Καταγγελία Μπελαβίλα για το… MASTER παραPLANησης
Καλεί το ΕΣΑΛ να ακυρώσει την προηγούμενη απόφασή του επειδή «ελήφθη λόγω πλάνης» και να ζητήσει εξηγήσεις <ΧΑΡΤΕΣ >
|> Στοιχεία-σοκ για το masyer plan του ΟΛΠ, παρουσίασε χθες ο Νίκος Μπελαβίλας. Ο καθηγητής του ΕΜΠ και δημοτικός σύμβουλος Πειραιά -επικεφαλής του “Πειραιάς για Όλους”, σε συνέντευξη Τύπου κατέθεσε στοιχεία συνταρακτικά, όπου διαφαίνεται πως κάτι δεν πάει καλά με τα μέτρα κάλυψης των προγραμματισμένων έργων, όπως π.χ. εμφανίζεται ένα duty free, περίπου δεκαπλάσιο από αυτό του “Ελ. Βενιζέλος”. Κάτι που ίσως αγνοεί η ΕΣΑΛ, που συνεδριάζει σήμερα, με φόντο διαμαρτυρόμενους έξω από το υπουργείο Ναυτιλίας!
Ο καθ. Νίκος Μπελαβίλας στη συνέντευξη Τύπου, “μίλησε” με στοιχεία και χάρτες. Είπε:
Θα μιλήσουμε για τον Νότιο Προβλήτα του Master Plan του ΟΛΠ καθώς εκτιμούμε ότι πρόκειται για το έργο που επηρεάζει περισσότερο από όλα τα άλλα την περιοχή του Δήμου Πειραιά. Στην αρχική εκδοχή το 2010 (κρατικός ΟΛΠ) ο προβλήτας είχε υπερ-τετραπλάσιο μέγεθος κάλυπτε και τη Δραπετσώνα στην ακτή των Λιπασμάτων, το 2014 μειώθηκε στο διπλάσιο – σε 4 θέσεις κρουαζερόπλοιων και το 2017 στο μισό του, δηλαδή σε 2 θέσεις κρουαζερόπλοιων. Στην τελική μορφή έχει έκταση 133 στρέμματα, βρίσκεται στο νότιο σκέλος της εισόδου του λιμανιού, έξω και παράλληλα με τον μώλο Θεμιστοκλέους προς τα δυτικά.
Σύμφωνα με τις τελευταίες παρουσιάσεις του ΟΛΠ στην ΕΣΑΛ επάνω στον προβλήτα θα κατασκευαστεί ένας σταθμός επιβατών και ένα duty free, συνολικής επιφάνειας 22.000 τ.μ. «στη διεθνή ζώνη», δηλαδή μη προσβάσιμο από το ευρύ κοινό. Το duty free υπολογίζουμε ότι είναι περίπου δεκαπλάσιο από αυτό του Διεθνούς Αερολιμένα Ελ. Βενιζέλος για να εξυπηρετήσει αριθμό που αντιστοιχεί στο ένα δέκατο των επιβατών του αεροδρομίου.
Παρακολουθώντας την εξέλιξη των σχεδίων του Master Plan από το 2017 ως σήμερα βλέπουμε:
- Το περίγραμμα του αρχικού αυτού κτιρίου των 22.000 τ.μ. όπως κατατέθηκε ήδη από το 2017.
Το κτίριο αυτό εκτιμούμε με βάση την κτιριολογική εμπειρία ανάλογων κτιρίων και ανεξαρτήτως του τι λέγεται, ότι θα έχει περίπου 5-7.000 τ.μ. επιφάνειες εξυπηρέτησης επιβατών (αποσκευές, έλεγχοι κ.α. και περίπου 15-17.000 τ.μ. χρήσεις εμπορίου και αναψυχής (καταστήματα, εστιατόρια, καφέ, παιδότοπους, κομμωτήρια κ.α.). Είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται για duty free αλλά για μία εγκατάσταση εμπορίου-αναψυχής διημέρευσης των τουριστών της κρουαζιέρας.
