Για τόνωση του τουρισμού σε συγκεκριμένες περιοχές και περιόδους – Αντιδράσεις

|> Συνταγματική η λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, έκρινε χθες, με οριακή πλειοψηφία (4-3) το Δ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με το σκεπτικό να τονωθεί ο τουρισμός σε συγκεκριμένες περιοχές αλλά και περιόδους του χρόνου.

Ειδικότερα, η επταμελής σύνθεση του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Χρήστο Ράμμο και εισηγητή τον πάρεδρο Ιωάννη Μιχαλακόπουλο, ο οποίος μειοψήφησε, έκρινε κατά πλειοψηφία με την υπ΄ αριθμ. 18/2019 απόφασή της ότι δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας η υπ’ αριθμ. 75812/6.7.2017 απόφαση του τότε υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Δήμου Παπαδημητρίου με την οποία καθορίστηκαν οι περιοχές στις οποίες επιτρέπεται η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.

Ακόμα, κρίθηκε ότι η εν λόγω υπουργική απόφαση δεν παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς η εξαίρεση λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές δεν εισήχθη αδιακρίτως, αλλά μόνο στο αναγκαίο και ικανό μέτρο, δηλαδή σε περιφέρειες και περιοχές στις οποίες διαπιστωμένα υφίσταται αξιόλογη -σε εθνική κλίμακα- τουριστική κίνηση.

Επίσης, κρίθηκε ότι η εν λόγω υπουργική απόφαση επιδιώκει θεμιτό και πρόδηλο σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος συνίσταται στο τομέα του τουρισμού, η τόνωση και η ενίσχυση του οποίου (τουρισμού) είναι αναγκαία, καθώς αποτελεί βασικό τομέα της εθνικής οικονομίας, ενώ παράλληλα ενισχύεται και ο ανταγωνισμός, ενώ η λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές αφορά μέρος της χώρας και συγκριμένες περιόδους του έτους, αναφέρει το ΣτΕ, έτσι ώστε να μην τίθεται ζήτημα μετατροπής της εξαίρεσης σε κανόνα.

Παράλληλα, απορρίφθηκαν στο σύνολό τους οι αιτήσεις ακύρωσης ως αβάσιμες και έγιναν δεκτές οι παρεμβάσεις υπέρ της ισχύος της εν λόγω υπουργικής απόφασης, της Επιτροπής Ανταγωνισμού, του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, κ.λπ.

Η μειοψηφία

Οι σύμβουλοι Επικρατείας Ηλίας Μάζος και Χριστίνα Σιταρά, καθώς και ο πάρεδρος Ιωάννης Μιχαλακόπουλος, μειοψηφούντες υποστήριξαν ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη και την 106η διεθνή σύμβαση εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας.

Επίσης, η μειοψηφία επισημαίνει ότι η απόφαση της Ολομέλειας τους ΣτΕ του 2017 (100/2017), που έκρινε αντισυνταγματική και μη νόμιμη την λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, έχει την δέουσα τεκμηρίωση.

Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας και 28 ακόμα φορείς.

Υπενθυμίζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ το 2017 με τον τότε πρόεδρο της Σωτήρη Ρίζο, είχε κρίνει, μεταξύ των άλλων, ότι «το Σύνταγμα κατοχυρώνει για τους πάσης φύσεως εργαζομένους και απασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, κ.λπ.) το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης του ατομικού και τους από κοινού με την οικογένεια τους, ως τακτικό διάλειμμα της εβδομαδιαίας εργασίας».

