές μισθώσεις και μισθώσεις κατοικιών. Αντιμετώπιση δύστροπων ενοικιαστών.
- Βραχυχρόνιες (τουριστικές) μισθώσεις κατοικιών. Οργανωτικές & φορολογικές ρυθμίσεις.
- Νέα πολεοδομική νομοθεσία, αυθαίρετα, «Ταυτότητα Κτιρίου», επιθεωρήσεις στα κτίρια.
- Δασικοί χάρτες, Εθνικό Κτηματολόγιο, άρχισε η «δήμευση» των αδήλωτων ακινήτων!
- Διατηρητέα κτίρια, δικαιώματα – υποχρεώσεις των ιδιοκτητών τους, νομοθετικές πρωτοβουλίες.
- Δημοτικά τέλη-φόροι, Τ.Α.Π., απαλλαγή κενών ακινήτων, ρύθμιση οφειλών προς ΟΤΑ.
- Αυτονόμηση από την κεντρική θέρμανση πολυκατοικιών, διαφορές συνιδιοκτητών.
- Τρόποι και μέθοδοι οικονομικής θέρμανσης – κλιματισμού των κτιρίων.
- Ασφάλιση κατοικιών, κτιρίων, περιεχομένου και κοινοχρήστων χώρων πολυκατοικιών στο πρόγραμμα ασφάλισης κτιρίων μελών «ΠΟΜΙΔΑ-INTERAMERICAN».
- Ενημέρωση για τη δημιουργία προγράμματος ομαδικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από τα μέλη.
Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΚΑΠΑ RESEARCH
Σημαντική μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης, αδυναμία πληρωμής των φόρων στα ακίνητα, που θεωρούνται από τους περισσότερους άδικοι, επιδίωξη της πλειονότητας των ιδιοκτητών να απαλλαγούν από τα ακίνητά τους πουλώντας τα ακόμα και σε τιμή χαμηλότερη από την αντικειμενική αξία και γενική απροθυμία επενδύσεων στην κτηματαγορά, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της αγοράς ακινήτων σήμερα, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της Κάπα Research για λογαριασμό της ΠΟΜΙΔΑ.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία του 35ου επετειακού πανελλήνιου συνεδρίου της ΠΟΜΙΔΑ που διεξήχθη σήμερα στην ιστορική αίθουσα του Μεγάρου της Παλαιάς Βουλής παρουσία πλήθους ιδιοκτητών και στελεχών της ΠΟΜΙΔΑ από όλη τη χώρα, εκπροσώπων πολιτικών κομμάτων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κτηματαγοράς.
Τα κύρια συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα είναι:
- Το ποσοστό ιδιοκατοίκησης μειώθηκε από 81,6 % το 2006 σε 73,9 % το 2018 (-7,7 ποσοστιαίες μονάδες). Πλέον είναι περισσότεροι εκείνοι που θεωρούν ότι είναι πιο συμφέρον να νοικιάζει κανείς κατοικία (49 %) από το να διαθέτει ιδιόκτητη (42,1 %) ενώ έξι στους δέκα ιδιοκτήτες κρίνουν ότι είναι ασύμφορο να διαθέτει κανείς ακίνητα για να τα νοικιάζει.
- Οι καθυστερήσεις και η μη πληρωμή ενοικίων παραμένουν τεράστια προβλήματα για τους ιδιοκτήτες κυρίως επαγγελματικών ακινήτων όπου το ποσοστό ασυνέπειας είναι 48,9 % (37,6 % στα διαμερίσματα και 20 % στις μονοκατοικίες). Ωστόσο παρατηρείται σημαντική βελτίωση στο συγκεκριμένο ζήτημα καθώς έχουν αυξηθεί αισθητά οι συνεπείς ενοικιαστές.
- Ο κύριος λόγος για τη βελτίωση του δείκτη συνέπειας είναι οι μειώσεις ενοικίων που έκανε η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών, ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες της κοινωνίας. Συγκεκριμένα το 76,4 % έκαναν μειώσεις στα ενοίκια διαμερισμάτων, το 68 % στα ενοίκια μονοκατοικιών και το 81,5 % στα ενοίκια επαγγελματικών χώρων. Τα ποσοστά των μειώσεων στα ενοίκια κλιμακώνονται πάνω και από το 40 %.
- Εντυπωσιακή είναι η αύξηση (σχεδόν τριπλασιασμός) εκείνων που σκοπεύουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο την επόμενη διετία. Το ποσοστό είναι σήμερα 33 %, έναντι 12,3 % το 2006. Αντίθετη είναι η εξέλιξη του ποσοστού των υποψήφιων αγοραστών: μόλις το 20,3 % του πληθυσμού απαντά σήμερα «ναι» και «ίσως» έναντι 53,5 % το 2009. Δραματική είναι εξάλλου η υποβάθμιση των εκτιμήσεων για την πορεία των τιμών: το 33,3 % πιστεύουν ότι θα αυξηθούν, έναντι 81 % που έκανε την αντίστοιχη εκτίμηση το 2004.
- Ένας στους δύο (50 %) πιστεύει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην αγορά ακινήτων θα αυξηθεί τα επόμενα δύο χρόνια (έναντι 72,3 % το 2007 και 29,9 % το 2009), κυρίως για τουριστικά ακίνητα σε παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές της χώρας όπου το ποσοστό των εκτιμήσεων για αύξηση του αγοραστικού ενδιαφέροντος έχει εκτοξευθεί στο 56,1 %, από 26 % το 2009.
- Το 7,2 % των ιδιοκτητών προσπάθησε να εκμισθώσει κάποιο ακίνητο το 2017 μέσω της πλατφόρμας Airbnb και συναφών διαδικτυακών τόπων ενώ το 20,3 % το επιχείρησε μέσω παραδοσιακών τρόπων.
- Το 76,8 % των ιδιοκτητών θεωρούν άδικους τους φόρους επί των ακινήτων ενώ αντίστοιχο ποσοστό (75,9 %) θεωρούν λάθος το γεγονός ότι δεν υπάρχει έκπτωση φόρου για τα κενά και απρόσοδα ακίνητα.
- Το 38,3 % δηλώνει ότι θα δυσκολευτεί να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ και το 25,4 % ότι δεν θα μπορέσει να το κάνει. Στην ερώτηση τι θα κάνουν στο μέλλον αν δεν μπορούν να πληρώσουν τους φόρους, το 15,8 % δηλώνει ότι θα προσπαθούσε να τα πουλήσει σε τιμή χαμηλότερη της αντικειμενικής και το 33,4 % σε τιμή ίση με την αντικειμενική ενώ το 8,6 % θα αφήσει να τα κατάσχει το Δημόσιο.
- Σχεδόν ένας στους τρεις (28,7 %) έχει τραπεζικό δανεισμό για αγορά ακινήτου και από αυτούς ένας στους τέσσερις (24 %) δεν εξυπηρετεί κανονικά το δάνειό του. Το ποσοστό εκείνων που πληρώνουν κανονικά έχει μειωθεί σε 76 %, από 83,5 % το 2012.
Η έρευνα καταγράφει επίσης την ευρεία αναγνωρισιμότητα της ΠΟΜΙΔΑ (το 56,5 % την γνωρίζουν και το 17,2 % έχουν ακούσει γι αυτήν). Το 52,6 % έχει θετική γνώμη για την Ομοσπονδία Ιδιοκτητών ενώ το σοβαρότερο ζήτημα στο οποίο καλείται να επικεντρώσει τη δραστηριότητά της αναδεικνύεται η φορολογία ακινήτων.