- Το περίγραμμα του δεύτερου κτιρίου των 40.000 τ.μ. όπως κατατέθηκε το 2018 και απορρίφθηκε. Αυτό περιλάμβανε επί λέξει όπως γράφεται στο Master Plan: “Συνδυάζει το νέο σταθμό́ υποδοχής επιβατών (16.000 τ.μ.) με κτιριακές εγκαταστάσεις για χρήση εμπορικού́ κέντρου (24.000 τ.μ.), το οποίο θα περιλαμβάνει ποικίλες δραστηριότητες, όπως κινηματογράφοι, καταστήματα, εστιατόρια, κλπ. Οι χώροι αυτοί́, θα είναι επισκέψιμοι τόσο από́ τους επιβάτες κρουαζιέρας, όσο και από το ευρύ́ κοινό́. Με τον τρόπο αυτό́, δημιουργείται ένας πόλος έλξης και ενίσχυσης του τουριστικού́ τομέα, αλλά και του αστικού́ περιβάλλοντος του Πειραιά́.”
- Η περιγραφή αυτή ξαναϋπάρχει στο σημερινό master plan. Στα σχέδια δε γενικών διατάξεων έχουν ξεχαστεί οι λέξεις “Mall” αντί για “Duty Free”.
Όμως για να δούμε λίγο τη μεγαλύτερη εικόνα, διαβάζουμε το χθεσινό άρθρο της Lloyds list (7.10.2019) μίας έγκριτης ναυτιλιακή εφημερίδας, η οποία εκδίδεται από το 1734, στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρεται στις σχεδιαζόμενες επενδύσεις στο λιμάνι του Πειραιά, βάσει του Master Plan, … “a Mall serving both cruise ship arrivals, and the general public”.
Επομένως μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι κατασκευάζεται ένα εμπορικό κέντρο, ένα Mall και όχι ένα Duty Free-όπως δηλώθηκε στην ΕΣΑΛ, στον Δήμο Πειραιά και στον εμπορικό κόσμο, ανοικτό στο ευρύ κοινό και ταυτόχρονα λειτουργικό για την πλήρη διημέρευση, τα ψώνια, την εστίαση και την αναψυχή των επιβατών της κρουαζιέρας.
Ποια είναι τα μεγέθη αυτού του συγκροτήματος. Θα αρχίσουμε ανάποδα, από τα κυκλοφοριακά.
Σύμφωνα με την κυκλοφοριακή μελέτη του Master Plan που μόλις δημοσιοποιήθηκε: «Με βάση την εμπειρία από άλλα Εμπορικά Κέντρα, που λειτουργούν στην Αθήνα, ο κυκλοφοριακός φόρτος στην ώρα αιχμής αντιστοιχεί περίπου στο 10% του ημερήσιου κυκλοφοριακού φόρτου, ενώ ο συνολικός φόρτος που αντιστοιχεί στην τυπική καθημερινή, αντιστοιχεί στο 70% του συνολικού φόρτου της ημέρας αιχμής (Σάββατο)».
Στο σκέλος της κρουαζιέρας και της κίνησης προς την Ακρόπολη αναμένονται:
Τουρίστες 7.500 (10.000) από τα κρουαζιερόπλοια
Διακινούμενοι με:
Τουριστικά λεωφορεία 6.000 άτομα (360 πούλμαν)
Ταξί/ λιμουζίνες 600 άτομα (300 ταξί/λιμουζίνες)
Mini vans 400 άτομα (50 mini vans)
Φορτηγά τροφοδοσίας 100
Επισκέπτες Mall (12-29.000 επισκέπτες)
Με ΙΧ οχήματα:
Σε τυπική καθημερινή βάση 8.099 ΙΧ οχήματα (εκτιμώμενοι 12.000-20.000 επισκέπτες)
Σε μέρα αιχμής (Σάββατο) 11.570 IX οχήματα (εκτιμώμενοι 17.000-29.000 επισκέπτες)
Ειδικότερα σύμφωνα με την κυκλοφοριακά μελέτη: «Από την εκτίμηση των ωριαίων πρόσθετων φόρτων προκύπτει ότι οι νέες εγκαταστάσεις που εξετάστηκαν στην επέκταση της κρουαζιέρας, εμφανίζουν σημαντικούς φόρτους και προς τις δύο κατευθύνσεις (άφιξης και αναχώρησης) κατά το διάστημα 10:00 π.μ. με 5:00 μ.μ.. Η δυσμενέστερη φόρτιση εκτιμάται το πρωί κατά το διάστημα 10:00 π.μ. με 11:00 π.μ. (Σχόλιο: Το ορθό είναι 9.00-14.00 και σε αρκετές περιπτώσεις 8.00-14.00) και το απόγευμα κατά το διάστημα 2:00 μ.μ. με 4:00 μ.μ.» (Σχόλιο: Εμφανίζεται άλλη μία ώρα αιχμής στις 20.00 την ώρα που κλείνουν τα καταστήματα η οποία αποτυπώνεται στα διαγράμματα, αλλά όχι στα συμπεράσματα.)