Κορκίδης: Διαφωνώ αλλά σέβομαι

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ και του ΠΕΣ Αττικής, Βασίλης Κορκίδης, δήλωσε: «Λυπάμαι που με οριακή πλειοψηφία του Δ΄Τμήματος του ΣτΕ, κρίθηκε συνταγματική η λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, παρά την αντίθετη εισήγηση του παρέδρου. Σέβομαι, αλλά δεν συμφωνώ με το σκεπτικό της απόφασης ότι δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, επειδή ακριβώς για ευνόητους λόγους, καθορίστηκαν συγκεκριμένες περιοχές της Αττικής με πολυχώρους και υπερκαταστήματα. Η ανάγκη λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές στις συγκεκριμένες περιφέρειες και περιοχές, δεν διαπιστώθηκε ποτέ και σχεδόν καμία μικρομεσαία επιχείρηση δεν εφάρμοσε το δικαίωμα που της δόθηκε από την υπουργική απόφαση, λόγω αυξημένων λειτουργικών εξόδων και μειωμένης κατανάλωσης, οπότε το επιχείρημα της ανταγωνιστικότητας δεν επιβεβαιώνεται. Επίσης, θεωρώ ότι η κυριακάτικη λειτουργία σε συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές και σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους, για να μην μετατρέψει της εξαίρεση σε κανόνα, πρέπει να αποφασίζεται σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τρεις από τους επτά συμβούλους Επικρατείας μειοψήφισαν, υποστηρίζοντας ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη και την 106η διεθνή σύμβαση εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας. Τέλος, αυτή που μπορεί να αποφασίσει οριστικά επί του ζητήματος, είναι η Ολομέλεια του ΣτΕ, η οποία το 2017 είχε κρίνει, ότι το Σύνταγμα κατοχυρώνει το δικαίωμα της κυριακάτικης αργίας…».

Η ΕΣΕΕ

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) Γιώργος Καρανίκας δήλωσε: «Η απόφαση του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ που δημοσιοποιήθηκε χθες απλά αναγνωρίζει το δικαίωμα του Υπουργείου Ανάπτυξης να καθορίζει τουριστικές περιοχές, που επιτρέπεται η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.  Από εκεί και πέρα, τα συμπεράσματα ότι οι Κυριακές «απελευθερώνονται» είναι αυθαίρετα και λανθασμένα. 

Το σκεπτικό της απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ του 2017 παραμένει σε ισχύ και δεν ανατρέπεται.  Η Κυριακή εξακολουθεί να είναι ξεχωριστή και αναντικατάστατη μέρα παρά τις πιέσεις από συγκεκριμένα και περιορισμένα συμφέροντα. Οι όποιες εξαιρέσεις επιτρέπονται μόνο για λόγους αυστηρού δημόσιου συμφέροντος. Το δικαστήριο έκρινε την Υπουργική Απόφαση Παπαδημητρίου ως προς την ύπαρξη ή όχι των κριτηρίων (σαφώς οριοθετημένων τοπικών ορίων, χρονικών περιόδων και αιτιολόγησης) και απλά αποδεχόμενο ότι αυτά υφίστανται, την έκρινε συνταγματική.

Η ΕΣΕΕ και η πλειοψηφία των εμπόρων της χώρας σεβόμαστε μεν την απόφαση του Δικαστηρίου αλλά διαφωνούμε με το περιεχόμενό της.  Άλλωστε, το γεγονός ότι η απόφαση ελήφθη οριακά με πλειοψηφία 4 έναντι 3 – μεταξύ των μειοψηφούντων και ο εισηγητής – δείχνει ότι το σκεπτικό της δεν είναι δεδομένο και μπορεί να ανατραπεί.

Η ΕΣΕΕ όλα τα προηγούμενα χρόνια αντιτάχθηκε μαχητικά σε κάθε προσπάθεια «ανοίγματος» των Κυριακών, παρουσιάζοντας με τεκμηριωμένο τρόπο την οπτική του μικρού εμπόρου και επιχειρηματία. Μόλις λάβουμε και μελετήσουμε την απόφαση θα καθορίσουμε και την αντίδρασή μας.  Η θέση μας για πλήρη διαφύλαξη της κυριακάτικης αργίας παραμένει σταθερή και θα συνεχίσουμε να τη διεκδικούμε».