Η κυκλοφοριακή μελέτη εμφανίζει τα πραγματικά μεγέθη του συγκροτήματος και την επιβάρυνση της πόλης του Πειραιά.
Η μελέτη αέριων ρύπων επίσης δημοσιοποιήθηκε. Σύμφωνα με αυτή:
«Η διεξαγωγή των μετρήσεων έγινε σε δύο περιόδους, η μία χαμηλής κίνησης πλοίων και οχημάτων στην περιοχή του λιμένα Πειραιά (low season) και μία υψηλής κίνησης πλοίων και οχημάτων (high season). H περίοδος μετρήσεων χαμηλής όχλησης (χειμερινή περίοδος) ήταν από την Πέμπτη 04/05/2017 μέχρι και Τρίτη 09/05/2017. Η περίοδος μετρήσεων υψηλής όχλησης (θερινή περίοδος) διήρκησε από την Πέμπτη 27/7/2017 μέχρι και Παρασκευή 04/08/2017. Η θέση του κινητού σταθμού μέτρησης επιλέχθηκε ώστε να δίνει την καλύτερη δυνατή αντιπροσωπευτικότητα στη δειγματοληψία της ποιότητας (σημείωση: Μέγαρο ΟΛΠ).»
Στα συμπεράσματα αναφέρεται:
«Τα αποτελέσματα των μετρήσεων καταδεικνύουν την ανάγκη για την χρήση εναλλακτικών καυσίμων στην ναυτιλία. Το ΥΦΑ έχει αποδειχθεί ως ένα από τα πιο αξιόπιστα εναλλακτικά, περιβαλλοντικά φιλικά καύσιμα στην ναυτιλία. Η μείωση των εκπομπών από τα πλοία με την χρήση του ΥΦΑ σε σχέση με το πετρέλαιο ανέρχεται σε 25-30% για το διοξείδιο του άνθρακα (CO2), 80-85% για τα οξείδια του αζώτου (NOx) και 95-100% για τα οξείδια του θείου (SOx) και τα μικροσωματίδια (PM).»
Όμως λείπουν οι πίνακες των μετρήσεων. Ποιος ρυπάνει, πόσο ρυπαίνει, πότε ρυπαίνει. Επίσης απουσιάζει παντελώς η εκτίμηση επιβάρυνσης των αέριων ρύπων από την, από 10% έως 70% επιβάρυνση της κυκλοφορίας της πόλης.
- Φτάνουμε στα τελικά σχέδια του Αυγούστου 2019 τα οποία έγιναν γνωστά στο τέλος Σεπτεμβρίου ως η μοναδική αρχιτεκτονική μελέτη-πρόταση προς έγκριση. Εκεί πλέον εμφανίζεται όχι ένας σταθμός επιβατών 22.000 τ.μ. ούτε ένας σταθμός και ένα εμπορικό κέντρο 40.000 τ.μ.
Ο προβλήτας κτίζεται ολόκληρος και στα τρία σκέλη του. Ένα περίπλοκο και ενδιαφέρον κτιριακό σύμπλεγμα, με υπερυψωμένους κτιστούς σταθμούς των λεωφορείων, mini bus και των χιλιάδων ΙΧ οχημάτων, με αίθρια, εσπλανάδες, φυτεμένα δώματα με εγκαταστάσεις αναψυχής, καταστήματα, καφετέριες και εστιατόρια επάνω από το νερό. Υπάρχει μία κάτοψη, οι τομές του και οι τρισδιάστατες απεικονίσεις. Πρέπει να είναι κανείς πολύ έμπειρος και τεχνικά καταρτισμένος για να αντιληφθεί το μέγεθος του συγκροτήματος.
Αναλύθηκαν όλα τα δεδομένα των σχεδίων που είχαμε στη διάθεση μας, μέσω της δημοσίευσης του ΟΛΠ. Η έρευνα καταλήγει στο ότι ο εγκεκριμένος από την ΕΣΑΛ κτιριακός όγκος έχει 2 έως 4 ορόφους, κάλυψη επί του εδάφους 64 στρέμματα και συνολική δόμηση που υπολογίζεται σε 193.000 τ.μ.
Για να γίνει κατανοητό, είναι σε σύγκριση κατά 6,5 φορές μεγαλύτερος από την «Παγόδα», 2,5 φορές μεγαλύτερος από το κτίριο του πρώην Ανατολικού Αεροδρομίου Ελληνικού και 50% μεγαλύτερο από όλο το κτιριακό σύμπλεγμα αφίξεων-αναχωρήσεων του «Ελευθέριος Βενιζέλος» με τα 25 εκ. επιβάτες το χρόνο.
Αυτό κατά τη γνώμη μας, σημαίνει ότι κατασκευάζεται μία περίκλειστη τουριστική πόλη με θέα τον θαλασσινό και υψηλής ποιότητας χώρους, καταστήματα, ζώνες πολυεπίπεδης αναψυχής, κινηματογράφους κ.α. η οποία θα επιτρέψει στον ΟΛΠ την πλήρη διημέρευση και διασκέδαση 7.500-10.000 τουριστών εντός του λιμένα, με διάλειμμα τη διαδρομή από και προς την Ακρόπολη, όπως και την προσέλκυση ενός πληθυσμού εξωτερικών πελατών των ζωνών αναψυχής και του εμπορικού κέντρου, ο οποίος τις καθημερινές θα κυμαίνεται από 12-20.000 άτομα και το Σάββατο θα φθάνει τα 27.000 άτομα.
Σε πολεοδομικό επίπεδο πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτό το γιγαντιαίο συγκρότημα με το παρόν ΡΣΑ και ΓΠΣ Πειραιά, επιτρέπεται να κατασκευαστεί μόνο σε περιοχές μητροπολιτικού κέντρου ή εκτός της Αθήνας και του Πειραιά στους μεγάλους οδικού άξονες.
Σε αρχαιολογικό επίπεδο, αυτό το συγκρότημα δεν έχει λάβει καμία έγκριση από κανένα όργανο (ΚΑΣ, Εφορείες Αρχαιοτήτων) ούτε υπεβλήθη ποτέ. Οι εγκρίσεις του 2017-2018, αφορούσαν τις παραλλαγές των 22.000 και των 40.000 τ.μ.
Σε περιβαλλοντικό επίπεδο, η μεν κυκλοφοριακή μελέτη είναι σχετικά ακριβής και δείχνει τη μεγάλη επιβάρυνση της πόλης, από 10% έως 70%, η δε μελέτη των αέριων ρύπων δεν δείχνει τα αποτελέσματα.
Τα στοιχεία μας, προέκυψαν μετά από ενδελεχή έρευνα μίας ομάδας αρχιτεκτόνων, πολεοδόμων και πολιτικών μηχανικών που διήρκεσε 15 ημέρες. Τα μέλη της ΕΣΑΛ, ο Δήμος Πειραιά και οι Φορείς τα αγνοούν, καθώς εμπιστεύτηκαν τη συνοπτική παρουσίαση του ΟΛΠ στο θεσμικό όργανο. Έχουμε το φόβο πλέον ότι αν προχωρήσουμε στην πλήρη ανάλυση των δεδομένων και για τα υπόλοιπα έργα που εμφανίστηκαν τον Αύγουστο 2019 και αφορούν τους δήμους Κερατσινίου-Δραπετσώνας, Περάματος και Σαλαμίνας μπορεί να εντοπίσουμε ανάλογα δυσάρεστα ευρήματα.
Πιστεύουμε ότι η προηγούμενη απόφαση της ΕΣΑΛ είναι έωλη καθώς τα μέλη της και οι συμμετέχοντες στην όποια ελάχιστη διαβούλευση υπήρξε παραπλανήθηκαν σε δραματικό βαθμό.